En toen was er stroom!
ORIENT TRAVEL B.V.
INDONESIË: retour 2.060,per KLM
NIEUW-GUINEA
In de vijftiger jaren vertrok ik als jonge, kersverse mevrouw met man en zoontje
van drie maanden naar Ned. Nw. Guinea. Onze eerste standplaats was Kaimana
aan de Zuid-West kust van dat fascinerende land. Mijn man zou daar de eerste
gouvernements arts zijn van een ressort zo groot als de provincie Utrecht.
Er woonden zo'n zes Europese gezinnen in Kaimana en er was een tangsi met
een contingent mariniers. Géén electriciteit, behalve een enkel privé aggregaatje
hier en daar, en géén waterleiding. Omdat mijn man de eerste gouv. arts werd,
was er nog geen doktershuis. Dat werd gebouwd naast een nieuw ziekenhuisje
(30 bedden), op het strand. Wat een weelde! Een splinternieuw huis voor ons!
Drinkwater vingen we op in twee grote regentonnen die op een stellage naast
het huis stonden. Vlak naast de keuken. Een leidinkje liep van de wand be
neden aan de ton naar de keukenkraan en als je die dus opendraaide dan had
je "Nah! Tóch stromend water!" Op 't enorme stranderf rondom het huis had
men ook een put gegraven, maar dat water was brak en maakte thee slechts
drinkbaar door er ook nog eens een lading suiker in te mikken. Brr! Putwater
werd dus gebruikt als bad- en waswater (de zeep schuimde niet!).
"De herinneringen ketjil" van
Jan Blokker zijn ook altijd ge
weldig leuk. Dat verhaal van dat
lichtaggregaat b.v. (Moesson 15
jan.) woelde een stroom van
herinneringen los uit onze Nieuw
-Guinea tijd" schreef Laut Klee-
vens, onze "Indo in Hong Kong".
Lezen maakt herinneringen los,
lezen doet schrijven. Daar dan
ken wij 25 jaargangen vol aan
- Red.
Ons eerste heerlijke huis! En een
ruimte rondom! Geweldig! Binnen een
jaar stonden de door mij geplante
tjemaraboompjes, oranje bougainville,
soldatenbloemen, papajabomen en
klapperboompjes er te groeien en te
bloeien. En leek mijn strandtuin op
een klein paradijsje. Dieren waren er
ook. Binnengelopen poezen, die maar
meteen bleven. Van Job Hehakaja, de
mantri ziekenverpleger kregen we on
ze eerste hond, een schattig teefje
"voor sinjo". Ze bleek uiteraard zwan
ger. Ze beviel van vier oerlelijke, maar
zo lieve puppies! Die bleven alle
maal ook.
Leguanen liepen door de tuin. Die
huisden in de enorme klappertuin
rondom. En toen kwam op een dag de
witte Geelkuif kakatoe uit de bomen
neergestreken, op zoek naar etens-
restjes. Hij vond ze en hij bleef óók.
Had het bij ons best naar zijn zin.
Werd heel tam. Sprak alleen maleis,
geleerd van Bernardus, onze papoea
jongen. Kaka liep vrij rond en terro
riseerde alle andere dieren, 's Nachts
nam hij de wijk de bossen in. Maar
's morgens maakte hij een pracht lan
ding bij het vóórplatje en liep, nee,
schoof met z'n grote strijkijzers over
de stenen vloer het huis binnen. Klom
langs de poten en rugleuning van mijn
rottan stoeltje omhoog en ging uitge
breid naast je hoofd toilet zitten ma
ken. Intussen almaar zachtjes in z'n
baard - en in je oor - kletsend en
converserend.
