RIJSTTAFEL I
Rijsttafel I
Nederland herdacht dezer dagen het
feit, dat het 200 jaar geleden is, dat
er tussen Amerika en ons land diplo
matieke betrekkingen werden aange
knoopt. Om deze gebeurtenis feestelijk
te herdenken, nodigden Nederlandse
diplomaten Amerikaanse diplomaten
uit om gezamenlijk een rijsttafel te nut
tigen. Dit wekte de woede op van de
heer Th. Joekes, VVD-lid van de Twee
de Kamer, omdat de rijsttafel het sym
bool van ons koloniaal verleden zou
zijn. Je moet er maar opkomen Hij
ontwikkelde de volgende ingewikkelde
stelling dat "het eten van een rijst
tafel bij een officiële gelegenheid in
een land dat eens zelf een kolonie was
en daar nog slechte herinneringen aan
heeft, een betreurenswaardige zaak
is". Hij voegt daar de waarschuwing
aan toe, dat men bij de volgende her
denking over 100 jaar niet opnieuw de
Amerikanen met een overheerlijke
rijsttafel beledigt"Who me?", vraagt
de onthutste Amerikaan, al smikkelend
aan zijn saté.
RIJSTTAFEL II
"Als een Hollander iemand echt wil
trakteren denkt hij het eerst aan een
rijsttafel. Leuk toch Daar hoef je
geen prachtige woorden als encultura-
tie of assimilatie meer bij te verzinnen.
Ik denk dat meneer Joekes een lief
hebber zou zijn van roedjak van Bibik
Dingklik In dit land van langgezichten
was dit eventjes 'heerlijk Hollands
grinniken'.
a LIZ POLLING
APPELS
Laten we het nu even over appels
hebben. Telkens als ik een appel eet
(en dat is niet vaak, alleen voor roe
djak) dan slik ik iets vervelends weg.
Want was het niet de appel die ons
via Eva in de ellende heeft gestort?
Liever geen appels dus. En ook geen
mandarijntjes, want de lekkere komen
uit Spanje en dat brengt mij op mijn
belastingaangifte. Alva, u weet wel, die
begon er mee. En bami. We zijn toch
eens (lang geleden hoor) door een
Chinese zeerover uit Formosa ge
gooid? Japanse artikelen kopen we na
tuurlijk helemaal niet, Duitse worst en
wijn ook niet, uit solidariteit met Ne
derland.
Aardappelen zijn ook al zulk verra
derlijk voedsel, want die komen uit
Zuid-Amerika en dat betekent Ar
gentinië en Chili. Ik moet er niet
aan denken! En zo kan ik nog wel een
stuk of 84 uit strenge principes ge
boren verwerpelijkheden opnoemen.
Wat ik dan wel mag eten? Gekookte
koolraap, prei, bietjes met een var
kenslapjes en af en toe boerenkool en
spruitjes. Zonder sambel anders zit ik
weer in de koloniën. En dat moet nu
toch voor eens en voorgoed afgelopen
zijn
L.D.
18
r 'jj»
KARANG BOLLONG
Boven op die befaamde grot, staat na
melijk een huisje.
Huisje zou je het in feite niet kunnen
noemen, aangezien het rondom hele
maal van glas is, met daar omheen een
open galerij.
Dit huis is de rustplaats van de grote
Njai Loro Kidoel.
In dit glazen huisje staat een prachtig
opgemaakt bed, de klambu van de
mooiste tule, de slopen van bantal en
guling rijkelijk geborduurd en voor het
bed fluwelen slofjes ook helemaal ge
borduurd. Op het bed sarong en ke-
baya, hoofddoek en een setagen klaar
voor gebruik.
Verder staat er in de kamer een tafel
met daarop de bekende toiletartikelen
voor een vrouw, inklusief de welbe
kende bedak, maar wat direct opvalt
is de veelvoud aan parfums.
Aan de wand hangen ook nog meer
kledingstukken, kebaya's in de meest
felle kleuren behalve groen en rood,
want de Njai haat deze kleuren.
