Diamonds Manufacturing Rotterdam
Groothandel in/en fabrikant van diamanten
en juwelen kan u tegen gunstige voorwaarden
diamanten aanbieden voor uw relaties en
familie in Indonesië
Voor vrijblijvende informatie:
Kipstraat 7b, 3011 RR Rotterdam. Tel. 010-134550*
Bejaardenzorg in Indonesië (vervolg van pagina 3)
zoals een normale trouwerij. De bruid
werd opgetuigd volgens Sundanese
adat en er werd een ceremoniële ont
moeting georganiseerd.
Maar omdat Aki al erg oud was, moest
hij gedragen worden naar de versierde
bruidscanapé. Nu beleven zij samen
overgelukkig hun jonge late liefde.
"Dit is de eerste keer dat zoiets in
Indonesië gebeurt, maar het komt
vaker voor in Nederland", zei nyonya
Nendisa die in de leiding zit van een
bejaardenhuis van de Zending. "Ook
in ons bejaardenhuis komen liefdes
avontuurtjes voor" zegt mevrouw Sila-
no, "maar er zijn nog geen doorzetters
tot nu toe".
Van deze oudjes kun je alles verwach
ten. Er zijn er bij die de hele dag zwij
gend voor de deur van hun kamertje
zitten en alleen God weet waaraan zij
denken.
Er zijn er die de hele dag bedrijvig
rondscharrelen over het terrein en ie
dereen aanspreken die ze tegenkomen,
zoals oma Huka. Dan zijn er die uit
sluitend bezig zijn met hun verjaardag.
Doorlopend praten ze over de trac-
tatie waarvoor zij zullen zorgen. "Ik
ga als ik jarig ben kolak pisang met
oebi maken voor het hele huis", zegt
onze Suhartini die uit Yogya afkomstig
is. En inderdaad legt ze elke zakcent
die ze krijgt van haar kleinkinderen
opzij voor dat grote komende verjaar
dagsfestijn.
Er zijn er ook bij met ondernemers
geest. Oma Noordhoorn, een echte
asli Betawi en getrouwd met een In
dische Nederlander heeft een toko-
tje geopend voor haar kamertje. Zij
verkoopt kleine hapjes zoals tjombro
van ketela met ontjom, misro van ke-
tela met goela djawa, pisang goreng
en bakwan.
Alle hapjes kosten 25 rupiah per stuk
(10 cent). "Maar de bakwan kost 50
rupiah", zegt zé, "want daar zit taugé
en ikan in".
Haar klandizie beperkt zich vanzelf
sprekend tot haar huisgenoten. "Als
ik niet meer kan djoeal dan voel ik
me ziek", zegt oma Noordhoorn, "en
het is veel beter dan zo maar niets te
doen en bovendien maak ik een beet
je winst voor mijn spaarpot". Haar hele
ondernemerskapitaal bestaat uit de
zakcentjes die ze van haar kleinkin
deren krijgt.
Dikwijls is er erg veel geduld nodig
in de omgang met deze oudjes, voor
al als ze kinds aan het worden zijn.
Zij beschouwen en behandelen hun
verzorgsters dan alsof het hun eigen
kinderen of kleinkinderen zijn. Zij kun
nen boos worden zonder enige aan
leiding en soms doodernstig het perso
neel verdenken van diefstal van hun
spulletjes die zij zelf weer eens te
goed hebben opgeborgen zodat ze de
plaats vergeten zijn.
Maar ze kunnen ook erg lief zijn en
hun lekkerste hapjes willen delen met
het personeel.
Het liefst zouden zij willen leven in hun
vroegere familiekring tussen hun kin
deren of kleinkinderen in. Daarom zijn
ze eigenlijk doorlopend er op uit om
aandacht te vragen voor zichzelf. "Vol
gens mij zouden ze daar ook het ge
lukkigst zijn", zegt mevrouw Silano.
Bij Indonesiërs is het gewoon dat
grootouders erbij blijven horen en blij
ven inwonen. Maar het komt soms
toch wel voor dat men noodgedwon
gen zijn ouders ergens anders moet
onderbrengen vanwege dreigende on
enigheid in het gezin vanwege opa of
oma.
"Het kan voorkomen dat een schoon
dochter niet met haar schoonouders
kan opschieten terwijl de echtgenoot
toch moeilijk zijn eigen ouders de deur
uit kan zetten. Dan is de enige uitweg
dat zij in een tehuis komen", aldus
mevrouw Silano.
Een bejaardenhuis is dus geen op
bergruimte voor oude mensen. Dit huis
is bedoeld als een toevluchtsoord
waar ze het even goed kunnen hebben
als thuis. Dat blijkt uit het geval van
oma Notte.
Zij was getrouwd met een Nederlan
der. Bij de soevereiniteitsoverdracht
is haar man met de kinderen naar Ne
derland vertrokken. Daarna bleef oma
Notte moederziel alleen achter en
woonde in een hutje ergens op Kramat.
Enkele jaren later kwam een van haar
zoons hierheen op zoek naar zijn moe
der. Nadat ze elkaar gevonden hadden
en mama in zo'n ellendig hutje bleek
te wonen, kon de schoondochter, een
Hollandse dat niet verwerken en zei:
"Dit kan zo niet langer, schoonma
moet iets beters krijgen". Het liefst
had zij schoonma willen meenemen
naar Nederland, maar oma Notte wilde
liever blijven om begraven te kunnen
worden in haar geboorteland
De enige uitweg was daarom een be
tere opvang voor schoonma te zoe
ken. Zo kwam oma Notte terecht in
onze stichting "GPIB".
"Hier kan ze haar geluk niet op" zegt
mevrouw Silono die ons het verhaal
van de herkomst van oma Notte ver
telde.
SYARIF HIDAYAT
vrij vertaald uit "Zaman" 15 maart 1981
door Mevr. Knooren-Yo Soan Eng.
RECTIFICATIE
Het onderschrift onder de foto op pag.
6 in Moesson no. 18 (bij het artikel
"De geschiedenis van Santa Maria")
moet zijn: "Frontzijde van het instituut
van de Zusters Ursulinen op Postweg
2 (het zg. "Kleine Klooster"). Ten on
rechte stond er Noordwijk.
6
