Indo Muziek Vele liedjes uit Tempo Doeloe schijnen vandaag hun renaissance te beleven. Ik vind het moeilijk om al die liederen en de verschillende genres waarin ze worden uitgevoerd onder één noemer te plaatsen: het is een afwisseling van (oude en nieuwe) krontjong, moderne Indonesische muziek, typische Ambon- nese liederen en het specifieke Indo-genre. Gemakshalve wil ik daarom maar de naam "Indo-krontjong" hanteren. Bij de platenwinkels is de bak "kron- tjong/hawaii" of "folklore" in de loop der jaren nooit helemaal leeg geweest. "Heimwee naar Insulinde", (De Fretes), "Terang Bulan" (Luhulima), "Beautiful Hawaii" (Wairata) zijn altijd de vaste kern geweest van het Indo-programma. Met name de elpees van Wairata en Luhulima worden met de regelmaat van de klok opnieuw uitgegeven. Het is echter jammer dat de (mijns inziens) beste platen van George de Fretes (Indonesian Folklore en Krontjong Min strels) na de eerste produktie nooit meer een release hebben gehad. En kele van de mooiste krontjongmelo dieën blijven daardoor verborgen voor hen die deze platen niet hebben. Dit geldt ook voor de zwarte schijven die er slechts korte tijd de platenbakken mede gevuld hebben. Ik noem er en kele "de Nachtsirenen" (Guus Becker), de eerste elpee van "Lief Java" (Leo Spel, Hugo Dumas, miss Toetie en Guus Becker), "Sinar Surya" (Gijs Pattiwael, Miss Tina), "Toegoe" (Jacob Quiko), Coy Pereira, Orkest Maroeti, De Ever greens met Annie Cherie e.a. Speciaal wil ik noemen de elpee "Krontjong music from Indonesia" die in de zestiger jaren bij Philips uit kwam. Met o.a. de nummers "Air Laut", "Moritsku" en "Penawar Duka" is dit een van de mooiste en best opgeno men krontjong-asli platen. In de "Mata Hari" serie die in de zeventiger jaren door Dureco werd uitgebracht waren verschillende nummers van deze plaat op de elpee "The real krontjong" op genomen. Jammer, jammer dat de meeste van bovengenoemde platen bij de platenmaatschappijen ongebruikt blijven liggen en dat men zich be perkt tot het steeds weer uitgeven van dezelfde (maar overigens goede) pla ten. Maar wie weet wat de toekomst brengt. Terug naar het begin. Er is een nieuwe belangstelling voor de Indo-muziek. Of dat te danken is aan de pasar ma- lams, Massada of een commerciële stunt laat ik hier buiten beschouwing. Met de dubbelelpee "liedjes uit het mooie Indië van weleer" zijn door Bo- vema verschillende oude en nieuwe platen bijeen gebracht. Dit album is een mooi bezit maar de selectie had toch wel wat zorgvuldiger kunnen ge schieden. De tweede magnifique elpee van "Lief Java" (met o.a. "Indië bij nacht" en "Krontjong Brantas") is door EMI weer uitgegeven (koop hem vlug anders is die ook weer weg). Verder hebben Rosy en Andres (alweer enige tijd geleden) de plaat "pasar ma- lam souvenirs" verdienstelijk volge- KRONTJONG EN INDO-MUZIEK Ralph Boekholt, zelf een fervent krontjongmuziek liefhebber, heeft beloofd ons geregeld op de hoogte te houden van wat er op dit gebied te beleven valt. Er is nog geen krant of periodiek in Nederland die de moeite heeft genomen zich met deze vorm van muziek bezig te hou den, ondanks het feit dat er toch een aardige belastingcent aan verdiend wordt. Ralph kan u met zijn tips helpen een keus te maken bij de aan koop van platen en cassettes, maar omgekeerd kunt U hem dat ook. En RB speelt die tips via deze rubriek