poirrié
Bezettingskroniek 1942-1945 (8)
Een overzicht van wat er buiten de kampen op Java en elders voorviel, verzameld
uit kranten, brieven, dagboeken, etc
BOEKEN OVER DE OORLOG MET
JAPAN
De Japanse Oorlogsmachine ƒ41,00
Unieke fotodocumentatie
Koers 300 - Vaart 25, J. P. Na-
ter - Slag in de Javazee - 29,50
Jamasjita, A. J. Barker - 8,90
Morotai, C. Giebel - Bevrij
ding v. d. Grote Oost Borneo -19,90
De Rijzende Zon (foto's) - 39,90
Het vergeten squadron,
René Wittert - 42,90
Terugkeer v. d. Kwai Rivier -24,50
Boekhandel Moesson, Den Haag
31 Mei 1943
Vermoedelijk uit welwillendheid jegens
hun bondgenoot Nazi-Duitsland voeren
de Japanners al sinds enige tijd een
campagne tegen de Joden. Het Kem-
peitai-hoofd, Murase, en het gewezen
volksraadlid, Soekardjo Wirjopranoto,
schreven reeds eerder tegen de Joden
gerichte artikelen en nu beschrijft in
zijn bijdrage in het herdenkingsnummer
van Asia Raya ter gelegenheid van het
eenjarig bestaan van dit blad, het vroe
gere volksraadlid, dr. Ratulangi, de ge
varen van het Jodendom. De Java Shim-
bun van 31 mei beweert dat de handels
geest van de Hollanders samenhangt
met de Joodse invloed, vooral in Am
sterdam, en dat het bankiershuis Rot
schild zijn oorsprong in Holland vindt
Abiko, hoofdonderwijzer van de
vroegere Japanse school in Batavia,
heeft H. Polak van het Departement van
Financiën opdracht gegeven een rap
port over "Joodse Kwesties" te schrij
ven. In Batavia zoeken de Japanners
naar iemand die Hebreeuws kent om
de Talmoed (die vrijwel geheel in het
Aramees geschreven is I I) te vertalen.
Omdat maar heel weinig Indonesiërs
(en Japanners) weten wat een Jood is,
blijft dit alles zonder gevolgen.
Het Japanse hoofd van het D.V.G. voert
in de adatcommissie uitvoerig propa
ganda voor verbetering van de volks
voeding door varkensteelt. Bezwaren
hiertegen van Islamitische zijde worden
genegeerd. Op de paleisreceptie op 19
maart j.l. werd varkensvlees als ver
snapering aan de aanwezige Indone
siërs aangeboden.
In Batavia organiseren de Japanners
stoomcursussen voor uit heel Java sa
mengeroepen oelama's (moslimse wet
geleerden) waarvoor enige Indonesiërs
in der haast een soort lesroostertje in
elkaar gedraaid hebben.
Tot nu toe zijn door de Japanse auto
riteiten ongeveer 10 regenten ontslagen
wegens "plichtsverzuim".
1 Juni 1943
Het Carolus-Ziekenhuis in Batavia is
ontruimd. Voordat dit gebeurde moes
ten de verpleegsters 'assisteren' bij 'n
quasi operatie van een Australische
krijgsgevangene door Japanse dokters
in uniform, terwijl Japanse cameraman
nen alles op de film vastlegden.
6 Juni 1943
Het buitenverblijf van de G.G. in Tjipa-
nas wordt door de Japanners als va
kantieverblijf gebruikt waarbij zij zich
door de vroegere bedienden in livrei
laten bedienen. Op de weg naar boven
buigt de bevolking voor iedere passe
rende auto.
7 Juni 1943
De Japanse regering maakt bekend dat
Isoroku Yamamoto, de geniale admi
raal bij de Japanse Marine en bevel
hebber van de Gecombineerde Vloot,
18 april 1943 gesneuveld is. Zijn dood
is een onherstelbaar verlies want een
gelijkwaardige vervanger is niet te vin
den. Zijn vliegtuig werd tijdens een
inspectievlucht boven Bougainville in
de Salomons-eilanden door de Ameri
kaanse jagers neergeschoten.
