DANKBAAR
BOEKBESPREKING
3[erinneringen aan
iSoekaboeml
KIMM Indische spekkoek
9
door LIN SCHOLTE
Hoog boven de daken koepelt zich een blauwe hemel waartegen samen
pakkende helwitte, vuilgele en grijze wolken zich afsteken en voort
bewegen. Van zuidwest naar noordoost. Rusteloos drijven zij voort en
laten af en toe wijdere plekken blauw vrij. Het zonnelicht is net zo
rusteloos en speels; het ene moment is hij nadrukkelijk helder tot zó
schel, dat het haast pijn doet aan de ogen. Het andere moment neemt
hij af en dimt zijn schijnsel tot een droefgeestige schemer. Een matige,
soms toenemende wind doet de toppen van de slanke peppels heen en
weer wiegen; zij lijken ballerina's met omhoog geheven armen. Hun
bladeren dansen onvermoeibaar mee als duizendtallen wildfladderende
kapellen.
De oude man zit ineengedoken in zijn stoel bij het raam en staart naar
buiten; stil, mijmerend. Hij is zó broodmager, dat hij haast dubbelge
vouwen lijkt te zitten, zo met het ene been over het andere geslagen
en de armen over elkaar. De tjetterende mussen en de zang van een
djalak in een nabije boom hoort hij niet; het suizelen 'en ritselen van
wind en bladeren ook niet. Toch weet hij dat de geluiden erbij moeten
zijn, want heel vroeger, lang geleden kon hij nog horen. Hij mompelt
iets onverstaanbaars, een zweem van een glimlach om de mond, als
een zwerm duiven voorbij vliegt in een schijnbaar gehaast tempo. Ouwe
Pang is langzaam maar zeker zo geworden het laatste jaar; hij weegt
misschien nog maar vijftig kilo. Zijn lichaam is gesloopt door een ziekte
die niemand schijnt te kennen; ook de doktoren niet, en dat zijn toch
hele knappe mensen. In het afgelopen jaar is Pang twee keer in het
ziekenhuis geweest. Voor niets, lijkt het wel. Pang verlangt naar saté,
naar nasi gorèng, of desnoods een stukje gudir, maarhet gaat niet.
Hij kan wel kauwen hoor, en zijn eten doorslikken ook, maar dan weigert
zijn slokdarm verdere medewerking en laat het voedsel amper door.
Die slokdarmvernauwing is oorzaak dat zijn zachtgekookte eten nog
eens door een zeef moet worden gehaald voordat hij het kan nuttigen.
In de loop van de tijd is het kwantum ervan teruggelopen tot een zestal
eetlepels dunne, vloeibare soep of pap; méér verdraagt hij gewoon niet.
Hij doet wel een uur over zijn maaltijd; het gaat niet vlugger, ook ai wil
hij graag. "Blijf njangsang", legt hij uit, terwijl hij over het borstbeen
wrijft.
"Pa-ang!" roept een stem door de kamer. Hij hoort de roep slechts
vaag - of komt het door de luchttrilling van de plotselinge klank in de
stille kamer? - en draait zich om. Hij kijkt de spreekster aan, en ziet
meer dan hij haar hoort zeggen: "Jouw obat al?" Hij knikt en zegt: "Al".
Ze schuift het bord gezeefde soep naar hem toe; de bodem is er geen
centimeter mee bedekt.
"Dank je, Leen", zegt Pang, en gaat er recht voor zitten. Hij verschikt
het bord nog iets, vouwt zijn handen samen, en buigt het hoofd. Pang
bidt. Kirrend vliegt de zwerm duiven weer voorbij, rusteloos woelt de
wind door de bladeren van de bomen, en hoog tegen de blauwe lucht
jagen de wolken voort met onbekende bestemming.
"TREKKERS EN BLIJVERS"
C. (Kees) van Hekeren behoort tot
een van die typisch Haagse families,
die de residentie de bijnaam hebben
gegeven van "de weduwe van Indië".
Het waren Nederlandse families met
sterke banden met Indië. Nederland
bleef wel is waar het land van her
komst, maar opeenvolgende geslach
ten zwermden toch telkens weer uit
om in Indië de beste jaren van hun
leven te werken en na gedane arbeid
op het oude nest terug te keren.
Van Hekeren schetst in zijn zo juist
verschenen boek onder bovenstaande
titel de geschiedenis van zo'n Haags-
Indische familie en wel die van hem
zelf. Het boek is bij Wever te Frane-
ker verschenen.
Van Hekeren's familie vertoont de ty-
Op veler verzoek hebben wij
van dit bijzondere boek over de
prachtige bergstad opnieuw een
kleine oplaag doen verschijnen.
De prijs is hetzelfde gebleven:
25,porto 4,50
UITSLUITEND VERKRIJGBAAR
BIJ BOEKHANDEL MOESSON,
DEN HAAG
Stort 17,op giro 158225 en
U ontvangt een spekkoek van
ca. 500 gram, in speciale ver
pakking, franco thuis.
"KIMM", Joh. Verhulststraat 98
Amsterdam-Z. Tel. 020-72 84 61
pische trekken van zo'n half Indische,
half Hollandse familie. De vader is
officier geweest in Indië en wordt na
zijn pensionering journalist. De kin
deren, zowel de zoons als de doch
ters, trekken voor het merendeel naar
Indië als planter of als onderwijzeres,
dan wel als bestuursambtenaar, zoals
Kees, de schrijver, die zowel vóór als
na de oorlog in functie blijft, totdat hij
geen toekomst meer ziet. Hij heeft
zich, zoals de lezer wel zal weten,
vervolgens geworpen op de productie
van een aantal boeken over het oude
Indië, waarvan er enige grote bekend
heid hebben verkregen. Ik hoef "Het
Pannetje van Oliemans" maar te noe
men en de lezer weet over wie wij het
hebben!
Rond de helft van het boek wordt in
genomen door het leven van deze
Indische familie in Den Haag; wanneer
dan inmiddels de kinderen groot zijn
geworden verplaatst zich het toneel
naar Indië, waarheen de schrijver ver
trekt als al twee van zijn broers en
een zuster oostwaarts zijn vertrokken.
Hijzelf noemt zijn boek een "kroniek'
en inderdaad volgt de schrijver de
geschiedenis van zijn familie op de
voet, zelfs met vermelding van aller
lei bijzonderheden die wel interessant
zijn voor de familie, maar nauwelijks
voor de lezer. De schrijftrant van Van
Hekeren maakt het de lezer mogelijk
de wat al te persoonlijke anecdoten
van de meest uiteenlopende familie
leden makkelijk te overbruggen. Diep
graaft deze kroniek niet, maar zij is wel
amusant en vooral voor hen, die zulk
een Staten-kwartier milieu hebben ge
kend wel boeiend. Zo was het, zullen
de ouderen onder ons zeggen.
JHR.
"Trekkers en Blijvers" is verkrijgbaar
in de Boekhandel Moesson en kost
24,50 porto 3,—.
