moessQn
BIJ DE VOORPLAAT
MET HOOFDPIJN EN EEN LACH
2
Kunt u zich de voorplaat van Margriet of Libelle voorstellen met twee van die
lachende wijfjes met zo'n raar plakkaat op het voorhoofd? Kunt u zich, hoe dan
ook, voorstellen dat vrouwen met barstende hoofdpijn zo intens zorgeloos kun
nen kijken? Wat een beauties, hoe mooi kunnen mensen zijn als ze oprecht
kunnen lachen. En dan hier die altijd sjagrijnige gezichten
Maar dat komt vast en zeker omdat
ze het gebruik van de "pilis" niet
kennen. Dat is dat kruidenpapje dat
tegen het zieke hoofd, of buik of been
gedrukt wordt, daar waar er pijn is of
de ziekte begonnen is. Op de pasar in
Indonesië vaak te krijgen, kant en
klaar in een plastic zakje, kost Rp.
25,(een dubbeltje). De pilis tegen
hoofdpijn is natuurlijk het meest ge
vraagd. Rogier schoot dit plaatje op
de kippen-pasar in Yogya. "De dames
zaten op een stevige koeroengan-
ajam", schreef hij, "en het stonk er
als gewoon verschrikkelijk naar telek-
ajam. Ik keek naar die lachende juffen
en eerst dacht ik dat ze zo'n kwakkie
van de kippen op hun hoofd geplakt
haddenI"
Hoofdbestanddeel van de pilis is be-
ras kentjoer, vermengd met andere
kruiden en wat daon katès, dat geeft
die groenige kleur. De kruiden wisse
len met de voorkeur van de gebruik-
ster, de een vindt dit, de ander dat
beter. Djahé en tjabé Puyang (wat is
dat?) zorgen voor de warmte. Zo zijn
er papjes tegen de koorts, wurmen
en voor na de bevalling. Maar dat we
ten we allemaal, de lucht van PAREM
in de kraamkamer is maar al te be
kend.
Zo'n pilis van fijngewreven kruiden,
daon-daon en beras kentjoer is na
tuurlijk vochtig en blijft goed plakken.
Droogt ze uit, dan valt ze af en moet
er een nieuwe pilis worden aange
bracht als de pijn nog niet weg is.
Meestal is dit niet eens meer nodig.
Een ander geliefd anti-hoofdpijn dja-
moe is de z.g. "kop". Dat is een half
djeroek-nipis uitgeperst, het sap ver
mengd met diverse djamoes en dan
de djeroek-helft tegen het voorhoofd
geplakt. Eigenaardig is dat je mannen
nooit (of bijna nooit) met zo'n pilis
ziet. Die verwerken hun hoofdpijn mis
schien met een pilsje eerder dan met
een pilis!
Bij zieke kinderen heet zo'n genees-
papje "pupuk" en wordt op de fonta
nel gelegd. Om te kunnen slapen bij
voorbeeld schijnt een goede pupuk te
bestaan, het hoofdbestanddeel is ge
stampte pala, om koorts te onder
drukken is "dadap serep" erg goed
en tjatjingan (wurmen) verdwijnen met
twee soorten pupuk, de een van daon
ketjoeboeng met kapoer sirih, de an
dere bestaat uit daon tembako (tabaks
blad) en zout.
Babies krijgen een "tapel" (zelfde als
pupuk, pilis) op de buik tegen de be
kende baby-kwaaltjes, ook om rustig
te kunnen slapen. Geen risico van
medicijnen die misschien schadelijk
zijn voor maag en darmen. Natuurlijk
zijn de kruidenpapjes geen feilloze
wondermiddelen, natuurlijk moet vaak
toch de dokter erbij te pas komen.
Ja, ik kan me al die plaksels heel goed
herinneren en mijn grootmoeder vertel
de wel dat het tegen allerlei kwaaltjes
was, maar me er in verdiept heb ik
nooit. Dom eigenlijk, je leeft tussen
millioenen mensen en je vraagt je
nooit af hoe vaak ze ziek zijn, hoe erg
en hoe ze zich helpen als er geen dok
ter of apotheek in de buurt is. En da;
ze toch fris en monter zijn. Alles was
zo vanzelfsprekend in Indië, goddank
denk je nu, stel dat ze toen al vergif
tigd werden met allerlei medicijnen
zoals wij nu (en een groot deel van de
Indonesische bevolking is hard op weg
hetzelfde lot te ondergaan) dan had
den al die heilzame, gezonde middel
tjes geen kans meer gehad. Waren al
die lieve ouwe tjangs met het geheim
van dadap serep, beras kentjoer, daon
meniran en sambiloto begraven. En
dan zaten daar nu in Yogya op de
kippenpasar deze vrouwtjes misschien
met vertrokken hoofdpijn gezichten
tussen de kippen.
