HERINNERINGEN
VAN EEN (NIET MEER] HONDERD PROCENT HOLLANDER
Wisma DGI
(Guest House Raad van
Kerken in Indonesia)
KIMM Indische spekkoek
Wat is 100% Hollander als je 10 jaar in Indië gewoond hebt? "Wonen" deed je
er, met alle raadgevingen, meegekregen uit Nederland, o.a. altijd gekookt water
of thee drinken, groente in sublimaat wassen, nooit op blote voeten lopen, zout-
pillen tegen vochtverlies, elke dag een borrel of kininepil, niet in warungs eten
en 's middags rusten. Vergeet dat maar, want we moesten werken, en als ik
zaterdagsmiddags of zondag vrij was, vond ik het zonde van de tijd en genoot
met volle teugen van "het leven".
Jl. Teuku Umar 17, Jakarta Pusat,
tel. 342896. Nadere inlichtingen
J. A. R. PURVIS, tel. 073-563684,
Vught.
"Leven" wat was dat voor een 100%
Hollander? Omgang met toekangs,
mandoers, bazen, collega's en klanten
van allerlei nationaliteiten (ik werkte
bij Droogdok Tandjung Priok).
's Avonds thuiskomst bij vrouw en
kinderen. Wat zou kokki klaargemaakt
hebben? Wat kon ze lekker kepiting
bereiden, gekocht in een bundeltje op
de Tandjung Priok weg, toen nog wei
land, moeras en visvijvers, nu bebouwd
met woningen en het recreatiepark
"Ancol". De kinderen mochten niet in
de warung eten, maar deden dat toch.
Wij gingen ook regelmatig "uit eten".
Toko E.A. tegenover de schouwburg,
Perry op Menteng, de Nederlanden,
Sportclub, Oom Dolf en toko Oen voor
een tussendoortje.
Jachtclub Tandjung Priok, de Dieren
tuin, Tjilintjing aan zee en nog vele
andere restaurantjes, waar ik de na
men van ben vergeten. De feestjes bij
vrienden en collega's of met hen sa
men uit, in de weekends naar Bogor,
de Puntjak en omgeving, Merak, naar
de eilanden, o.a. Edam en Alkmaar
(apen) per zeil- of motorboot. Het ple
zier of het ongenoegen met huishou
delijk personeel, maar geen eten uit de
warung, want dat werd in de kali ge
wassen en niet gekookt
Twee jaar geleden gingen mijn vrouw
en ik met Holwerda naar Indonesië
terug. Het was een belevenis voor
ons, zodat we besloten er met onze
twee zoons en hun vrouwen (daar ge
boren) er dit jaar nog eens heen te
gaan.
De vertrouwde Holwerda regelde weer
het een en ander voor ons, maar kon
door ziekte zelf niet mee.
ik een tapir eens goed bekeken van
achteren en het klopte wel met mijn
herinnering.
Tijdens die ritten zaten al die mensen
maar heel rustig in de bus, een beetje
te dommelen. Alles wordt rustig ge
accepteerd, ongelooflijk
In de afgelegen plaatsen, zoals Sungai
Penuh, hadden we griezelige belang
stelling van vooral de kinderen, die
met z'n vijftigen achter ons aan liepen
te schreeuwen. En als we ergens kof
fie dronken bleven ze met z'n allen
voor dat tentje staan kijken. Dat was
echt te erg en we waren blij dat het
in de andere plaatsen bleef bij "Hello
Mister, mau kemana?" en een babbel-
ij e.
FRANS LUIJTEN
Dankzij vakantie-adressen uit Moes
son had ik Air Tour Libra uit Solo aan
geschreven. Die verzorgde een tien-
persoons busje met chauffeur enz. Het
stond de avond voor de afgesproken
dag klaar voor ons hotel op Raden-
Saleh in Jakarta. Veertien dagen heb
ben we heerlijk rondgetoerd over Java.
