PIEKERANS VAN EEN "100% HOLLANDER" En memoriam Pater Cornelius Teppema Naar aanleiding van mijn stukje dat ge publiceerd werd in Moesson 4515 juni '82, kreeg ik een reactie waar ik verlegen van werd. "Omdat ik als 100% Hollander geïnteresseerd ben in uw blad". Wat is 100% Hollander, ik ken mijn genealogie niet Verschillende artikelen in Moesson vind ik leuk/interessant doordat het net lijkt alsof je het meebeleeft, voor U misschien herbeleeft. Persoonlijk trek ken avonturenverhalen mij het meest, en die staan er genoeg in: Gouverne- ments Marine, vluchtverhaal naar Aus tralië, over Nieuw Guinea, jachtverha len, Plantersvrouw, Herinneringen Ke- tjil, maar ook de geschiedkundige bij dragen van de heer de Graaf interes seren mij. Neem de ingezonden stukken, bijv. die van die mevr. uit Hongkong ("Indo in Hongkong") zoals ze dat beschreef over die wervelstormen daar, erg interes sant. Dat bedoel ik, Moesson is ook "heden ten dage" en internationaal Overal vanuit de wereld schrijft men. Iemand uit bijv. Australië stelt een vraag, het antwoord komt uit Hawaii, zoiets is toch uniek? Ik ken geen Nederlands blad dat zoiets heeft. Daar om lijkt mij de rubriek "Wie, wat, waar, wanneer", belangrijk voor Moesson. Wat ik nog wel eens mis (ik ken Moesson-v/h Tong-Tong al bijna 17 jaar) zijn de filosofische beschouwin gen van de heer Tjalie Robinson. Ik herinner mij, dat ik me er zo over kon verwonderen, dat hij, bijv. "bij een voorplaat" van een miserabel smal, klein boompje in z'n achtertuin in Den Haag beginnend, zo boeiend over ging naar Indië. Zo heb ik ook zijn "Pieke- rans van een straatslijper" gelezen en er erg van genoten. Zo'n prachtige jeugd I Er wordt in Moesson vaak ge- PROMOTIE DR. A. P. E. CORVER Op 21 september 1982 promoveerde aan de Universiteit van Amsterdam de heer A. P. E. Korver tot doctor in de Letteren. Promotor was Prof. Dr. J. M. Pluvier, Coreferent Prof. Dr. H. A. Sutherland. Prof. Pluvier is hoogleraar in de moderne Aziatische geschiede nis. De titel van het Proefschrift luidt: "Sarekat Islam 1912-1916; opkomst, bloei en structuur van Indonesië's eer ste massabeweging". In zijn academisch proefschrift be schrijft Dr. Korver de geschiedenis van de nationalistische beweging Sa rekat Islam, die in het begin van de eeuw honderdduizenden leden telde. Een sociale beweging met zoveel aan hang was in die tijd in Indonesië een totaal nieuw verschijnsel. De vereni ging dankte haar grote populariteit vooral aan het Islamitisch karakter van de beweging, dat blijkbaar op veel Indonesiërs een grote aantrekkings kracht uitoefende. De Sarekat Islam wekte ook veel be langstelling van Nederlandse tijdge- sproken over de enorme verschillen tussen Indië en Nederland. Natuurlijk zijn die er, maar jeugdbelevenissen lopen vaak parallel, zoals bijv. deze. Het verhaal (uit de "Piekerans") van die jongens op dat vlot, drijvende en varende door de kali, van alles be levend onderweg, schitterend I Deden wij ook Zo duwde ik met een lange stok ons vlot voort tot op een gegeven moment de stok vast bleef zitten in de prut. Het vlot voer door en ik plonsde het water in. Zo'n groene sloot, vol algen. Drijfnat ging ik op de IJsselmeer- dijk in de wind staan om te drogen, want Mama mocht niets merken, anders zwaaide er wat I Na verloop van tijd prachtig droog en niemand merkte iets. Maar's avonds bij het naar bed gaan en het wassen zat het kroos nog in m'n hemd en onderbroek, kwam het toch nog uit I Zo is er meer. Zie ik in Moesson foto's van die prach tige witte stoomboten met één schoor steen, vertel ik U misschien niets nieuws, maar net zulke schepen voe ren ook over het IJsselmeer I Deze boten veroorzaakten een zuiging (zo noemden wij dat tenminste) dan trok het water weg van de kant en kwamen grote stenen (zwerfkeien) bloot, dan was het een kunst om snel over die stenen naar een meerpaal te springen, die een eindje verder in wat dieper water stond. Was de boot voorbij, kwam er een grote golf, en de stenen waren weer onder. Was je niet snel genoeg, had je drijfnatte sokken en schoenen. Zat je "droog" op de paal dan trok je je schoenen en sokken uit en waadde weer terug. Zo ziet U wat Moesson voor een "100% Hollander" teweeg brengt. Ook herinneringen I Niet erg toch M. SCHOEN noten; in de toenmalige 'etische' pe riode van de koloniale politiek bestond bij toonaangevende koloniale autori teiten een zeer welwillende belang stelling voor het Indonesisch emanci patiestreven, een belangstelling die resulteerde in een grote stroom ge schriften en rapporten over de Sare kat Islam. Van deze grote hoeveelheid bronnen materiaal uit de koloniale archieven heeft Dr. Korver gebruik gemaakt voor de eerste wetenschappelijk-histo- rische studie van de Sarekat Islam. In negen hoofdstukken zoals: Gebeur tenissen, Ideeën over emancipatie en godsdienst, Millenaristische verwach tingen, Streven naar opheffing en wegnemen van grieven, Vijandige uit barstingen, Organisatie en verbreiding, Sociale kenmerken van leiders en ge wone leden wordt de Sarekat Islam in de periode 1912-1916 zeer deskun dig behandeld. Arie Pieter Eduard Korver werd op 8 november 1937 in Jatiroto geboren. Hij studeerde geschiedenis aan de Pater Cornelius Teppema Op 31 juli jl. (de feestdag van de stichter van zijn orde, de H. Ignatius) overleed op de leeftijd van 79 jaar Pater Cornelius Teppema die in de herinnering van vele Indische Katholieke gerepatrieerden zal blij ven voortleven als een zeer geliefd ziel zorger. Van zijn 79 jaren was hij bijna een halve eeuw priester. De mooiste tijd van zijn leven bracht hij als missionaris door in Bara in het bergdistrict van Kalibawang. In 1934 was hij daar be noemd hij Pater Prennthaler. Te paard trok hij van de ene kampong naar de andere. Op latere leeftijd liet hij graag de foto zien waarop hij te paard zat in wit clergyman. Op grond van een valse beschuldiging, dat hij zich in zijn preken tegen de Japanners had gekeerd, werd hij tijdens de bezetting gevangen genomen. Na mishandelingen en een proces werd hij op 16 september 1942 met nog vijf andere Jezuieten ter dood ver oordeeld. Door de bemiddeling van de ka tholieke vrouw van de Japanse comman dant van Java, die haar man op de onwaar schijnlijkheid van al die aanklachten wees, werd het doodvonnis kort voor de terecht stelling, die op 17 september zou plaatsvin den, gewijzigd in 10 jaar gevangenisstraf. Na de bevrijding ging hij in 1948 niet meer naar Midden-Java, maar naar Jakarta. Daar heeft hij 22 jaar gewerkt in de kathedraal, waar hij zelf gedoopt was. Trouw en vol ijver heeft hij het werk van de gewone zielzorg gedaan. Elke zondagmorgen zat hij vanaf het begin van de eerste H. Mis om 5.30 uur in zijn biechtstoel en las zelf dan pas de laatste H. Mis om 10.00 uur. Hij gaf zijn mensen veel hartelijkheid, verwende hen en liet zich ook verwennen. Na zijn definitieve terugkeer heeft hij hier in Ne derland een tiental jaren gewerkt in zijn parochie. Heel Nederland was zijn parochie. Hij trok van de ene familie naar de andere. Zelf Indische jongen, voelde hij zich thuis bij al die Indische mensen die hij kon troosten in hun eigen stijl én met wie hij feestvierde. Ook zijn begrafenis werd een feest. Nooit zijn er zoveel mensen bijeen geweest om hem te bedanken en hem 'in de bloemen te zetten'. (Ontleend aan "Nederlandse Jezuieten", sept. 1982.) Universiteit van Amsterdam en deed in 1969 doctoraal examen. Sindsdien is hij als wetenschappelijk medewer ker aan de Universiteit verbonden. 3

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Moesson | 1982 | | pagina 3