Exclusief Reisbureau HOLWERDA Exclusief
EEN VOLK DAT AAN ZIJN TROTS STERVENDE IS
TEMPO DOELOE
KALENDER 1982
REISBUREAU HOLWERDA B.V.
In Tenganan wonen nog de ras-Balinezen
Een van de weinige plaatsen op de wereld waar geen huizennood heerst, is het
door de geesten van cobra's bewaakte en door een hoge muur omgeven dorpje
Tenganan op Bali. Hier en daar zijn de toegangspoorten tot de huizen volge-
stapeld met ongelijke kantige stenen. Dat betekent, dat het huizenhof achter de
muur: de open slaapkamers, de keuken en de voorraadschuur, leeg en vervallen
zijn en niemand meer bloemen en rijst legt in het huistempeltje op het erf.
Want de bewoners van Tenganan sterven uit.
Ook dit jaar weer een tempo
doeloe kalender. Afbeeldingen
van de oudste tempo doeloe fo
to's in zwart wit.
Zeer uniek I
f 12,50 porto f 4,
BOEKHANDEL MOESSON
Tenganan is een van de merkwaar
digste en een van de droefgeestigste
plaatsen op Bali. Hier wonen de af
stammelingen van de Bali Aga, de oor
spronkelijke bewoners van Bali, blank
van huid, verfijnd van manieren en
met een diepe verachting zelfs voor
de Radja's van Bali, afstammelingen
van de Hindu-Javaanse vorsten, die
rond 1500 van Java vluchtten voor de
Mohammedaanse invasie.
De Tenganans zijn schatrijk en bezitten
- in gemeenschap want er bestaat in
Tenganan geen persoonlijk bezit - uit
gestrekte sawahs. Dat hebben ze te
danken aan Bedaulu, de koning met de
varkenskop, die honderden jaren ge
leden leefde en zijn lievelingspaard
eens verloor. Hij loofde een grote be
loning uit voor hem, die zijn paard,
dood of levend, vond. Het waren de
Tenganans, die uiteindelijk het lijk van
het paard ontdekten. Zij verzochten
als beloning het land rondom het paard
te mogen bezitten, d.w.z. die hoeveel
heid grond, waarop men de stank van
het rottende paardelijk nog kon ruiken.
De koning zond een afgezant met een
fijne neus en, hoewel hij dagenlang
wandelde, steeds rook hij nog de lij
kenlucht. Eindelijk kon hij van ver
moeidheid niet verder, waarop de Ten
ganans verklaarden, dat het zo wel ge
noeg was. De afgezant was amper ver
dwenen, of het dorpshoofd van Ten
ganan, die de afgezant vergezeld had,
haalde grinnekend een stuk vlees, dat
hij van het paardelijk had afgesneden
onder zijn sarong vandaan.
De Tenganans werkten zelf niet op hun
land. Daarvoor huren zij andere Baliërs.
Zelf maken ze slechts tuak, bier van
de suikerpalm, terwijl de vrouwen, be
halve het huiswerk, de wereldberoem
de gringsing sarongs maken. De in
slag en schering worden beide, voor
dat ze in elkaar geweven worden ge
kleurd in zwarte en rode motieven. De
rode verf schijnt uit bloed gemaakt te
worden en het kost meer dan vijf jaren,
voor de kleur op goede toon is inge
trokken. Slechts sarongs waarin fouten
geslopen zijn, worden aan vreemden
verkocht. Meestal zijn dit sarongs,
waarbij de patronen van schering en
inslag bij het weven niet precies op
elkaar blijken te passen. En dat ont
dekt men pas, nadat vijf jaar lange,
moeizame arbeid aan de sarong is
besteed.
Overdag slapen de Tenganans meestal,
om vaak 's nachts ware orgiën te hou
den. De twee hoofdstraten, die tegen
een heuvel opklimmen, zodat men hen
van de top af in al hun uitgestrektheid
kan overzien, zijn daarom, en door het
teruglopen van het inwonertal, akelig
verlaten en slechts hier en daar ziet
men in de huispoort, op een van de
drie stenen treedjes, een Tenganan of
Tenganese leunen. Soms van bijna de
cadente schoonheid, soms met domme
ogen en openhangende kwijllippen.
