O
Nog meer herinneringen aan de Simpangse Genteng School
De foto in het jubileumnummer waarin de leraren van de Praban Mulo in Soera-
baja in het jaar 1916 op stonden heeft bij ons heel wat herinneringen losgewoeld.
De dochter van de heer Heeroma wist de namen niet van de andere leraren die
er op stonden. Mijn moeder (nu 80 jaar), was juist gedurende die tijd in het laatste
(3e) jaar en zou dan gradueren. Ze ratelde alle namen af, vertelde hoe ze eruit
zagen en welke vakken ze les gaven. Helaas is ze sinds een paar jaren blind
en had ze er wat voor gegeven om toch maar eventjes wat te kunnen zien van
die foto. Ik lees haar alles voor en het is verwonderlijk hoeveel minutieuze dingen
ze zich herinneren kan.
Dit zijn dan de namen:
Hayes, de directeur, een grote zware
man, al grijs.
W. Koster, gaf les in wis- en natuur
kunde en tekenen. Ook een grote zwa
re man.
Simon Joris IJsselstein, wis- en meet
kunde, algebra, in latere jaren ook
Esperanto. Had mooi golvend bruin
blond haar.
Johan Pot, Duits leraar. Een klein man
netje.
Kielstra, middelmatig postuur.
Rengering, een kleine man.
Juffrouw van Oosterbeek, geen gege
vens.
Mijn moeder vroeg zich af of er nog
enige overlevenden van die klas van
1916 zijn. Hier volgen de namen van
de leerlingen: Meisjes: Lien Koster,
Clara en Nettie Halkema (vader kap-
tein in het leger), Marie Rieuwers, Ber
tha Hobeyn, Jo Saffrie, Jackie Haccou,
Ellen Lotz (mijn moeder).
Jongens Wenzel, Rapmund, Berkelaer
(een Belg), Scheepe (later arts gewor
den), Ladage, Lemette, Tan en Kwee.
In hetzelfde nummer (jubileum) las ik
iets over de Simpangse Genteng
School. Ik weet niet wanneer deze
naam tot stand is gekomen, want toen
ik er op school was heette het de
Openbare Simpangse Meisjesschool.
Ook mijn moeder is er leerlinge van
geweest. Het was, geloof ik, de enige
openbare school voor alleen meisjes.
Er tegenover was de School D. die wij
prompt de "jongensschool" noemden,
hoewel dat een gemengde school was.
Op woensdag, wanneer er een uurtje
voor religie (je kon óf naar de domin-
nee óf naar de pastoor gaan) was, dan
kwamen de meisjes van de school D
bij ons en kregen les in handwerken
samen met onze meisjes die noch Pro
testant, noch Katholiek waren. Ik ver
onderstel dat deze "vrouwelijke" vak
ken niet op het program stonden van
de School D.
Ik kwam pas op de Meisjesschool in
1928 nadat ik eerst op de Openbare
School C in Gang Butteweg, achter de
Praban Mulo, ben geweest. Ik kreeg
in de 3e klas les van Juffrouw Berk-
holst. In de andere klassen hebben we
steeds Juffrouw W. H. van Lawick van
Pabst gehad. Hoofdonderwijzeres was
een zekere Juffrouw Tap. In de zeven
de klas kregen we les van Juffrouw
Burgemeestre die ook onze nieuwe
hoofdonderwijzeres werd. Zij was een
voorstandster van vrije en vooral brede
algemene ontwikkeling voor de vrouw;
ik zo u haast zeggen dat ze een "suf
fragette" was. Van haar heb ik heel
wat onafhankelijkheid geleerd wat mij
in later jaren goed van pas is geko
men.
De Simpangschool had twee waringin
bomen op het voorerf. Een hele grote
aan de kant van een diepe afvoergoot
die naar de Kali Brantas liep, welke
de achterzijde van de school ofsloot.
Ik herinner me ook dat naast die goot
een padvindersgebouwtje stond. Aan
de andere zijde stond de kleinere wa
ringin boom die dan grensde aan de
Simpang Club.
Aan de zijkant van de school groeiden
drie of vier dikke asembomen waarvan
wij de vruchten afkeilden met stenen.
We brachten altijd wat zout mee van
huis in verwachting van de smulpartij,
tenminste als je van zure jonge vruch
ten hield!
