VAN VOGELKOP
TOT ZONDER KOP
SLAPEN?
Als een betjakkerel geen vrachtje rijdt, eet of ngobrolt met collega's, wat doet-
ie dan? "Slapen tuurlijk!" roepen de meesten prompt.
Maar ik vraag me af of dit wel zo is.
Schuin tegenover ons huisje komen een paar kleine gangetjes uit en daarvoor
hebben zich de hele dag betjaks verzameld wachtende op klanten. Sommige lui
sleutelen een beetje aan hun karretje, anderen snoepen of eten en kletsen,
maar vooral rusten ze. En als je de houdingen van die lui zo bekijkt in dat kleine
bakje zou je inderdaad denken dat ze liggen te pitten. Maar als er één nodig
hebt, en je loopt op zo'n slaper af en zegt "Betjak!" dan springt die kerel meestal
direkt klaarwakker uit z'n karretje.
Daarom vraag ik me af of die lui wel slapen!
Want als ik slaap en wakker geroepen word dan ben ik minstens nog 5 minuten
goed groggy en heb eerst een grote bak sterke thee of koffie nodig voor ik iets
kan doen! Maar deze mannetjesputters schudden hoogstens even de benen
wat los en staan dan meteen startklaar om je te rijden waar je heen moet
Dus als men mij bovenstaande vraag zou stellen, ben ik geneigd om te zeggen:
Doen ALSOF ze slapen
ROGIER
Waarschijnlijk hebt U op 11 juni j.l. ook
de NCRV-special gezien over de ver
geten guerrilla-oorlog in de Vogelkop
op Nieuw-Guinea. Het was een goede
documentaire en de getuigenissen van
de overlevenden waren vaak ontroe
rend.
Het meest aangrijpende van dit pro
gramma vond ik (iemand van de jonge
generatie die de oorlog niet heeft mee
gemaakt) dat er een paar mensen aan
het woord waren die dat alles zelf
hebben ervaren. Ze leven nog. Ze heb
ben een spannend, tragisch en indruk
wekkend stuk geschiedenis geschre
ven en ze kunnen er nog zelf over
vertellen. En als je dan zo kijkt dan
moet je toch stil worden. Het is net of
die mensen van een andere planeet
komen. Maar dat doen ze niet, in
tegendeel, ze leven met en tussen ons.
En daarin ligt misschien het onwerke
lijke.
Anno 1981 vertellen een paar gezags
getrouwen over hetgeen zij overgehad
hebben voor Vrijheid, Koningin en Va
derland. En dat zijn we geloof ik niet
meer gewend. Koningin en Vaderland
zijn loze begrippen geworden en Vrij
heid wordt geïnterpreteerd als een
recht om te doen en te laten wat je
zelf wilt, zonder je te bekommeren om
normen, waarden en wetten. De over
levenden van de Vogelkop riepen iets
uit het verleden op, uit een tijd waarin
beslist niet alles goed was, maar waar
in zekerheden waren, waarden, nor
men en zodra die geattaqueerd werden
dan streed men, dat was normaal.
Wat is tegenwoordig normaal? Direct
na de NCRV-documentaire kon men op
het andere net het Journaal zien. En
daar zag men beelden van de ontrui
ming van een kraakpand te Amsterdam.
De krakers werden eruit gehaald, di
rect vrijgelaten en rellenschoppers ver
nielden voor enkele tonnen.
In het eerste programma streed een
kleine groep mensen om een stukje
van het Ned. Koninkrijk te verdedigen,
tot elke prijs. Zonder enige baatzucht.
De Vogelkop.
In het andere zag je - 40 jaar later -
een groep mensen bewust het eigen
dom van een ander, in feite ook een
stukje van het Nederlandse rijk, ver
nielen. Bewust. Zonder Kop. Bij het
zien van dat alles krijg je toch een rot
gevoel en heb je zin om iets te doen:
te vluchten, te vechten of wat dan ook.
Ik schud mijn hoofd maar en schrijf dit
stukje. Het leven gaat verder, alleen
kun je weinig doen, maar het relaas
van de Vogelkop zal ik nooit vergeten
en wanneer ik voortaan een oude Indo
zal zien lopen zal ik tegen mezelf zeg
gen: "Indo, in welke jungle ben je nu
verdwaald?"
RALPH BOEKHOLT
Het boek
Van deze strijd in Nieuw Guinea werd
door de bekende publicist Ben Koster
van het relaas van ex-sergt. maj. P. P.
de Koek een boek gemaakt. Wever,
Franeker gaf het uit. Het is - en dat
strekt de auteur tot eer - even onop
gesmukt en naar waarheid neergezet
als het interview op de bovengenoem
de tv-uitzending. Goed foto-materiaal
en situatieschetsen maken het de lezer
mogelijk een beeld te krijgen van het
terrein waarop en van de personen die
deze bizarre strijd streden.
Als er in Nederland of elders in de
wereld over verzet gesproken wordt,
is het goed dit verhaal in gedachten
te houden. Daarom zou iedereen die de
Japanse bezetting heeft meegemaakt
"De ongelijke strijd in de Vogelkop"
moeten lezen.
De prijs is f 24,50 porto 4,
Boekhandel Moesson heeft het boek.
5