Dit huisje wordt bewaakt en verzorgd
door een heel oude man, de juru kunci.
Die man vertelde me dat er vaak
mensen komen die de Njai om gunsten
komen vragen.
Dit kan men doen door er een sela-
matan te houden en samen met de
juru kunci een wijle er te verblijven
in gebed (mertapa).
Naast de gebruikelijke selamatan, die
nen er ook nog kebaya's en vooral
parfums tot de offergaven te behoren.
Foto's maken is er verboden omdat het
er kramat is.
Indien lezers van Moesson misschien
in die buurt komen, is het goed even
bij dat huisje te toeven, men voelt er
een bepaalde beklemming omgeven
door een waas van geheimzinnigheid.
FRITS WETZEL
DE BOZE NJAI
Wat ik me maar steeds afvraag: offert
men aan en vereert men Njai Loro
Kidoel uit sidderende angst dat me
vrouw in woede uitbarst als haar te
kort wordt gedaan? Of doet ze ook nog
wel iets goeds terug voor haar aan
bidders
Godenverering gebeurt om drieërlei
redenen:
a. men probeert de betreffende god (in)
gunstig te stemmen omdat hij/zij an
ders genadeloos toeslaat
b. men vereert en offert aan een god
(in) om iets goeds af te smeken (een
soort ruil dus)
c. men vereert en offert aan een god
(in) uit dankbaarheid voor al het
goeds dat deze doet.
Wat Njai Loro Kidoel betreft, uit de
vele verhalen lijkt me dat de aanbid
ding die haar ten deel valt uit zuiver
preventieve noodzaak gebeurt. Wat me
ook opvalt is dat het voornamelijk
mannen zijn die zij aan haar voeten
krijgt. Mannen hebben door de historie
heen zich laten inpakken door myste
rieuze, mooie vrouwen en dan mogen
het voor hun part krengen zijn. Ik
weet ook wel, dat wanneer ik daar in
een knalgroene jurk met rode sanda
len aankom zonder een fles Givenchy,
ik ogenblikkelijk getroffen zal worden
door de-hemel-mag-weten wat.
Er is maar één man die zich door de
boze Njai niet zou laten ringeloren:
Breznjev. Want die kent die intimidatie
geintjes wel
L.D.
SALATIGA
Manfried W. Parijs, die nog altijd
droomt van Salatiga van tempo dulu,
De stad met zijn kanariebomen, de
riviertjes, de kerk en de lekkere tahu,
De koele stad, toen nog zonder be-
tjaks, in de buurt van de machtige
Merbabu,
Waar je kon spelen en ravotten en
toch werd je nooit moe,
Totdat Mammie je kwam halen met de
stok
Die je herinnerde aan de
(tijd op de) klok
Naar aanleiding van mijn artikel over
Salatiga in Moesson van 15 oktober
'81, kreeg ik van dokter R. Hasmo Su-
gyarto in Salatiga bovenstaand rijmpje
toegestuurd.
Voorts ben ik nu in drukke correspon
dentie met mijn (teruggevonden) neef
Leonard T. Mendelsohn in Sydney,
wiens adres ik via Moesson heb ont
vangen.
Dan heb ik brieven ontvangen van Didi
(Bernard) Schilder, Tientje Seiler, Siti
Soediati, en vele andere oude school-
genoten, die thans over de gehele
aarde verspreid zijn.
MANFRIED W. PARIJS
PILIS
Rogier maakt geweldige foto's, brengt
je direct terug naar tempo doeloe! Die
twee vrouwen op de voorplaat van 15
januari b.v. ai, Nippon-tijd. Honger ikke,
vond naast de spoorrails station Mage-
lang twee kleine groene boengkoesjes.
Stiekem vlug opgeraapt en de bitings
losgepeuterd. Adoe-ilah twee soorten
pilis en ik had gehoopt boeboer of
tapé In ieder geval, weer netjes dicht-
geboengkoesd en verkocht aan een
bibik voor de prijs van een kleine por
tie nasi goedek. Toch nog even mijn
honger gestild
WIM PIJPAERT
Vancouver