Aan de achterkant van de school, dicht
bij de toiletten, stond ook een grote
oude waringin. Daar had de vrouw van
de "skola" haar kleine warong waar
ze heerlijke gloeiend hete soto, rawon
en ook dikke plakken gebakken tahoe
verkocht. In de tahoe stopte ze een
klodder petis oedang en een paar oer-
hete lètèks. Wij mochten natuurlijk niet
van dat waronkje kopen, maar toch
zagen we kans om de onderwijzeres
die de beurt had om een oogje in het
zeil te houden, soms af te leiden en
zodoende kon een van ons gauw een
koop doen. Vaak hebben we onze tong
verbrand om zo gauw mogelijk maar het
bewijs van schuld te verorberen voor
dat we gesnapt werden. De meer rus
tige meisjes wandelden heen en weer
onder de waroe bomen gelijk op met
de onderwijzeres of speelden boter-
melk-kaas of bikkels op de galerij. Ik
moet bekennen dat ik daar niet bij
hoorde, belhamel dat ik was! Namen
van mijn klasgenoten die ik me nog
herinneren kan zijn: mijn nichtjes An-
kie Schönlaub en Hertha Schultz, twee
van mijn beste vriendinnen Loes Arnold
en Frieke van der Palm, verder Corrie
Kwik, Grietje Njio, Wiesje Han, Meta
Vardon, Trinette Vodegel, Yvonrle
Sommers, Olga Deenstra, Edith van
IJsseldijk, Beppie Attinger, Bennie Bin
nendijk, Tootje Kooren, Riekje Gros-
feld, Hettie van der Hoeden, Wanda
van Essel en Hannie Wermuth.
Een grappig voorval met Juffrouw Bur
gemeestre moet ik toch nog even ver
tellen. Er liep een pagger van loentas
aan de slootkant van de school waar
doorheen ook daon kentoet groeide.
We plukten er wat van omdat we een
vervelend proefwerk zouden krijgen
en dus besloten wat leven in de brou
werij te brengen. Tijdens het proefwerk
wreef een van ons onder de bank een
paar bladeren fijn. ledereen die daoen
kentoet kent, weet dat de naam niet
misplaatst is! De juffrouw kreeg er lucht
van toen ze door de gang tussen de
banken liep om te controleren of we
niet spiekten. Ze verdween voor een
poosje, wat wij te baat namen om van
elkaar af te kijken. Weer kwam de juf
frouw terug en gauw nog meer blaren
fijn gewreven. Het werd haast ondra
gelijk, ook voor ons meisjes. Nu had
ze het in de gaten; ze was niet voor
niets een Indische. Ze zei geen woord,
maar begon alle deuren en ramen te
sluiten en liet ons genieten van de
geur die wijzelf gefabriekt hadden. Ik
hoef niet te vertellen dat we allemaal
een nul kregen en het proefwerk over
moesten doen.
WANDA S. ALBERT
2208 W. Sunnyside Avenue
Phoenix, Arizona 85029
U.S.A.
Ons reservefonds voor moeilijke dagen
Moesson wil geen subsidie. Het wil voort
bestaan alleen als U dat wilt. Met uw steun
poekoelen wij teroes I
Hieronder laten wij, onder hartelijke dank
zegging aan alle schenkers, de verant
woording volgen van de giften die zijn
binnengekomen voor het reservefonds voor
Moesson over augustus 1980.
E. C. v. Ahee 31,50; A. L. Addens-v.d. Wa
tering 25,A. Ahrens 6,—; A. A. J. van
Aalst 4,70; Mevr. Berghes Benjamins 7,
A. Burg 10,J. K. H. Bianchi 25,—; M.
Briedé 10,C. Bloemendaal 2,W. Bo-
verhof 25,M. E. Boere v.d. Schans
45,A. M. H. de la Croix 10,G. H.
v.d. Capelle-Amade 15,K. S. v. Dalm-
v. Loon 7,50; K. M. Graichen 25,L. C. F.
de Graaff 25,mevr. T. Heyman 10,
B. K. Jacobs 100,—; W. A. de Jong 10,—;
J. B. Loveriks 10,J. Lentze 25,50; R. Ma-
riouw 20,P. N. Messack 10,Th. du
Marchie Sarvaas 10,B. M. Naberman
10,—; N.N. 50,—; L. H. Nolten 20,—; C. J.
McNaughton 20,N.N. 7,50; J. Paarmann
25,A. Pfaeltzer 33,50; J. C. M. de Rooy
25,G. Servaas 5,40; H. P. F. Thijssen
45,mevr. Tan-Tjoa 7,A. J. van Velt-
hoven 10,G. Vroomen 3,mevr. C.
H. E. v.d. Ven 100,F. P. Verlinden 85,
mevr. N. H. Wichers-Blechman 10,D. J.
Wirschuleit 10,H. de Wolff Rudolph
195,W. F. C. v.d. Werf-Steevens 30,
J. Willemsen Sterckx 10,L. W. H. Weyn-
schenk 15,
Totaal binnengekomen in
augustus 1980 f 1.185,60
21
