Van een honderdjarig kookboek
O
"NAS.IME
LTm r t P 4 een huis" herdacht ik terloops ook mevrouw
h Catemus-vEin der Meyden. Onder de opwekkende titel "Makanlah
nassi stelde deze voortreffelijke dame ook een kookboek samen, waarmee ze
volgens haar voorwoord beoogde "iedere Hollandsche vrouw - zelfs de keuken
meid - in de gelegenheid te stellen, zonder hulp van Indische menschen een
smaken 9 Waarhn bereiden'< °Pdat een iader het genot daarvan kunne ALS HET MAAR LEKKER IS'
NpïriflnH» u W8 dan maar h6t midden zullen laten in hoeverre onze
Nederlandse keukenprinsessen zich van deze krachttoer zullen hebben gekweten.
Ik zou op culinaire aangelegenheden
als deze vermoedelijk nimmer zijn te
ruggekomen, ware het niet dat een
grillig toeval mij een boekje op dit ge
bied in handen speelde dat nog ver
vóór Koba's handleiding ontstaan moet
zijn. Immers,, waar het in 1884 zijn ze
vende druk beleefde, mogen we veilig
aannemen dat het een volle eeuw ge
leden van de Indische persen rolde.
Curiositeitshalve moge daarom hier
onder het titelblad volgen:
OOST-INDISCH KOOKBOEK bevat
tende MEER DAN 600 BEPROEFDE
RECEPTEN opnieuw vermeerderd met
DIVERSE RECEPTEN voor de HOL
LANDSCHE EN INDISCHE KEUKEN
gebakken, confituren, zuren, siropen
benevens voorschrift voor het dekken
en arrangeeren der tafel. ZEVENDE
DRUK SEMARANG - G. C T VAN
DORP CO. 1884.
Een titelblad om ons mensen uit de
oude Oost te doen watertanden, op z'n
minst nieuwsgierig te maken. En al ben
ik dan van mening geen keukenpiet
te zijn - mijn prestaties op het terrein
der voedselbereiding beperken zich tot
het bakken van een mata-sapi, dadar
en pannekoeken - heeft een nadere
kennismaking met dit honderdjarige
oudje mij aangenaam bezig gehouden.
Honderd jaar! En dan blijkbaar nog bij
lange na niet het oudste. Immers, de
uitgevers beginnen het voorbericht van
de eerste druk met de woorden: "Nog
een kookboek!" zal wellicht menigeen
uitroepen, die den titel van dit werk
ziet, terwijl hem AALTJE DE ZUINIGE
KEUKENMEID, KOKKI BITJA en meer
anderen voor den geest komen.
Zij hadden eens moeten weten hoeveel
min of meer geslaagde kookboeken
vandaag de dag de étalages van onze
boekwinkels bevolken!
Maar zoudt u, lieve lezeres ook maar
in een enkele daarvan een recept vin
den als het volgende, dat ik overneem,
alleen al omdat het u eens te pas zou
kunnen komen? Wat denkt u van
SOEDIE VOOR EENE KRAAMVROUW.
Neem 4 theelepeltjes ketoembar, 2 dito
djinten, 8 schijfjes laos„ 10 sioong ba-
wang poeti, 4 eetlepels roode uien, 2
theelepeltjes peper,, een half dito k'la-
bet; al deze kruiden moeten eerst
droog gebraden worden en dan fijn
gestampt. Als men ze gebruiken wil,
moet men een eetlepel van dit poeder
nemen en koken met water, zout naar
den smaak en een stukje tamarinde,
dat vooraf gebrand moet worden.
En wat denkt u van
MASAK BEBEK HO! (Chineese kost)
Neem een vette eendvogel, kook die
goed gaar, gesneden aan kleine stuk
jes; neem dan een bord vol dunge
sneden jonge boong (die boong eerst
goed afgekookt), 4 eetlepels roode
uien (fijn gesneden), 1 dito witte uien,
1 dito djae. Dit moet men eerst met
een half theekopje versche klapper
olie bruin braden. Men doet dan den
eendvogel en de bouillon er bij, met
2 eetlepels fijne peper; een half kopje
soja, dito tautjoo en laat het nogmaals
goed koken.