Rond de middaguren steeg hij weer
voor z'n middagdutje in de bomen op,
om prompt om een uur of vijf weer
neer te strijken op het voorerf; hij
wist dat ik dan altijd met de kleine
zoon ging wandelen. In z'n wagentje
uit Holland meegebracht. Kaka klom
dan steevast op de beugel van de
wagen. Ik plantte mijn handen aan
weerszijden van hem. En zo gingen
we dan gedrieën uitgerust en fris ge
baad en gekleed "uit". Meestal ook
nog vergezeld van één of meer hon
den. Het moet een zot gezicht geweest
zijn, die Kaka, die als een boegbeeld
klauwtjes stevig om de beugel - op
die wagen meereed met de veertjes
wapperend in de wind. 't Snoet naar
voren gericht want de kleine jongen
voerde tijdens de wandeling een le
vendige conversatie met de vogel. Wij
liepen altijd langs het éne lange zand
pad dat langs ons huis voerde en
dwars door de klappertuin naar de
kota liep - heen en terug, 't Was een
heel eind en vrij zwaar ook, omdat de
wagen met kracht door 't zand ge
duwd moest worden.
En 's avonds zaten we samen op 't
plat en luisterden naar het suizelen
van de Petromax lampen en naar het
eeuwige ruisen van de branding van
de zee op 40 m afstand van ons platje.
Een volmaakt slaaplied!
Op 'n dag kwam Bernardus mij opge
wonden tegemoet rennen toen ik net
op de terugweg was van de wande
ling. Tuan dokter had op het strand
een oud licht-aggregaat gevonden,
waarschijnlijk nog uit de oorlog. Dat
werd nu achter het ziekenhuis onder
handen genomen door de jongens van
de technische dienst, om te zien of
het ding het nog deed. De jongens
van de verpleging stonden er allemaal
omheen druk te praten. Gaven waar
schijnlijk wijze en onwijze raadgevin
gen. Ik begon ook opgewonden te
raken want: als het ding het deed
mochten wij hem hebben! Het zieken
huis had n.l. al z'n eigen aggregaat. Ha!
Eindelijk dan konden we onze mooie
radio gebruiken, die we uit Holland
hadden meegebracht en die er tot nu
toe als meubelstuk slechts voor de
sier bij had gestaan, volgebouwd met
foto's van Opa en Oma en allerhande
pulletjes. En al die gezellige schemer
lampjes, huwelijkscadeaus, die ik mee
genomen had en tot nu toe wél ons
interieur verfraaiden, maar donker en
levenloos bleven 's avonds. Ze konden
eindelijk branden!
Het aggregaat bleek nog in zeer be
hoorlijke staat. Binnen twee dagen
hadden de jongens achter ons huis
een keetje gebouwden ik ging
de kota in, bij de chinees: lampe
peertjes kopen
O, de verrukking toen ik op een dag
terug kwam van de kota en al van
verre het sonore kedoek-ke-de-doek,
kedoek-ke-de-doek van het aggregaat
hoorde! Midden op de dag was ons
huis vol met mantri verplegers en
technische jongens, die met bewonde
ring keken naar de nu echt lichtgeven
de lampen! Alles deed 't! En manlief
zat al aan de radio te morrelen, terwijl
ik iedereen voorzag van koele flesjes
orange crush.
En vanaf dat moment werd elke avond
om 6 uur ons aggregaat aangezwen
geld en genoten we van radio Biak en
zelfs van radio Nederland Wereld
omroep en lazen we onze lectuur bij
electrisch licht! Dat mocht een paar
maanden duren. Tot op een avond
We zaten net rustig met een pak kran
ten uit Holland van drie mnd. oud
(door de K.P.M.er gebracht), 't Kind
was naar bed gebracht en lag al diep
in slaap.
(lees verder pag. 21, Ie kolom)
dé specialist op het Verre Oosten biedt aan
incl. 4 nachten hotel Jakarta en Bandung. Met Prijsgarantie.
Laan van Meerdervoort 291 - DEN HAAG
Tel. 070-63 83 67
Singel 486 - 1017 AW AMSTERDAM
Tel. 020 - 23 74 84
Groeneweg 1 - 1381 CM WEESP
Tel. 02940 -1 48 88 1 79 58
BUITEN KANTOORUREN
De heer F. Schirmer - Tel. 075- 17 07 80
19