De op Java geboren en getogen Ja
panner Koyama zegt dat een gealli
eerde overwinning voor Japan een
ramp zou zijn maar althans het goede
effect zou hebben van Japanners "nor
male mensen" te maken.
Er is weer een Indonesiër gearres
teerd die door een geallieerde onder
zeeër op Java aan wal is gezet.
In de Java Shimbun staat een foto van
een afscheidseten voor jonge Indone
siërs die naar Japan gestuurd worden,
in de Harmonie in Batavia. Aan het
hoofd van de tafel staat de Gunsei-
kanbu - generaal Okasaki.
9 Juni 1943
Nog steeds wordt meubilair uit de
vrouwenkampen weggehaald. Bij me
vrouw Van Starkenborgh worden alle
kleren uit de kasten gehaald en op de
grond gesmeten maar bij haar wordt
tenslotte toch niets weggehaald. In de
overvolle kampen moet steeds weer
plaats gemaakt worden voor nieuwe
geïnterneerden.
Uit de stroom van verordeningen die
de verschillende Japanse bestuursor
ganen uitvaardigen blijkt dat: geld
overmaken naar het buitenland alleen
Japanners is toegestaan; bij liquidatie
van banken de vorderingen van Japan
se onderdanen vóór die van alle an
dere bevolkingsgroepen gaan; de
strafbepalingen in militaire gebieden
niet op Japanners van toepassing zijn;
de ter inzage gelegde stukken van
Tollol, je moet die rotzak ook netjes groe
ten en niet alleen maar "Hoi" zeggen I
officiële organen altijd in het Japans
gesteld zijn, ambtenaarsregelingen niet
op Japanners van toepassing zijn; en
het "Orgaan tot Toezicht op Kranten"
alleen de niet-Japanse kranten con
troleert.
Door de steeds toenemende schaar
ste stijgen de prijzen van praktisch
alle artikelen zodat de buiten de kam
pen gebleven Indo-Europeanen, die hun
inkomen hebben verloren, door ge
leidelijke verkoop van alles wat ze
niet direct nodig hebben, zich in leven
weten te houden. Andere bronnen van
inkomsten zijn koken, naaien, leer be
werken, les geven, karweitjes uitvoe
ren, huishoudelijke artikelen vervaar
digen, radio's tot grammofoonverster
kers ombouwen, enz. enz. en het tja-
tuten, de handel in tweedehandsarti
kelen.
10 Juni 1943
Indonesische studenten van de Ge
neeskundige Hoogeschool te Batavia
zijn door een Japanse leraar bestraft
omdat hun hoofden niet voldoende
kaal geschoren waren. Na het uitdelen
van oorvijgen werden soldaten ge
haald die de hele klas moesten kaal
scheren. De studenten hebben ge
staakt en zich bij Soekarno en Hatta
beklaagd. De directeur van de G.H.
liet weten dat de school gesloten zou
worden als er weer gestaakt werd.
Uit Tokio komt het bericht dat in een
gevangenkamp in de buurt van Tokio
een vechtpartij is uitgebroken tussen
Nederlandse en Amerikaanse krijgs
gevangenen. Hierbij is gebleken dat
er maanden lang een ernstig conflict
bestond tussen de Nederlandse en
Anglo-Amerikaanse gevangenen van
het kamp.
Steeds meer Japanners beginnen te
beseffen dat zij de oorlog tegen Ame
rika niet kunnen winnen. Opgevoed in
het besef dat hun volk superieur aan
alle volken en dus onoverwinnelijk is,
zou een nederlaag het zwartste pessi
misme en een golf van zelfmoorden
veroorzaken. Er is dan ook één ding
dat zij maar niet kunnen begrijpen en
dat is het gezang dat na het vallen
van de duisternis uit de Nederlandse
gevangen- en interneringskampen op-
(wordt vervolgd)
15
