TAALCURIOSA
NRV - HOLIDAY
VERLAAGDE TARIEVEN vanaf 1-10-1981
KIMM Indische spekkoek
INDISCH
FAMILIE ARCHIEF
Men hoort soms beweren dat het Maleis/Indonesisch maar moeilijk beknopt kan
zijn. Toch komt de kortste naam die we ooit ontmoet hebben alleen voor in
Indonesië waar een van onze vrienden een familienaam droeg bestaande uit
één letter. Hij heette Ng met zijn familienaam. De Maleise letter ng is maar één
letter zoals het ook maar één klank is. Het is dezelfde letter die aan de staart
staat van het Engelse woord king en ook voorkomt in ons woord honing en
koningin, abstractie gemaakt van de foute Nederlandse uitspraak van mensen
die koning-gin uitspreken.
Familienamen van twee letters komen in Indonesië veel voor, wie heeft nooit
gehoord van de familie Yo, Be of Li
Ook het kortste huwelijksaanzoek dat we kennen komt uit Indonesië. Hij vraagt:
"Mau?" en zij antwoordt met het bekende keelgeluidje: en de zaak is
beklonken. Vier letters voor aanzoek en jawoord.
Hyperkort is ook het gesprek: "Kenapa?" "Licin." Enigszins verduidelijkt is dit
de situatie. Het is een gesprek tussen twee die elkaar tegenkomen terwijl een
ervan zijn elleboog in verband draagt. De vraag luidt: "Kena apa?" (Wat is er
met jou gebeurd?). Het antwoordt luidt: "Glad" (Ik ben uitgegleden en heb me
bezeerd aan mijn elleboog.)
De slogan MELK MOET is maar moeilijk in andere talen zo kort weer te geven.
SUSU PERLU scheelt maar één letter.
Erg kort zijn ook de gezegden
Sabar subur. - Met geduld vaar je wel.
Roma bicara habis perkara. - Rome heeft gesproken en daarmee basta.
Tak kenal tak sayang. - Onbekend maakt onbemind.
Ada asap ada api. - Waar rook is is vuur.
Ada gula ada semut. - Waar suiker ligt zijn mieren.
Een nieuwkomer in de Nederlandse taaltuin is het woord pakkie an. Op 1 sept.
j.l. zei de AVRObode over de artieste Merel Laseur dat zij uit hoofde van haar
vak best weet wat haar pakkie an is. En daarmee wordt dan natuurlijk niet be
doeld het woord pakaian (datgene wat ze aan heeft) maar bedoeld wordt haar
bagian (datgene wat haar deel, haar terrein is). Wij wensen dit pakkie an geen
al te lang leven toe. Hoe eerder verdwenen hoe beter.
Tutupan betekent deksel. Een hooggeplaatste spreker net terug van een reis
door Zuidoost-Azië vond het tijd om zijn kennis van het Maleis eens te demon
streren en zei: "Alle vroegere staatkundige onenigheid moeten we nu eindelijk
eens kunnen toepoepen". Ook deze nieuwkomer wensen we geen lang leven
toe.
Een misbar is geen bar. Een misbar in Indonesië blijkt te zijn een openlucht
bioscoop. Het komt van de slogan in akroniemvorm: GRIMIS BUBAR en dat wil
zeggen:Begint het ook maar te motregenen dan is het afgelopen (bubar) met
de voorstelling.
Aangepaste beroepen. Iemand die als beroep opgaf: pegawai pabrik mesin
kopi, deed werk dat niets te maken had met het werk van een employé van een
fabriek van koffiezetapparaten of iets dergelijks maar hij werkte bij Rank Xerox
kopieerapparaten. Zo is er op sommige schepen nog het beroep van busman
dat ook niet liegt over zijn Indisch bloed.
Straatventers akroniemen. Een toerist net terug van een 1981 vakantiereis naar
Indonesië gaf ons volgende akroniemen door, opgevangen uit de mond van
Jakartaanse straatventers. De een riep: "Tètol", en hij verkocht tèh per botol.
Een ander riep: '"Esmeran, esmeran". Ontdaan van de Spaanse klank bleek hij
te venten met: es se.i.ir en koran (IJs, schoensmeer en kranten). Voor ons een
beetje wonderlijke combinatie maar dat kan in Jakarta de feestvreugde niet
drukken.
F. M. KNOOREN
Heiligeweg 38, Amsterdam, tel. 020 - 24 46 80 24 48 46 (ANVR reisburo)
Amsterdam naarJakarta, Bangkok, Singapore, Manila, Ambon en
Menado. Australië en USA.
Reisinformatie: Mw. Anneke Saerang.
Stort 18,op giro 158225 en
U ontvangt een spekkoek van
ca. 500 gram, in speciale ver
pakking, franco thuis.
"KIMM", Joh. Verhulststraat 98
Amsterdam-Z. Tel. 020 - 72 84 61
Vreelandsestraat 14
2574 RX DEN HAAG
geopend voor bezoekers elke zater
dag van 08.00 tot 13.00 uur.
Afspraak uiterlijk donderdags.
Telefoon 070 - 65 50 68
KOEBOES
Nog even een verhaaltje over "Koe
boes".
Mijn ouders werden in de rimboe ge
detacheerd (mijn vader was bij de
PTT. werkzaam) en ze verbleven in
een tangsie in een fort, omgeven door
een hoge muur met een hele grote
deur, die om zes uur 's avonds dicht
ging voor aanvallen van buiten. Mijn
moeder had toen twee kleine kinderen
en dus ook een baboe bij zich, maar
ze moest ook als te doen gebrui
kelijk een djongos enz. hebben. De
enige mensen die ze konden krijgen
waren de "koeboes", maar ze sliepen
in de bomen en liepen nog naakt rond.
Dus werden ze door mijn moeder in
een broek en jasje gestoken, die ze
's avonds vóór het naar "huis" (of
boom) gaan, uittrokken en bij de wacht
achterlieten. Enfin, na een tijdje waren
ze geëduceerd en mochten aan tafel
bedienen.
Mijn vader kreeg toen visite van een
dienstdoend inspecteur en die bleef
natuurlijk logeren, aangezien er toen
geen spoorwegen waren en de reis te
voet en per tandoe (draagstoel) of per
kano moest gemaakt worden. Toen het
diner werd genuttigd, was de "koe
boe" djongos er om te serveren en hij
was voor deze gelegenheid speciaal
nog eens getraind (promotie van mijn
vader stond op het spel!). De rijst
werd geserveerd door de djongos en
toen kwam de grote schaal met ge
hakt. Toen was Leiden in last. Hij be
keek de schotel en telde de mensen:
4 personen, dus met zijn vingers
"sneed" hij eerst het gehakt door
midden en toen nogmaals doormidden
en plonkte op ieders bord 'A stuk
gehakt! "Tableau"! Maar de promotie
is toch doorgegaan I
PUCK E. BURT
17
