Hoopgevende ontwikkeling in de beoefening
van de "Indische" genealogie (slot]
INDISCH
FAMILIE ARCHIEF
door D. A. Visker
Enige vooraanstaande families maakten intussen familieboeken, welke in eigen
kring verspreid zijn. Hiervan kan ik noemen Swart, Vogelzang, Coert, Balkstra,
Vouté, Schalk, Ripassa, Beer, Clarenbach, Raket, vin Hugo, Broese van Groenou,
Begemann, Nemmers, Janssen van Raay en Agerbeek. Ook zijn er families, die
eigen registers wisten samen te stellen, welke (nog) niet zijn gepubliceerd,
zoals Canter Visscher, Veenstra, Blume, Schotel, Ferouge, Thepass en anderen.
Bijzonder van vorm en opzet zijn het
register van Versteegh en de "rol" van
Pattiwael van Westerloo, een reeks
van aaneengeplakte bladen met wel
5 meter lengte, die ook gegevens van
verscheidene "oude" Indische families
bevat en het beste eigenlijk eens als
afzonderlijke publikatie zou moeten
worden uitgegeven. Er zijn aanteken
boekjes, zoals dat van Oma van Duim,
Cornelia Raket en anderen, waaruit
vele waardevolle bijzonderheden kun
nen worden geput. We mogen niet ver
geten de jaargangen van het "Neder
lands Adelsboek" en van het "Neder
lands Patriciaat", die vele families be
vatten welke ook een "Indische" tak
hebben en waard zijn nauwkeurig te
worden nagelopen. Meer dan 26 jaar
gangen van Moesson bevatten een
overweldigende hoeveelheid "persona
lia" welke voor de genealoog van
waarde is, zij is voor het grootste deel
door familieleden zelf geschreven. De
ze gegevens worden thans door het
Indisch Familie Archief (verkort I.F.A.)
systematisch gelicht en op de eigen
familienaam in dossiers geborgen. Zo
kom ik dan tot het in 1972 opgerichte
I.F.A., dat de redding, in de ruimste zin
van het woord, van alle Indische genea
logische gegevens tot doel heeft.
Naast het verzamelen van "bekende"
gegevens, zoekt het I.F.A. in de eer
ste plaats de "eigen" opgaven van de
nog levende ouderen, om die te kun
nen gebruiken als onmisbare sleutel
tot hun genealogie.
Met behulp van de gegevens uit het
I.F.A. zijn in recente jaren honderden
families in het bezit gekomen van min
of meer volledige familie-overzichten.
Het I.F.A. probeert alles te verzame
len, dat anders wellicht voorgoed ver
loren zou zijn. Het bezit nu reeds meer
dan 6000 familie dossiers, een aantal
dat met de dag groeit. Vele van die
dossiers zijn erg summier, hetgeen
veroorzaakt wordt doordat "eigen" op
gaven ontbreken. Niettemin wordt ge
hoopt dat zij, die tot heden erg terug
houdend zijn geweest, het nut van dit
werk tijdig zullen gaan inzien. Het
I.F.A. registreert niet slechts data van
geboorte etc. maar tracht, waar moge
lijk, ook vast te leggen functies, be
roep, rangen, biografieën, portretten,
familiewapens, artikelen geschreven
door of over de betrokken families;
dit alles aan te duiden als "personalia"
in 't algemeen.
Het I.F.A. treft gelijktijdig maatregelen
om de collectie voor verlies te be
hoeden en om de toegankelijkheid
ervan te verzekeren. Er zijn plaatsver
vangende werkers en er wordt ge
zocht naar een permanente bewaar
plaats. Nog belangrijker is de omstan
digheid, dat het gehele archief op
microfilm zal worden vastgelegd en
vermenigvuldigd. Het kan dan op meer
dere plaatsen worden geraadpleegd.
