BOEKBESPREKING
K.N.I.L. salarissen
i puRpLt
UITKERING AAN OORLOGSSLACHTOFFERS
Wij ontvingen in de afgelopen dagen verscheidene brieven van lezers - voor
namelijk in het buitenland woonachtige - met vragen over de te verwachten
uitkering aan Indische oorlogsslachtoffers ad 7.500,Op dit ogenblik is
alleen te zeggen dat volgens de eerste berichten deze uitkering zich zal be
perken tot Nederlanders in Nederland woonachtig - afgezien dan van de ver
goeding voor niet-uitgekeerde soldij aan het KNIL. Men schorte zijn begrijpelijke
nieuwsgierigheid op tot de definitieve regeling bekend is.
NIEUWE BOEKEN, GOEDE BOEKEN
"Spitsroeden lopen"
Leonore George
Schrijfster Leonore George (L. G. Hoff-
meister) kennen wij reeds geruime tijd
als even creatief denkend, als doend.
Naast haar meest bekende, voor eigen
rekening uitgegeven, boeken "Het zelf-
gedolven graf van Neerlands Glorie"
en "Herrijzenis niet gewenst" is zij
druk doende geweest anderen te sti
muleren tot zelf-doen, zelf-onderne-
men, zelf durven risico te dragen. Zij
organiseert verkoop-exposities voor
kunstenaars en auteurs en houdt zich
aan het motto dat "het wezen van de
scheppende mens belangrijker is dan
het bereikte "formaat". Of men het
met deze stelling eens is of niet, Leo
nore George blijft in beweging!
In de serie "Keien en Kiezelstenen"
verscheen haar eerste (eenvoudige)
uitgave "Spitsroeden lopen". Een ver
zameling kritische maar ook heerlijk
verstandige van hart-tot-hart praatjes,
geschreven zoals men praat, in duide
lijke taal, kort (nooit langer dan een
bladzijde per "gesprek") over tal van
onderwerpen die ons hoog zitten.
Verspilling, voeding, gezondheid, kin
deren, alleen zijn, etc. etc.
Een boekje dat je in je tas kunt steken
en te allen tijde - trein, wachtkamer of
tussen het huishouden door - kunt
lezen. Even iemand om precies je ge
dachten te delen, je mening omtrent
iets te helpen vormen. Dat doet Leo
nore George met dit boekje.
f 5,50, porto f 1,90.
Ook bij Boekhandel Moesson te krij
gen.
"Awas stroom" - Santé Brun
Een boek dat ik in een ruk en met
groeiend plezier heb uitgelezen, iets
dat me in geen tijden met z.g. Indone-
siëboeken is overkomen.
Santé Brun is een Hollandse journalist
(geen enkele binding met Indië of In
donesië) in '72 met een groep journa
listen "even" in Indonesië geweest.
Kreeg niet de kans er ook maar een
kruimel van te zien, laat staan er iets
behoorlijks over te schrijven. Hij deed
de reis dus in 1979 over, dit keer gron
dig, vergezeld van zijn echtgenote Ma
rijke Plomp die foto's maakte.
Met een opmerkelijk oog en oor voor
de kleine zaken (waar het in Indonesië
vaak meer op aankomt dan op de
grote business als je land en volk wilt
leren kennen) vertelt Brun onbevangen
over alles wat hem op de weg tegen
komt. De hotels, de mensen, het ver
keer (kostelijk beschreven), het kli
maat, het eten. Als ik zeg dat werke
lijk niets zijn aandacht ontsnapt is dan
overdrijf ik niet.
Als Brun iets (nog) niet helemaal be
grijpt, dan zegt hij dat ronduit, hij ver
wondert zich eigenlijk ook doorlopend
Een motie is ingediend om de ex
K.N.I.L.-militairen een uitkering uit te
betalen van f 7.500,netto.
Voor krijgsgevangenschap van 8 maart
1942 tot 15 augustus 1945, d.i. 1256
dagen, komt dit neer op een loon van
f 7.500,— 1256 5,97 per dag.
1256 dagen is 179,429 weken; omdat
de krijgsgevangene van Dai Nippon
als regel op zondag vrij kreeg (op
Koninginnedag moest notabene nog
door worden gewerkt), trek ik van deze
1256 dagen 179 zondagen af, zodat
overblijft 1077 werkdagen.
Bij een werkdag van 8 uren (meestal
minimaal 10 uren) heeft de krijgsge
vangene derhalve 1077 x 8 uren
8616 uren "dienst gedaan". Een klein
rekensommetje leert dat zijn netto uur
loon dan f 7.500,— 8616 0,87
is geweest, of - anders gezegd - per
over vele zaken, maar daarbij voegt
hij zoveel reeële details, dat zijn ob
servaties zelfs voor ons (Indischen)
leerzaam is. Met een verkwikkelijke -
ik zou bijna zeggen on-Nederlands ge
voel voor - humor zet hij toestanden
en mistoestanden neer, steekt hij de
draak met touristen en touristen-hotels
en spaart zichzelf ook niet.
Vrouw Marijke (leuk meisje, op som
mige foto's bescheiden te zien) illus
treerde de belangrijkste momenten met
plaatjes in zwart-wit die, hoewel tech
nisch niet perfect, toch allergenoeg
lijkst bij de tekst passen.
Ik kan niet nalaten een vergelijking te
maken met het destijds met veel tam
tam gepousseerde fotoboek van Rent
meester met tekst van Hella Haasse,
de meest steriele, onzinnige bla-bla
over een fantasie Indonesië. "Awas
Stroom" ontleent z'n titel aan het op
schrift op een meterkast waaruit blijkt
dag 8 x 0,87 f 6,96, d.w.z. gelijk
aan de prijs van 2 pakjes cigaretten op
de dag van vandaag.
Als militie-onderofficier ontving ik in
1942 f 180,per maand. Over 3'/2
jaar krijgsgevangenschap heb ik dus
recht op 42 x f 180,7.560,
(over prijscompensatie spreek ik niet,
die is voor de betere Nederlander weg
gelegd). Uitgezet tegen 41/2% rente
gedurende 35 jaar zou ik nu dus heb
ben f 35.285,14; tegen 8% zou ik
hebben 111.777,20.
Als ex K.N.I.L.-militair (let op het prae-
dikaat "Koninklijke") dank ik het Ko
ninkrijk der Nederlanden voor het in
overweging willen nemen mij "Anno
Domino 1980" een loon van 87 cent
per uur te willen uitbetalen.
Banzai
A. P. HEERES
"Geen idee,
zal wel
een stelletje
illegalen
zijn
dat het Nederlands nog steeds heel
nauw met het Indonesisch samengaat.
Santé Brun is de eerste Nederlandse
journalist die mij de nare smaak van
vorige boekjes doet vergeten. Voor
hem geen Koperen Ploert, geen ge
zemel over een land waar andere men
sen wonen, maar gewoon Indonesië,
Indonesiërs en elke dag warm!
L.D.
Rogier: "Santé Brun is de enige die
ik zou vragen onderschriften bij mijn
foto's te maken als ik er geen tijd voor
had!"
"Awas Stroom" door Santé Brun
f 24,50, porto f 4,50.
1
MNWEETIKym
6
