O
15 AUGUSTUS, AL GENOEG, AL GENOEG!
NIEUW LOGEERADRES
ATOOMBOM, WEL OF NIET?
Natuurlijk nooit meer
Hoewel, de atoombom van 6 aug. '45
betekende de vrijheid voor de vele
honderdduizenden, die tijdens de hard
vochtige Japanse militaire dictatuur een
onmenselijk bestaan moesten leiden.
Door de actiegroepen, die in de af
gelopen maand de slachtoffers van
Hiroshima herdachten, is het boven
staande maar al te graag vergeten.
J. E. R.OSKOTT-COOMANS
AMSTERDAM - SALATIGA -
KULA (HAWAII)
Dat een foto in Moesson de schakel
kan vormen tussen oude, vergeten
vrienden komt geregeld voor. Maar dat
een natuurfoto notabene zonder enige
aanduiding van plaats, mensen die op
duizenden kilometers van elkaar wo
nen, tot elkaar kan brengen is toch
wel bijzonder.
Dat gebeurde namelijk bij de voorplaat-
foto van 1 mei j.l. gemaakt door de heer
Mellema. Hij ontving tot zijn verras
sing de volgende reactie:
"Dat is een prachtige foto! Daar ik
zelf een sinjo Kampong Mritjan/Gen-
dongan was, 24 jaar geleden, zou ik
het zeer op prijs stellen, als u me
informaties kunt geven over deze
foto. Ik ben sinds 1953 weg uit Java
en dus kan ik me deze omgeving niet
meer herinneren. Ik kan slechts gis
sen dat die genomen is nabij Getas
(Bringon) of nabij Sendjojo, maar ik
durf er niet om te wedden. Bent u
uit Salatiga afkomstig? Ik heb ge
woond op de Solosche weg, onge
veer 1/2 km van de kavalerie kazer
ne, nabij de Hospitaalweg die op de
Solosche weg uitkomtetc. etc.
MANFRIED W. PARIJS
Kula, Hawaii, USA.
(En toen waren er brieven over en
weer. Leuk toch? En dat zomaar door
een plaat van een stukje sawah en
wat groen, waarvan ik schreef dat er
wel duizend plekjes in Indonesië zo
waren - L.D.).
2 luxe 2 pers kamers in dito omg. met
alle comf. In de huur is ontb. en kl. was
inbegr. Desgew. wordt men gebr. en
geh. van resp. naar Airport Halim. Mrs.
Jeanette Thenu, Jl. Kijai Maja nr. 1,
Blok E/ll, tel. 774428, Jakarta Selatan.
Inl. tel. 020- 11 23 26.
In de week voor 15 augustus zorgden
pers en televisie (voornamelijk de
VPRO) weer voor een ruim aantal anti-
Amerikaanse programma's. Nu is Ne
derland doorgaans anti-Amerikaans,
maar in augustus is het de goede tijd
om zijn gevoelens te botvieren. Dat
gebeurt dan op de voor Nederland al
tijd weer succesvolle "accent-verleg
gen" methode. Daarmee kan men de
grofste leugens tot waarheden en om
gekeerd ombuigen en met wat door
tastendheid krijgt men de grote massa
wel mee. Zo werden 3 uur lang films
vertoond over het ontstaan van de A-
bom, een documentaire over de na
sleep en de gruwelijke effecten van die
explosie, en dan nog een gedramati
seerde Japanse film over slachtoffers.
De Japanners zullen die film nooit
bedoeld hebben als anti-Amerikaanse
propaganda maar meer als een aan
klacht tegen de atoom-oorlogvoering.
Als klap op de vuurpijl een eigen re
portage in Amerika waarin de crew,
verantwoordelijk voor die 36 jaar ge
leden uitgegooide bom, geridiculiseerd
werd. Tragisch voor de VPRO zal het
feit zijn dat men in Amerika nooit zal
weten of begrijpen waar die Dutch-
television zich zo voor uitsloofde. Ver
spilling van kostbaar filmmateriaal en
zendtijd. Reagen zal er geen seconde
van wakker liggen.