HERKOMST (V)
Het volgende gesprek in het Jakarta
van 1982 moet voor elke Nederlander
meteen duidelijk zijn: "Lulus?" "Ndak.
Hèr"). (Geslaagd? Nee. Herexamen.)
Op Sumatra leeft nog steeds het ambt
van porhanger ondanks het feit dat hij
op zijn nambor ook wel purnam ge
heten, altijd had staan: voorganger.
In sommige berghotels kun je nog
steeds geserveerd krijgen èrbis of
prambos met selah op de manier waar
op wij aardbeien met slagroom eten.
Maar zulke tractaties zijn alleen weg
gelegd voor succesvolle jonge Indo
nesiërs soms gekleed in jinlèpis (jeans
Levi) met 'n rébèn (Rayban) op hun
neus om hun sepruten te verbergen.
Dat is het soort dat naar de midnait-
syos (midnightshows) gaat en dat een
halesduk draagt in plaats van een dasi.
De woorden berurte en burwater zijn
even onuitroeibaar en dat wil men ook
niet als het woord drei (schroevedraai-
er) in de mond van elke degelijke tu-
kang.
Zo hebben in de keuken nog steeds
het taaie leven behouden: daging has
(van haas als lendestuk van een rund)
naast asé (hachee) dopèrcis en dèncis
voor sardines.
Als in een kampong de W.C.-nisasi is
begonnen gaat men over op het bou
wen van M.C.K. gebouwtjes voor Man-
di, Cuci, Kakus. Samen met vele na
zaten van Nederlandse woorden tieren
zij welig voort.
P.S.
Tenslotte dank aan degenen die ons
lieten weten dat kakilima voor trottoir
komt van limakaki (vijfvoet) een ver
ouderde maat.
F.K.Y.
IFA
Een nieuwe ontwikkeling kwam op
gang in 1980. De uitgebreide familie
Barkey hield te Haarlem een grote
reünie, waaraan meer dan 400 familie
leden deelnamen. Ook leden van aan
verwante families waren aanwezig. De
reünie was zo geslaagd dat in 1982
ook de aangehuwde familie VAN Mot
man het goede voorbeeld volgde en
een reünie hield. Fraaie familie over
zichten, compleet met portretten waren
een zeer gewaardeerde attractie voor
de deelnemers, die van heinde en ver
re, ook uit het buitenland, waren ge
komen.
In de loop van dit jaar komen voor
reünie aan de beurt de families Huf-
fenreuter en Middleton, die waarschijn
lijk ook de samenwerking kunnen op
brengen om een mooie genealogie
samen te stellen en te distribueren. Dit
alles zal wellicht ook andere Indische
families stimuleren iets dergelijks te
doen.
Dit alles mag men wel noemen hoop
gevende ontwikkelingen. Inderdaad van
die "Europeanen" uit het vroegere
Nederlands Indië, zij zijn geen vreem
delingen die op Nederland zijn afge
komen als vliegen op de honing. Zij
zijn onze eigen nakomelingen, een stam
van het Nederlandse volk, hetgeen zij
door hun genealogie zonder moeite
kunnen aantonen
U herinnert zich nog wel, na de onaf
hankelijkheid van Indonesië repatrieer
den zij. Repatriëren betekent "naar
huis terugkeren". Maar als het aan hen
had gelegen, dan zat het merendeel
van hen nog ginds. Maar dat is niet
alles, er zijn meer redenem om over
een goede genealogie te beschikken.
Een daarvan is, omdat het gaat om een
deel van onze koloniale geschiedenis.
Die is niet slechts van belang voor de
betrokken families doch voor alle la
tere onderzoekers en historici, die hier
veel belang bij hebben. Het Indisch
Familie Archief wil daarin voorzien,
voor nu enlater.
Vreelandsestraat 14
2574 RX DEN HAAG
In verband met werkzaamheden
is het Indisch Familie Archief
voorlopig tot nader bericht ge
sloten.
Telefoon 070-65 50 68
5