Als ik koppijn heb graai ik direct in
mijn (grote) stopfles vol met Aspro's,
slik er twee met een slok Cola door
en ben binnen een kwartier weer van
de ellende af. Dank zij een struisvogel
maag overleef ik dat grapje al 62 jaar,
maar ik weet dat het niet de manier is
om 100 jaar te worden. Wie wil er 100
jaar worden? Met of zonder pilis?
Hoe dan ook, gezegend het land dat
de wijsheid bezit (en handhaaft I) om
naast de "normale" geneeswijzen (je
moet maar de arrogantie van de Wes
terling bezitten om van "normaal" te
spreken!) ook nog gevaarloze pilis,
pupuks, tapels en djamoes te gebrui
ken die op een "abnormale" manier
heilzaam kunnen werken.
Laat die lachende snuitjes van de da
mes op de voorplaat met hun van
levenslust tintelende oogjes een goed
voorbeeld voor u zijn: blijven lachen
in 1982, ook al bezorgen de tijden je
barstende koppijn. Aan alles komt een
end, aan uw hoofdpijn, aan 1982 en
U kunt het proberen.
SIMONA brengt het in de
handel
PILIS
TAPEL PERUT
PAREM KAKI
uitwendig te gebruiken.
Geneesmiddel tegen hoofdpijn, dui
zeligheid, versterking van spieren
(ook buikspieren na de bevalling),
het regelen van de bloedsomloop
etc. etc.
Een pakje bevat drie verschillende
maten "PILIS" met aanduiding voor
welk doel ze gebruikt moeten wor
den. Gebruiksaanwijzing ingesloten.
Introductieprijs per pakje f 5,75
en porto 1,95
TOKO MOESSON - Den Haag
ONAFH. IND. TIJDSCHR., 26e JAARG. No. 11
Verschijnt de 1ste en 15e van
iedere maand.
Opgericht door
TJALIE ROBINSON (1911-1974)
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE
ERVARINGEN IN DE GORDEL VAN SMA
RAGD NIEUWE INTERESSEN IN NEDER
LAND TE WEKKEN VOOR DE TROPEN-
GORDEL.
Prins Mauritsl. 36, 2582 LS 's-Gravenhage.
Telegramadres: Robinson BV Den Haag.
Tel. 070 - 54 55 00 54 55 01 - Postgiro 6685
of A.B.N. Den Haag Rek. No. 51.56.15.730.
Uitgave: Publ. en Handel Mij Tjalie Robin
son BV.
Directie: L. Ducelle.
Prijs per nummer f 3,25
Abt. voor Nederland en Europa:
halfjaar f 32,jaar f 64,
Abt. buiten Europa (zeepost): '/2 iaar f 36,—
Abt. buiten Europa luchtpost:
Australië en Nw. Zeeland f 109,50, Indone
sië, Zuid-Afrika, Zuid Amerika, Maleisië,
Singapore en India f 93,50; Canada, Ver.
Staten, Suriname en Antillen f 81,50.
Het correspondentie- en betalingsadres voor
Amerika is Mrs. R. Cohen-Top. P.O. Box
1724, Pahoa, Hawaii 96778, tel. (808) 965-
8167.
PLEASE I Uw check op naam stellen van
Mrs. R. Cohen en NIET op Moesson of
Tjalie Robinson BV. In USA niet bekend I
Abonnementen bij vooruitbetaling.
Advertenties kunnen zonder opgaaf van
redenen geweigerd worden.
De directie behoudt zich het recht voor om
bepaalde redenen abonnementen te be
ëindigen of aanvragen te weigeren.
Redactie en vaste medewerkers:
Lilian Ducelle, J. H. Ritman, W. Doeve, Dr.
H. J. de Graaf, Rogier, Ralph Boekholt, Har-
ryet Marsman (Plantersvrouw), Ems I. H. van
Soest, Poirrié.
Eindredaktie en opmaak:
Ch. J. A. Manders.
Administratie/Boekhouding:
Th. M. A. Scheulderman.
Abonnementen: Mevr. E. van Hout-lntveld.
Advertenties: Mevr. H. Wouterse.