gjiamant
oavwra^Bv
DIA/VOND
BIJ DE VOORPLAAT
SELATtfAT 9.EBARAN
"Daar heeft onze
wieg gestaan
in vele slijpsels, gewichten
en kwaliteiten, los gekocht, of
gezet in fraaie juwelen, tegen
uiterst aantrekkelijke prijzen,
(ook in groeisysteem)
inkoop/inruil/taxaties
beleggingen
verkoop aan particulieren
uitsluitend van maandag
tot en met vrijdag 12-17 uur
diamantbeurs kamers 49-51
weesperplein 4 - amsterdam
tel. 020-25.50.14/25.82.75
telex 14367 facet nl
Twee weken geleden hadden we Le-
baran, het einde van de Vastenmaand.
En voor elke Indonesiër dagen van
geweldig feest en vooral ETEN. Zo
wat heel Indonesia heeft vakantie en
iedereen gaat naar zijn stad, desa en
kampong terug om het feest thuis in
de familiekring te vieren. En vooral
om na een maand zware beproevin
gen ongeremd te eten. En zeer zeker
niet alleen I Want alle buren, vrienden
en kennissen krijgen ook allemaal een
bèsèk of boengkoesan thuis gestuurd.
Maar omdat iedereen ook van zijn
vrienden en kennissen zo'n boeng
koesan gestuurd krijgt is het eigenlijk
dus een gewone ruil en raak je tóch
nooit door je enorme voorraad rijst
tafels heenEn om al die voor
raden te maken verzet elke familie al
dagen van te voren enorme bergen
werk. En het gehele huisgezin doet
mee en moet meehelpen. Het hele
huis wordt ervoor gebruikt. En als dat
vol is betrek je de tuin erbij. En als
die te klein is, tak perdoelie dan ga
je gewoon de straat op I En worden
de anglo's kompleet met potten en
pannen naar buiten gesleept en gaat
het kokkerellen daar verder. En om
dat vaak genoeg buurtbewoners en
zo langskomen en even blijven staan
om te ngobrol sleep je al gauw een
zitje voor dit soort dingen naar bui
ten en dan wordt het pas werkelijk
leuk en gezellig I
En dat de gang of straat dan al gauw
te nauw wordt en daardoor wat ver
keersopstoppingen kan veroorzaken,
dat neemt iedereen maar voor lief en
vervolgt na 'n beleefd "Poon I" zijn
weg
Maar ja, zoiets kan tuurlijk alleen
daar
Want ik denk dat je liever niet moet
proberen zoiets in Nederland te doen.
Zomaar even het trottoir voor je huis
te annexeren als keuken! Want dan
heb je binnen een mum van tijd een
vet procesverbaal te pakken. Tenmin
ste, als je daarvoor nog niet door
een paar voorbijgangers geattackeerd
bent omdat je zo'n smeerlapperij en
vooral ongelooflijke stank produceer
de
ROGIER
WERKTRANSPORT NAAR
SINGAPORE
Over de lotgevallen van de krijgsge
vangenen, die door de Japanners naar
de Molukken en Flores waren ge
bracht, verschijnt over enige tijd een
volledig relaas. Dat dit gedocumen
teerde verslag mogelijk werd, danken
wij in de eerste plaats aan het feit,
dat de overlevenden van deze groep
zich georganiseerd hebben en jaar
lijks voor een reünie bij elkaar komen.
Wat gebeurde er echter met deze
mannen in de jaren 1944-1945, nadat
zij weer naar Java waren terugge
voerd? Wij proberen daar nu achter
te komen.
Een groot deel van de Molukken-Flo-
res groep kwam in het Xe Bat. kamp
in Batavia terecht. Na slechts een
korte tijd van rust en herstel moesten
toen drie werktransporten worden sa
mengesteld. Het eerste werd naar
Malmö in Indo-China gestuurd. Het
tweede, dat eind 1944 vertrok, (wie
weet de juiste datum?), kwam niet
verder dan Singapore. Ook het
derde transport, dat op 15 januari
1945 Tandjong-Priok verliet, waarbij
Leo Jacobs zat, vond eveneens zijn
eindpunt in Singapore. Transporten
over zee waren voor de Japanners
reeds te riskant geworden door het
overwicht van de geallieerden op zee
en in de lucht.
De groep van het tweede transport
kreeg in Singapore het Tanjong-Pagar
Camp als basiskamp. De mannen
moesten op het eilandje Pulo Damar
Laut - Engelse en Australische krijgs
gevangenen vervangen, die daar een
droogdok moesten graven. De laatste
groep kwam in het Keppel Harbour
Camp aan de Mount Faber Road.
Omdat over de lotgevallen van deze
drie transporten heel weinig is vast
gesteld*), hopen wij dat de overleven
den van deze groepen ons aan do
cumentatiemateriaal en verhalen kun
nen helpen.
Het dagboek van Leo Jacobs geeft
over het derde transport weer veel
details. Wij lezen daarin dat beide
Singapore-groepen op 19 augustus
1945 in het Tanjong-Pagar Camp ver
zameld werden. En dat wij op de 6e
september 1945 de Engelse oorlogs
schepen "Essex" en "Sussex", die
aan de zuidkade van de Tanjong-Pagar
Main Warf afgemeerd lagen, bezoch
ten.
Weet u nog hoe wij op de "Sussex"
door de bemanning onthaald werden?
En op 16 september 1945, zo vertelt
het dagboek ons, verhuisden wij naar
een groot complex van woningen aan
de Geylang Road, het "Wilhelmina
Kamp".
Als u ons schrijven wilt, hier zijn uw
contactadressen:
1. LEO JACOBS
Enschedelaan 63 - tel. 070- 67 77 15
2541 CH 's-Gravenhage
2. WOUTER DOEVE
ex-Pulo Damar Laut
Columbusstr. 254 - tel. 070 - 63 33 29
2561 AW 's-Gravenhage
In "Krijgsgevangenen in de Pacific
oorlog" van E. V. Witsen staan maar
enkele regels over onze twee
Singapore Working Parties.
15 AUGUSTUS
Ook dit jaar hangt bij ons de
vlag uit, niet helemaal in top van
wege de Bevrijding, maar iets
daaronder, omdat voor velen die
bevrijding van de tweede wereld
oorlog nog niet wezenlijk een
feit was geworden. Omdat het
toevallig een zaterdag was, was
onze winkel gesloten. Op een
werkdag zou ook het kantoor
van Moesson de gehele dag ge
sloten zijn geweest. We hebben
vorig jaar tot deze regeling
besloten.
in dit nummer ook enkele arti
kelen met betrekking tot de oor
log in Azië. Geen speciaal Her-
denkings- of bevrijdingsnummer
dus, maar "een beetje van de
verre oorlog," om deze datum
de betekenis te geven die hij
verdient.
Redactie
De tweede bundel cartoons van
POIRRIÉ
f 12,50 f 2,10 porto
MOESSON REEKS
2