En dit alles zonder dat men er bij stil
stond dat, wanneer er geen atoombom
zou zijn geweest, nog veel meer Ja
panners dan de Hiroshima-slachtoffers
èn nog honderdduizenden geallieerden
waaronder tienduizenden Nederlan
ders - omgekomen zouden zijn. Maar
daar hoor je geen woord over
De Vara vergulde de pil met een vrij
gezapige uitzending, waarin Professor
DOEM
Mensen die om zich heen kijken, oor
logsdreigingen zien, de economische
crisis ervaren, wetteloosheid consta
teren, decadentie zien bloeien en
egoïsme ontmoeten en dan zeggen dat
het slecht gaat met de wereld worden
vaak beticht van 'doemdenken'. Zij
zouden niet geloven in het menselijk
verantwoordelijkheidsbesef dat de aar
de en de mensen voor een ondergang
behoed moeten worden. Integendeel,
zij zouden bij de pakken neerzitten en
in groot pessimisme de vernietiging
afwachten zonder zelf iets te doen. Zij
zouden daarom ook niet gelukkig zijn
en geen levensvreugde hebben.
Laatst ontmoette ik zo'n doemdenker.
Het was een oude Indo.
'Nog steeds dingin, ja meneer'.
'Ja, het zal wel weer niks worden dit
jaar'.
'Een klein beetje zon maar, ja, zoveel
prettiger. Je kan wandelen, een beetje
in de tuin zitten. De mensen zijn dan
ook blijder meneer. Kassian toch, men
sen. Altijd gekoeroeng en in het week-
Beets iets mocht vertellen over "de
verre oorlog" en de Grote Miskenning
waaronder wij (Indische Nederlanders)
in toenemende mate schijnen te lijden.
Een lijden dat (temporair) verzacht zou
kunnen worden met een pleister van
7.500,en voorkomen had kunnen
worden als de Nederlandse regering
36 jaar geleden al direct met 80 mille
was komen aanzetten. Eerlijk gezegd
geloof ik nooit dat iemand van ons in
die tijd al met dat getal in zijn hoofd
liep. Evenmin dat wij toen al geteisterd
werden door het gevoel van ondrage
lijke miskenning. Maar zo ziet men al
weer, dat het niet altijd waar is dat
tijd alle wonden heelt, maar dat er met
de jaren wonden kunnen ontstaan. En
kampsyndromen. Iemand zei vanmor
gen iets waar toch wel rekening mee
gehouden moet worden: "Vergeet u
toch niet, dat alles in geld wordt uit
gedrukt. We leven nu eenmaal in zo'n
tijd, we kunnen er niet onderuit." Triest,
maar het maakt de neutronenbom
verklaarbaar.
Toch was er op de televisie één stra
lend punt en dat was een kort inter
view met de heer Frijn uit Wieringer-
werf. Zelden heb ik in zulke simpele,
maar zo goed geformuleerde zinnen,
zo waardig een overtuiging horen uit
spreken. Wat de oorlog, wat de re
patriëring, wat de aanpassing voor de
Indische Nederlander, voor hem Max
Frijn speciaal betekende. Wat zijn
plaats was en hoe hij die plaats ver
vulde. Geen klacht, geen verwijt, geen
gejammer over de ereschuld maar een
trotse aanvaarding. Een Indischman die
TROTS durfde zijn. Het heeft mij deze
15 Augustus een hart onder de riem
gestoken.
end altijd regen. Dan kijk je maar tee
vee. Maar hoe toch meneer, tegen
woordig? Ik ben al oud, voor mij is nog
maar even. Maar wat een verschil met
vroeger meneer. Wat is er toch veel
veranderd. Twee keer ben ik toen met
verlof naar Holland gegaan. Toen was
het ook wel koud en er was ook ar
moede maar de mensen waren anders.
Ze werkten hard, men hielp elkaar,
men was tevreden. Men had respect
voor het gezag en de kinderen waren
beleefd. Ik heb vaak heimwee me
neer, naar vroeger, naar Indië. Toen
was ik nog jong en sterk en het leven
was mooi. Nu ben ik al oud en als ik
om me heen kijk word ik bang meneer,
heus. Maar u bent nog jong en sterk.
U hoeft niet bang te zijn. U hebt nog
een lang leven. Ik ga maar weer ver
der ja, dag meneer.
R.B.
3