weer aan anderen door. Kan een zeer informatieve en onderhoudende rubriek wor den. Ajo.! hebt u wellicht gelezen dat ik rondloop met het plan om de echte krontjong platen opnieuw te laten uitgeven. Helpt u mij daarbij met suggesties, titels etc. Het liefst schriftelijk. Daarmee kan ik misschien iets bereiken bij de platen maatschappijen. Alvast bedankt. RALPH BOEKHOLT Ook bij Moesson verkrijgbaar: "PASAR MALAM"- Lp 22,90 porto 3,— "PASAR MALAM"- casette 24,90 porto 2,40 TOKO MOESSON - DEN HAAG zongen met aanvaardbare moderne ar rangementen en begeleiding. De stijl van deze plaat (en ook sommige num mers) is onlangs geïmiteerd door het nieuwe Indische duo Rudy en Mabel, een plaat die bepaald geen diepe in druk maakt. Met het album "Manisé" heeft Rudy van Daim een IJzersterke comeback gemaakt terwijl Andres met zijn plaat "Ramé ramé" een leuke bij drage geeft aan de hedendaagse In dische muziek; met name zijn "Ben gawan Solo" is heerlijk modern ge arrangeerd (maar hoor ik daarin niet het ritme van het door de Indonesiërs veel gebruikte lowrey-orgel?) Verder is daar de plaat "Pasar Ma- lam": een verzamelelpee van veelal nog actuele nummers maar toch met twee uitschieters, nl. het onvergetelijke "Mijn iboe" van Ben Snijders en het door Lydia gezongen "Send me the pillow", een lied dat je meteen doet denken aan de tijd van de Indo-band jes. Overigens is onder dezelfde titel "Pasar malam" in de jaren zestig door Fontana ook een plaat uitgebracht waarop o.a. Belloni nog te horen is. Als laatste wil ik wijzen op de elpee "Beautiful Islands", uitgebracht door Killroy. Ook dit is weer een verzamel plaat (een "must" voor de liefhebbers) van bekende nummers. Veel Indo-muziek dus maar helaas heel weinig (eigenlijk helemaal geen) echte originele krontjong. In grote lijnen heb ik in deze eerste bijdrage de stand van zaken weerge geven met de wetenschap echter dat ik onvolledig ben. Gaarne ontvang ik uw opmerkingen, aanvullingen etc. Tot slot dit: in Moesson van 15 oktober LÊRÊK Kent u deze vruchtjes nog? Het is Lêrêk (Jav.) of Rerek (Soend.), de boom komt overal in Indonesië voor, want de lerek- vruchtjes zijn op elke pasar te krijgen. In Oost-Java zeiden we "klerek", maar als u die naam zoekt in welk Indisch plantenboek ook dan zoekt u vergeefs. De botanische naam is Sapindus Saponaria, Sapindus be tekent "Indische zeep" (Sapo sabon (Port. Maleis) savon (Frans). Bij de afwasbak en het afdruiprek herinner ik me steevast het lege sardineblikje met een paar lêrêks. Kokki kreeg er glazen en vette schalen blinkend schoon mee. Mijn moeder waste er haar fijne sarongs en zijden blouses mee. "Stink zuur" vonden de kinderen en je had dan ook niet de minste behoefte zo'n lêrêk in de mond te steken. Niet ongevaarlijk, de saponinen die het schuim (net zeep) maken, breken rode bloedlichaampjes af. Maar de lêrêk is de veiligste zeep die u zich wensen kan, geen bijtende alcalische werking. Ideaal om uw Yogy's zilver en sieraden mee schoon te krijgen. Een vruch tje in lauw water, even schuim er uit kneden en de voorwerpen of textiel erin spoelen. We hebben bij toko Moesson een voorraad je Lêrêk, vers uit Indonesië. Kwartje per vrucht. Ze zijn erg lang houdbaar, in potje bewaren, wel buiten bereik van grijpvinger- tjes zetten. 12

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Moesson | 1980 | | pagina 12