Want in hun afzijdigheidsmanie trou
wen ze slechts onderling en dit had
onvermijdelijk inteelt tot gevolg.
Jaarlijks wordt de redjangdans gehou
den, waarbij alle meisjes, die in het
afgelopen jaar geen man hebben kun
nen krijgen, zich in een rij opstellen;
uitgedost in met zilver bewerkte sa-
r ngs, met van goud geslagen bloemen
in het haar en tien centimeter lange
gouden kunstnagels. Immers lange na
gels hebben betekend, dat men geen
handwerk hoeft te verrichten en zij zijn
dus het symbool van aristocratie.
De jongens kiezen beurt voor beurt hun
favoriete en proberen haar ten dans
te leiden. Mag het meisje hem graag,
dan danst zij met hem; mag zij hem
niet, dan keert ze hem de rug toe en
de afgewezen minnaar wordt hartelijk
uitgelachen door de toeschouwers.
In Tenganan staat een oude tempel
waar niet- Tenganans nog nooit zijn
in geweest. Vlak buiten het dorp is een
echte, sierlijke Balinese tempel met
mooi bewerkte godenbeelden. Die tem
pel is hoofdzakelijk bedoeld voor de
koelies, die voor de Tenganans werken,
maar ook om de buitenwereld te tonen,
dat de Tenganans wel weten, wat kunst
is en dat zij heus geen domme en
ruwe animisten zijn. Hoewel zij het zelf
ontkennen, hebben anthropologen ge
meend te mogen constateren, dat in
hun godsdienst toch een vaag idee van
de drie Hindugoden, Vishnoe, Brahma
en Shiwa is binnengeslopen.
Hoe hun tempel er van binnen echter
uitziet, zal niemand ooit weten, want
hij is taboe voor vreemden. En welke
Tenganan deze of andere taboe's
breekt, ofwel trouwt met iemand uit
een ander dorp, zoals enkele malen
gebeurd is, die wordt uit Tenganan
verstoten. Vlak buiten Tenganan is een
kleine gemeenschap van verstotenen,
die nimmer meer in Tenganan worden
toegelaten.
En zodra wij ons uit de poort in de
muur rond Tengenan - die zo nauw is,
dat een dikkerd er zich zijdelings door
moet wringen - naar buiten hadden
begeven, kwam onmiddellijk de daar
voor benoemde veger in actie, die
zorgvuldig onze voetstappen weg-
bezemde. Zo groot is de angst voor
smetten van buiten.
(Uit Algemeen Dagblad 1947)
Een begrip voor service, kwaliteit en solvabiliteit.
Wij bieden aan
SRI LANKA geheel verzorgd 7 dagen strandvakantie en 7 dagen rondtour (kan
gecombineerd worden met o.a. Indonesië) min. deelname 2 pers. f 3.725,p.p.
bij deelname 4 pers. f 3.250,p.p.
19 daagse tour op basis van logies/ontbijt in first class hotels incl. transfers en
excursies: Amsterdam - Sri Lanka - Singapore - Sumatra Tobatour - Amsterdam
min. deelname 2 persf 3.475,p.p.
22 daagse tour op basis van logies/ontbijt in first class hotels incl. transfers en
excursies Amsterdam - Bangkok - Hongkong - Tokyo - Taipei - Singapore -
Amsterdam - min. deelname 2 persf 3.995,p.p.
13 daagse cruise vanaf f 1.420,p.p. min. deelname 2 pers.: Vaarschema
Rotterdam - Lissabon - Madeira - Lanzarote - Tenerife - Las Palmas - Madeira -
Rotterdam.
Voor informaties m.b.t. lijnvluchten, hotelaccomodaties etc., op de volgende be
stemmingen kunt U geheel vrijblijvend contact opnemen met ons kantoor
Medan Maleisië Nieuw Zeeland
Jakarta Sri Lanka U.S.A.
Singapore Australië Afrika
Europa, het gehele vakantiepakket van o.a. Arke Reizen. Hongkong
Loosduinsekade 497, 2571 CM DEN HAAG - Telefoon 070 - 46 89 50 46 89 51
Dagelijks geopend van 09.30 tot 17.00 uur - zaterdags van 10.00 tot 13.00 uur -
woensdagmiddag gesloten.
27
