DUIZEND ZALIGHEDEN UIT ONZE JEUGD
Legen verkoper (Foto Rogier)
Als kind van 10 moest ik van 2 tot 4
uur slapen. Vergeet het maar, om 3 uur
kroop ik uit het raam en kocht roedjak,
heerlijk, van alle onrijpe vruchten Dat
deed ik stiekum achterom, want pa en
ma sliepen nog. Het water loopt me nog
uit de mond bij de herinnering er aan!
Tussen licht en donker was in Soeka-
boemi een verkoopstertje van ketan
panggang met boeboek.
Als we naar het buitenverblijf van Oma
en Opa Fournier gingen naar Tjipendeu
dan kregen we om 4 uur 's middags
altijd toewak, vers van de arenpalm en
daar maakte de meid dan goela djawa
van, dat was verrukkelijk! Wat hebben
wij toch een heerlijke jeugd gehad.
Voor het huis op Tjipendeu stond een
nam-nam boom, dat vond ik als kind
iets heerlijks, de vruchten groeiden
tegen de stam.
M. A. BAGNOL
(II)
Geboren te Pangkalan-Brandan (Suma
tra) bracht ik mijn eerste en latere jeugd
achtereenvolgens door te Pematang-
Siantar, Singapore, Ternate, Makassar,
Soerabaia, Padang, Sinabang - een
eiland voor de Westkust van Atjeh -
Semarang, de enige plaats waar ik 5'/2
jaar verbleef, Koetaradja (Atjeh), Den
Haag, Medan, terug naar Pangkalan-
Brandan, Medan, Batavia.
Ook Sumatra heeft z'n heerlijkheden.
Wat heb ik me ongans gegeten aan de
ramboetans van Atjeh, de enorm grote
doerians, en een bijzondere soort doe
koe. Op de pasar in Koetaradja zat
je voor één peng (gobang) achter een
levensgroot glas ijs-pasra met alles er
op en eraan. En vergeet niet de kwee
apêm balik!
De toekang apêm-balik hoorde je luid
keels de straat Peunajongsingel, waar
wij woonden, binnenkomen.
Pêm - Apêm - Pêm - Apêm - balik'.
Balik met een lange haal. Voor één
peng kreeg je zowaar twee apêms zo
groot als pannekoeken.
En dan 's avonds de witte bandrèk -
skoteng - met hele kleine gekleurde
balletjes.
Medan was voor mij luilekkerland op
het gebied van dendeng. Jafan, flinter
dunne plakjes vlees - zo dun als rook
vlees - bijzonder goed gekruid en fel
rood door rendêm in een soort Chine
se wijn. Jafan kun je ook in Singapore
krijgen, mogelijk komt het recept van
Singapore.
Medan verkocht in de avonduren ijs-
pasra, waarin laag voor laag een nieu
we kleur stroop gebruikt werd.
Op Java zou een glas een gobang
hebben gekost, maar op Sumatra was
het leven duurder. Zo kostte hier een
glas 3 cent. Wilde je op de torenhoge
ijspasra katjang goreng hebben, dan
kostte deze heerlijkheid 4 cent
De ajam-paniki komt uit Ternate.
Pala en nam-nam - groot als schotels
- sappig zo van de stam geplukt doen
mij nu nog watertanden I
Semarang was voor mij: roedjak, roe
djak kangkoeng, tahoe petis, de spe
ciale kleine loempia's door een Chi
nees in zijn wandelend keukentje
huis-aan-huis de tuin in trekkend, on
der luid kleppergeratel aangeprezen!
En het sausje dat je erbij krijgt, zoet
zuur met een gembersmaakje.
Eens kreeg ik zomaar een gobang van
een tante. Wat had ik er moeite mee
de juiste keuze te doen! Naast het
ijsdepot - waar men ook ijs-gandol
verkocht - zat een bibik-petjil.
Nu kon je in 1926 voor een gobang
dat is 3 pèser (1 pèser 5/6 cent)
3 verschillende porties krijgen bij de
bibik-petjil. Pèsercenten bestonden
niet, je moest het omzetten in 3 porties.
Ik kocht na heel lang overwegen: voor
1V2 cent roedjak gewoon, waarin ook
pisang kloetoek meegeoelekt werd, en
roedjak kangkoeng. De cent besteed
de ik aan een vuurrode ijs-gandol bij
het ijsdepot.
Mens, wat heb ik gesmuld I
Doordat wij overal wel een jaar, twee
jaren hebben gewoond, kende mijn
moeder bijna alle recepten, vooral de
Padangse zoals rendang, belado, gele
vis. Zij kookte voortreffelijk, mijn lieve
moeder. Met de kerstdagen bakte ze
planken vol spekkoek, koningstaart,
mokkataart en noem maar op I
14 Was ik toen wij met verlof naar
Nederland gingen. Kreeg ik een dub
beltje, dan rende ik naar Jamin, hoek
Weimarstraat/Valkenboslaan en kocht
een grote toverbal, 7 cent kostte deze
reuzebal. Wel duur, maar je kon er
een hele dag mee doen en iedere keer
veranderde de kleur bij het zuigen.
Nu, bijna 66 jaar, is mijn smaak ver
anderd. Er zijn nieuwe recepten, min
der pittig misschien, maar toch proef
je er Indië uit. Eens in de maand trak
teer ik mezelf op tjendol bij Menuet,
met veel goela-djawa I
OLGA
(wordt vervolgd)
Bovenstaande foto van een tahu petis warong werd genomen tijdens een sekatèn in Solo.
ledereen is in feestelijke stemming en heeft z'n beste kleren aan. En ook z'n beste schoe
nen, al zijn die dan twee maten te groot, zoals bij de voetjes uiterst rechts in de beneden
hoek - (Foto Rogier)
14