Naar een eigen programma
Vesting -
museum
Naarden
Het licht bleef branden (slot!
Nederland is terecht trots op zijn pluriform omroepbestel. Door deze verworven
heid van de democratie kan men kennis nemen van allerlei verschillende op
vattingen t.a.v. het leven in al zijn facetten. Met de meeste van deze meningen
zul je het meestal niet eens zijn maar het respecteren van een andermans visie
is - naar verluidt - een typische trek van 'Neerlands zeden en gewoonten'.
Tussen haakjes zij opgemerkt dat respect voor een anders visie niet hetzelfde
is als het accepteren van leugens, vuiligheid en smeerlapperij e.d., al worden
deze zaken gepresenteerd als cultuur, modern leven en nieuwe inzichten.
Maar terug naar de omroepen. Sma
ken verschillen en zonder nodeloos
te willen kiften op de Nederlandse
media mag gesteld worden dat je voor
eindeloze discussies over de idiootste
en vergezochtste onderwerpen altijd
terecht kan op een van de Hilversum-
se zenders. Voor schuttingtaai, ge
schreeuw en pornografie moet je zijn
bij toneel en cabaret en voor een
quiz hoef je helemaal niets meer te
doen, evenmin voor het doorbreken
van allerlei vermeende taboes.
Ik weet wel, er zijn best aardige pro
gramma's. Maar niet veel. En die er
zijn, zijn op een hoogstenkele uitzon
dering na, van buitenlandse makelij.
Ik ben met dit stukje begonnen omdat
ik een tijdlang ben uitgeweken naar de
Duitse en Belgische zenders. Dat was
een verademing. Je hoorde er muziek
met hoofdletter M, je zag er goede
films, je volgde interessante discus
sies, genoot van goede shows, je zag
Na debarkement ging de spierwit ge
schilderde "Sirius" als een wit vredes-
duifje ter rede liggen tussen de grijze
oorlogsmonsters Hr. Ms. "Witte de
With" en "van Galen". Op verzoek van
de "Sirius" reisde Hr. Ms. "van Galen"
nog even heel snel op en neer naar
Poeloe Bras om de lichtwachters van
"Willemstoren" te voorzien van enkele
gasmaskers.
Verandering van decor. Voor het dra
ma "Willemstoren" is het scherm neer
gegaan om straks op te gaan voor het
volgende gebeuren "De eerste schre
den van de nieuwe Landvoogd Jhr. Mr.
A. W. L. Tjarda van Starkenborgh Sta-
chouwer op Indische bodem". In de
korte pauze is het goed na te gaan wat
het afgelopen drama ons bood:
a. een kranig stukje werk van R. A.
Clark, destijds 2de werktuigkundige
bij de Gouvernements Marine; en
b. een blijk van de allergrootste plichts
betrachting van de Inlandse licht
wachters van de Dienst van Scheep
vaart.
Ondanks de door de aardbeving aan
gerichte schade en ravage bleef "Wil
lemstoren" op z'n post als stille wach
ter voor de scheepvaart. Het licht bleef
branden.
interessante documentaires, zelfs hele
series over beschaving en cultuur van
de Indonesische archipel, en de kin
deren hadden echte kinderprogram
ma's. Nogmaals, smaken verschillen
maar als je overschakelt naar Hilver
sum en je wordt geconfronteerd met
demonstraties, rellen, schuttingtaai,
laag bij de grondse humor, dikdoenerij
van een forum en links geselecteerd
nieuws dan wil ik kiezen voor satelliet
televisie, hoe meer hoe beter.
En om maar even een sprong te ma
ken: het totaal ontbreken van aandacht
aan de Indische cultuur is toch ook
aardig. Gastarbeiders, Surinamers en
Molukkers hebben allemaal een eigen
(bescheiden) plaats in de ether maar
krontjong, gamelan, Indische literatuur
en poëzie etc. hoor je toch maar wei
nig, eigenlijk nooit. En ik meende toch
dat de Indo's hier de grootste minder
heidsgroep vormden. Navraag heeft
mij geleerd dat men in Omroepland
door F. C. Backer Dirks
Iedere nacht vanaf zonsondergang tot
zonsopkomst vertoonde "Willemsto
ren" elke 15 sec. een schittering van
0,4 sec., gevolgd door een duistere
periode van 3,4 sec., wederom een
schittering van 0,4 sec., gevolgd door
een duistere periode van 10,8 sec.
Het noodsein was gehesen en toch,
trouw bleef het licht flitsen door de
tropennacht. Om dat te bereiken lie
pen de lichtwachters beurtelings de
hele nacht door rondjes om de licht
bron heen in een met kwikdamp be
zwangerde ruimte.
Schepen voeren voorbij in het donker
en zij zagen en gebruikten het ver
trouwde licht envervolgden hun
wegEerst na een week werd het
noodsein bemerkt. En toen er hulp
kwam vond men uitgeputte en doodzie
ke mensen, vergiftigd door kwikdamp.
MAAR HET LICHT WAS BLIJVEN
BRANDEN II
Het doet het hart goed hier alsnog
hulde en eerbied te kunnen betonen
aan trouwe Inlandse lichtwachters van
die eenzame vuurtoren op Poeloe Bras,
die in alle eenvoud ons een voorbeeld
hebben gegeven. Een voorbeeld van
plichtsbetrachting, van opoffering en
van trouw.
het standpunt huldigt dat Indische Ne
derlanders al zover geïntegreerd en
geassimileerd zijn dat zij geen behoef
te hebben aan een eigen plaats in de
ether. Ik zal hier niet op in gaan. Ho
pelijk begrijpen we elkaar. Wat ik wel
even aan wil tippen is het commerciële
misbruiken van de Indo. Wanneer bij
voorbeeld een zangeres (die denkt dat
ze kan zingen) een eeuwenoud kron
tjonglied (aangekondigd als splinter
nieuw op de plaat zet en voor deze
plaat reclame gemaakt moet worden
dan wil het gebeuren dat deze artieste
in sarong kabaja verschijnt in een
show rond de horlepiep en het carna
val. Ach, dan hebben die mensen ook
wat, de Nederlanders zien eens wat
anders en het is voor de platenver-
koop mooi meegenomen.
Maar goed, je opwinden helpt niets en
het is slecht voor je hart. We zullen
echter proberen een eigen plaats in
de ether te krijgen. Voor ons zelf.
Daartoe zullen we de legale paden
bewandelen. Reeds zijn we zover dat
als resultaat van een correspondentie
met de Programmaraad van de NOS
ons is toegezegd dat er een mondeling
gesprek zal plaatsvinden over de wen
selijkheid en de mogelijkheid van zend
tijd van en voor de Indische Neder
landers. Dit gesprek zal echter niet op
korte termijn plaats kunnen vinden.
We hebben geduld.
RALPH BOEKHOLT
Informatiebronnen:
Interview met R. A. Clark, destijds 2de
werktuigkundige bij de Gouvernements
Marine; interview met F. J. Matthieu,
destijds 2de officier bij de Gouverne
ments Marine; Deli-courant; Het boek:
"Nederlandsch Indië onder het regent
schap van Koningin Emma, 1890-1898".
wisseltentoonstelling KNIL
t/m 25-10-81
"NAAR ATJEH TOE"
openingstijden
maandag t/m vrijdag 10.00-16.30 uur
zaterd., zond. fsd. 12.00-17.00 uur
toegangsprijzen:
volwassenen: 2,50
kinderen: 1,50
Westwalstraat 6, tel. 02159-4 54 59
Een kranig stuk werk.
10
