Bexettingskroniek 1942-1945 (16 Swing Session juwelier ^an II "Daar heeft onze wieg gestaan Uw speciaalzaak in Briljant en Indische Sieraden Diamantair Een overzicht van de gebeurtenissen buiten de kampen op Java en elders, verzameld uit kranten, brieven, dagboeken enz. 31 Oktober 1944 In oktober hebben de Amerikaanse strijdkrachten weer aanzienlijke vor deringen gemaakt. Na luchtaanvallen op Okinawa en Luzon vonden landin gen plaats in de golf van Leyte in de Philippijnen. Bij de zeeslag nabij Leyte verloor de Japanse Marine 3 slag schepen, 14 kruisers en 9 destroyers en trok zich voorgoed terug. Op 27 oktober kregen de Amerikaanse sche pen in de golf van Leyte voor het eerst Kamikaze-aanvallen te verduren. 7 November 1944 De Java Shimbun erkent openlijk dat een geallieerde invasie vaststaat. Het hele complex van officiële maatrege len moet dus opgevat worden als voorbereidingen op de Japanse eva cuatie en het achterlaten van een on afhankelijk Indonesië waar de gealli eerden niet als bevrijders zullen lan den. De massa van het volk blijkt nog weinig op te hebben met het onafhan kelijkheidsstreven van de intellectu ele Indonesiërs. Bij het zien van de rood-witte vlag, waarvan het gebruik weer is toegestaan, reageren zij met "dimana makanan, dimana pakajan?". 8 November 1944 Samoedin is benoemd tot burgemees ter van Soekaboemi. "als eerste maat regel in de nieuwe overdracht". De jonge journalist Mochtar Loebis (22) zegt dat de Indonesiër, in tegenstel ling tot wat de propaganda beweert, zijn leven alleen voor zijn eigen land wil riskeren. In Batavia hebben de Japanners weer een optocht georganiseerd, waarbij op het Koningsplein grote afbeeldingen van Churchill, Roosevelt en van der Plas worden aangestoken en waarbij de baard van van der Plas het eerst in brand vliegt. De Gunsei (het mili taire bestuur) kondigt een "reorgani satie" aan bij de politie, waarbij men de splitsing tussen Openbaar Minis terie en politie weer ongedaan maakt en dus terugkeert tot het eenvoudigere Hollandse stelsel waarbij een betere handhaving van de openbare orde mogelijk is. 16 November 1944 Hatta heeft in de Centrale Adviesraad de kwestie van de rijstafgifte in debat gebracht, hoewel dit niet als agenda punt was aangekondigd. Hij uitte scherpe kritiek. Het rijsttekort schrijft hij toe aan het stagneren van de toe voer van buiten, o.a. door het ont breken van transport, de zendingen naar de troepen buiten Java en het achterhouden van rijst door de bevol king die de verplichte afgifte van ge middeld 50% tegen een zeer lage prijs niet zint. Vrije rijst kost in Batavia f 3,per liter. 32 17 November 1944 Er verschijnen weer berichten in de Japanse kranten over buitenlandse spionnen die in de buurt van Soera- baja aan wal zouden zijn gezet. Over arrestaties wordt niets geschreven. Vermoed wordt dat de spionnen de kans krijgen met of zonder hulp van de bevolking weer te vertrekken. Een feit is dat de radiouitzendingen uit Melbourne bijzonderheden melden die alleen op Java bekend zijn. Op de CBZ (Centrale Burgerlijke Ziekenin- richting) in Batavia zijn patiënten na injecties overleden. Een aantal artsen ■zijn naar de Kempeitai gebracht. 29 November 1944 In een zeldzaam openhartig verslag schrijven Japanse journalisten, dat de onafhankelijkheidsverklaring alleen de intellectuele bovenlaag bereikt heeft en dat de massa van het volk onbe roerd is of alleen maar denkt dat iedereen weer eten en kleren zal krij gen; onder de hogere ambtenaren nog steeds pro-Nederlandse gevoelens heersen, hadji's en kiai's weinig van politiek begrijpen en Indo-Europeanen om de domheid van de Japanners lachen. Over het werven van arbeids krachten voor het aanleggen van vliegvelden en voor de ontbossingen wordt gezegd dat de desertie onder de (geronselde) arbeiders in Kediri en Madioen het laagste is, nl. 15 en 25%. Experimenten met het maken van kle ren uit o.a. pisangbladeren zijn mis lukt. Het spoorwegtransport stagneert omdat er langs de lijnen geen sein- systemen meer zijn en telefoonleidin gen zijn verdwenen. Ook de telegraaf werkt niet meer. Het wegtransport is praktisch geheel uitgevallen omdat er geen benzine meer is en de trekdieren zijn geslacht. De berichten over Ja panse overwinningen worden niet meer geloofd (menang tapi moendoer). HOE LEEFDEN WIJ TOEN (5) Een 9-jarig Menadonees jongetje kreeg alleen les op maandag, woensdag en donderdag. Op zaterdag moest de ge hele school oefenen, o.a. patjollen en djerak sirammen. Belangrijk op school waren de lessen in de Japanse taal (katakana en Japanse zinnen uit het hoofd leren), Japanse liedjes zingen, buigen, gymnastiek, vlag hijsen, sei nen en schermen met stokken. Ver der waren er geregeld demonstraties en optochten en moesten de scholie ren langs de weg met vlaggetjes zwaaien als een belangrijke Japanner op bezoek kwam. BZ (wordt vervolgd) katakana vereenvoudigde Japanse tekens menang tapi moendoer overwinnen en toch terugtrekken De tweede bundel cartoons van POIRRIÉ f 12,50 2,10 porto MOESSON REEKS voor al uw verenigingsfeesten Allround - Uitgebreid Modern repertoire DANSCOMBO J. A. Phefferkorn Barnsteenhorst 51, Den Haag Telefoon 070 - 83 09 35 54 80 79 Fahrenheitstraat 608 - Den Haag Telefoon 070-65 76 65 Behalve vele soorten Indische gouden juwelen (22 krt.) ook zo juist geïmporteerd in vele kwaliteiten: smaragd (djemerut) saffieren, zwart, blauw en paars robijnen, kleurige met en zonder ster - capuchon en gefacetteerd katteoog - chrysoberyl katteoog - apatiet katteoog - enstatiet/diopsiet opalen, zwarte, witte en vuuropalen dublet en tripiets turkoois (pyroos) amethist (ketjubung): geslepen en ongeslepen (capuchon) agaten o.a. vuuragaten citrinen tanzaniet maanstenen granaten lapis lazuli .TAN tourmalijnen tijgerogen onyx bloedstenen zandstenen jades tijgerklauwen camay (uit schelpen) chrysopraas bloedkoralen Ook inkoop van oud-goud (afbraak) EN NATUURLIJK ALTIJD ALLE KWALITEITEN BRILLIANTEN Dagelijks geopend van dinsdag tot en met zaterdag. HARTELIJK WELKOM

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Moesson | 1981 | | pagina 32