En tot slot, want ik moet me helaas
beperken, iets voor de heren der
schepping, namelijk
SAJOER MENEER. Neem een hand vol
fijn gesneden rauwe boong laat die
afkoken tot het bitter er uit is, kook
ze dan in een kwalie met water met
jonge djagoong in zijn geheel, enige
lombok iedjoe in tweeën gesneden en
bajem (de bajem moet er eerst in ge
daan worden als de bamboe er reeds
in gekookt is). Voor bamboe neemt
men 1 theelepel rauwe trassie, 2 lepels
zout, 1 eetlepel roode uien, 4 stuks
rauwe kemirie, een stukje temoe koen-
tjie, 1 eetlepel rauwe rijst,, die men
eerst even in het water weekt, en dan
alles tegelijk heel fijn wrijft.
Ik wens u smakelijk eten.
HEIN BUITENWEG
door Harryet M. MARSMAN (Plantersvrouw)
Eenvoudige gerechten bij de rijst zoals
wij ze vroeger aten en nu nog graag
willen maken. Goede recepten op een
gezellige manier "verteld" door onze
Plantersvrouw.
Prijs f 16,90, porto 2,10
MOESSON-REEKS
BOEKHANDEL MOESSON
16
Zoals beloofd gaan we in dit jaar door
met onze kookrubriek die vroeger on
der de naam "1001 Avonturen met de
soetil" in ons blad verscheen. "Als
het maar lekker is" vond ik een pas
sende titel voor deze rubriek die
hoofdzakelijk gevuld zal worden door
recepten die U inzendt lieve dames.
Dat hoeven echt niet alleen Indische
kostjes te zijn, alles mag van Spaans
tot Afrikaans of Australisch, als het
maar lekker is. En dan bedoel ik e c h t
lekker, afgestemd op onze toch wel
Indische smaak. Mag pedis, mag ge
kruid, mag bawang poetih, mag alles,
als het maar lekker is
Nu heb ik nog een map vol ingezon
den recepten, van toen. Die dus maar
eerst. Bovenaan lag een recept van
rempejeh. Nu is mij talloze keren ge
vraagd om het enige, beste recept van
rempejeh. Het komt zelfs niet eens in
alle Indische kookboeken voor en die
er in staan leveren keiharde stukjes
pleisterwerk (met katjang) op, dan
weer taaie flensjes, dan weer een
handvol verdrietige brokjes. Ik ken het
allerbeste recept niet, ik geloof dat het
iets met tangan dingin te maken heeft,
of zeg je dat niet bij koken?
In ieder geval: gezegend zij uw ijver
onderstaand recept eens te proberen.
Uit de kunst zo te zien. Inzendster
komt uit Zuidlaren, maar wilde haar
naam niet zeggen.
Dan nog een heerlijk vruchtentaartje
ingezonden door Oma van der Made
(94!) Erg lekker, niet zo goed voor de
lijn, dus alleen voor het weekend maar!
REMPEJEH
Benodigdheden:
11/2 pak molenaars rijstebloem - 1 pak
rauwe pinda's - 1/2 pond gemalen co-
cos, hiervan santen maken - 2 eieren
- zout - ketoembar - koenjit - rode ui -
knoflook - 2 eetlepels aardappelmeel
Bereiding:
Knoflook, uien, ketoembar, koenjit, fijn
wrijven met wat zout. Eieren losklop
pen, met de boemboe in de grootste
nestschaal doen (dit als maat gebrui
ken). Santen erbij doen, het meel en
de rauwe pinda's
De nestschaal moet vol komen door
water en santen toe te voegen. Een
beetje ampas klappa (uitgeperste
klapper) bij het beslag doen. Het be
slag mag niet te dik worden.
Op het gasstel, aan de linkerkant een
koekepan met 2 cm slaolie er in;
op de rechterplaat een wadjan mei:
ruim slaolie. Als de olie warm is, met
een eetlepel het beslag roeren, een
eetlepel vol in de koekepan doen. Er
kunnen drie stukjes in. Het beslag zo