Nacht over Bandung. (6 mei 1982)
VOOR DE "VERGETEN"
EX-KNIL-ERS
IN INDONESIË
De zesde mei begon al op een vreemde, en onheilspellende, manier. Bij het aan
breken van de dag begon er in het westen een streep licht zichtbaar te worden,
terwijl er in het oosten een pikzwarte massa zichtbaar werd, die leek op een
naderende onweersbui. Een plaatselijke radio-omroeper vatte het goed samen:
"de zon komt aan de verkeerde kant op".
Het licht in het westen verdween al gauw, en de zwarte wolken uit het oosten
kwamen snel nader, en om zowat zeven uur was het in Bandung net zo donker
als midden in de nacht. Alle lichten moesten blijven branden, en alle verkeer
moest ook met lichten-aan rijden. Maar er was niet veel verkeer, want de meeste
mensen vertrouwden het niet, en bleven thuis.
De Galunggung.
En toen kwam de asregen Niet zo
maar wat vlokjes as, maar grote vlok
ken die in steeds grotere hoeveelheden
neerkwamen, en die alles bedekten
met een grauwe laag. Bovendien werd
het bijna onmogelijk buiten nog iets te
zien, want de as hing als een dichte
mist, overal.
Toen werd bekend dat dit een gevolg
was van een nieuwe uitbarsting van de
Galunggung, de berg tussen Tasikma-
laya en Garut, die sedert begin april
al verschillende malen was uitgebar
sten. Maar deze uitbarsting was kenne
lijk heviger dan de vorige; en boven
dien maakten de oostelijke luchtstro
men dat de aswolken voor het eerst
naar het westen dreven. Daardoor had
de kota Tasikmalaya er deze keer be
trekkelijk weinig last van; maar naar
het westen kregen Garut, Bandung,
Cianjur, Sukabumi, en zelfs Bogor, de
volle laag. In Garut viel zelfs niet alleen
as, maar ook fijn zand, afkomstig uit
de krater.
Deze "Bandungse duisternis" duurde
tot zowat 11 uur. Toen begon het een
klein beetje lichter te worden, al was
kunstlicht nog steeds noodzakelijk.
Ook het zicht op straat was nog erg
slecht, vooral omdat de rijdende auto's
de, al gevallen as, weer deden op-
wervelen. Er moest dan ook uiterst
voorzichtig gereden worden, en alle
raampjes moesten dichtblijven. De
voetgangers, en de fietsers, bescherm
den zich met plastic hoofdbedekkin
gen, en vaak een doek voor neus en
mond, om niet teveel van het stof in
te ademen.
Het was een vreemd gezicht, en in het
Het bovenstaande verhaal is een voor
beeld van het zuiveringsproces dat aan
de gang is bij het Hoger Onderwijs in
Indonesië. Elders gaat het misschien
niet zo gemakkelijk als in Bandung,
waar het Dep. van Industrie gewillig
meeging met het beleid van het Dep.
van Onderwijs.
M.F.
begin, enigszins luguber en dreigend.
Maar tegen 12 uur verscheen er een
heel zwak zonnetje door de aswolken
heen, en dat veroorzaakte een typische
belichting. Ibu Tiah, een oude dame,
noemde het "seperti terang bulan", en
dat was een zeer juiste benaming, want
inderdaad leek het afgezwakte zon
licht een beetje op manestralen.
In de loop van de middag werd het
helderder, en toen de "echte" maan
de taak van de zon overnam, was de
hemel alweer helder. Maar het duurde
nog wel tot het einde van de volgende
dag, voordat de as, althans voor het
grootste deel, verwijderd was.
's Avonds zorgde de omroeper van
Radio Nederland voor de vrolijke noot
met de mededeling dat "op het eiland
Java de vulkaan Kangkung was uit
gebarsten" ach ja, al die vreemde
namen ook
Het was een dag die Bandung niet
gauw zal vergeten. En hoewel de Ga
lunggung nog steeds actief is, hoopt
men toch dat deze "verduistering" zich
niet zal herhalen.
Het was een "pakkend" slot van mijn
verblijf in Bandung. Maar ik was toch
wel blij dat bij mijn vertrek, de volgen
de dag, de Blauwe Bergen van Prian-
gan weer aanwezig waren om mij uit
geleide te doen. Van de Galunggung
was alleen maar een rookpluim zicht
baar; een witte.
H.M.C.P.
Naschrift:
Vrijdagochtend 4 juni werd Bandung
voor de tweede maal bedekt door een
enkele centimeters dikke aslaag na
een nieuwe uitbarsting van de Galung
gung. De tweede "Bandungse duister
nis" duurde een halve dag en veroor
zaakte dezelfde tonelen als na de
eerste asregen. De volgende dag wa
ren echter de daken weer rood en de
bladeren groen want een flinke Ban
dungse regenbui had de poederfijne
grijsbruine aslaag weggespoeld.
B.Z.
Binnengekomen in mei.
Giro
13/5
26/5
C. W. E. Crone
Amsterdam
V. Huitink
Den Haag
W. Intveld
Etten Leur
5.000,-
100,-
f 500,-
27/5 W. D. Borgstein 1.000,
Maassluis
J. F. Couwenberg f 200,
Zoetermeer
Mw. A. A. E. Degros-
Kraaijenbrink 300,
Totaai 7.100,
Ons reservefonds voor moeilijke dagen
Moesson wil geen subsidie. Het wil voort
bestaan alleen als U dat wilt. Met uw steun
poekoelen wij teroes
Hieronder laten wij, onder hartelijke dank
zegging aan alle schenkers, de verant
woording volgen van de giften die zijn
binnengekomen voor het reservefonds voor
Moesson over de maand mei 1982.
A. A. 100,A. Burg 10,W. Boverhof
25,A. S. Beaupain 100,A. M. de la
Croix-Schiffer 10,—; J. A. Dubois 25,
L. C. F. de Graaff 25,—; K. M. Graichen
25,H. Grieshaber 16,Mw. R. Heij-
man 10,E. G. Hille-Brandt 9,25; J. B.
Loveriks 10,R. Mariouw 20,A. G. W.
Reinhardt 36,M. W. Roobol-Popp 10,
G. Vroomen 3,J. Willemsen Sterckx
10,—.
Totaal binnengekomen in mei '82 f 444,25
EPPO DOEVE
PORTRET VAN EEN
DUIVELSKUNSTENAAR
Een terugblik van Pierre Huys-
kens met bijdragen van Fritz
Behrendt, Frits van der Molen,
Peter van Straaten, Michel van
der Plas, Frits Müller, R. E. M.
van den Brink, Alexander Pola,
Martin W. Duyzings en anderen.
Een bloemlezing uit het omvang
rijke werk van een man "die alles
kon wat hij wilde, en alles wilde
wat hij kon", f 24,90+f 5,25 porto
BOEKHANDEL MOESSON
27