Soetri, onze chauffeur, heeft zich
prachtig van zijn opdracht gekweten,
hij nam geen risico, bergtrajecten in
alle rust gereden.
Wat een vrijheid, zo'n busje voor ons
zessen We stopten waar - en bleven
zo kort of zo lang als we wilden -
250 a 300 km per dag was het gemid
delde. In sommige plaatsen bleven we
enkele dagen. Dat wij met het busje
een goede keus gemaakt hadden, bleek
toen we bij de Mendoettempel een
stop maakten gelijk met een bus Ne
derlandse toeristen, waarvan een dame
de opmerking maakte: Rennen, we
hebben een kwartierEten en drinken
deden we onderweg (nu wel) in wa
rungs. Tien jaar gewoond in Indië,
maar wat een belevenissen nu. Makan
Padang, tuan? en voordat je hebt kun
nen beslissen, vier armen vol bordjes
met heerlijkheden worden over de tafel
verspreid. We dachten, dat is veel te
veel, en natuurlijk aan een gepeperde
rekening. Maar nee hoor, alles werd
netjes bekeken, wat er over was, dus
moesten we zoveel gegeten hebben
en dat moest worden betaald.
Eén keer, het was op Midden Java, is
het eten ons niet goed bevallen. Alles
stond in het Javaans vermeld, dus we
zen we maar wat aan, achteraf hoor
den we, dat het een restaurant was,
gespecialiseerd in gerechten van or
ganen. Zelfs de satéh, brrOok doe
rian kan ons nog steeds niet bekoren,
noemen ze mij daarom 100%? Ik denk
dat bijna iedereen die enige tijd in
Indië is geweest, van het land, de be
volking en de sfeer houdt. Als je er
langer bent geweest is het moeilijk.
LEKKER
Een drankje wat nu (vooral in
Jakarta) top is: ès tèlèr. Klinkt
vies maar smaakt verrukkelijk.
Klapa muda-stukjes, advocaat,
stukjes nangka, in een soto kom
metje. Berg ès pasrah erop. Een
flinke scheut stroop pandan (dit
is hèt geheim), een theelepel
Indomilk, en je kan niet ophou
den. Koes
Stort f 19,op giro 158225 en
U ontvangt een spekkoek van
ca. 500 gram, in speciale ver
pakking, franco thuis.
"KIMM", Joh. Verhulststraat 98
Amsterdam-Z. Tel. 020 - 72 84 61
Je moet terug naar Holland en dan
weer terug naar Indië en je hoeft er
geen muntje voor in een fontein te
gooien. Nog wat sfeer. Op Pasar Baru
in een souvenirwinkel één dag voor
Lebaran. Na wat tawarren een stel
hoornen lepels gekocht, en hoe druk
op straat; na een minuut of 7 de hij
gende eigenaar van de toko achter me,
zich verontschuldigend, ik had 1000
Rp. op de toonbank laten liggen en in
de drukte had hij me niet zo vlug kun
nen ontdekken; we stonden paf.
Zo was er onderweg met de auto een
leuk plekje met een kleine warung,
waar we met z'n achten maar krap
konden zitten, maar we hadden zo'n
dorst, dus toch maar besteld. Zoals
gebruikelijk blikken en stopflessen met
allerlei lekkers op tafel, maar als extra
erbij gezet een blik met gesorteer
de biscuits, omdat we na lange tijd
de eerste blanda's waren die bij dat
vrouwtje wat dronken. Ja, leuk zoiets,
en koekjes afrekenen was er niet bij.
In Yogya drie betjaks genomen! Chauf
feur en bijrijder waren naar familie en
wij wilden naar Malioboro. Na wat ta
warren waren de drie rijders senang
wat de prijs betreft en wij gingen op
weg. Maar toen bleek door het een
richtingsverkeer de afstand verder dan
ik gedacht had, maar dat was blijkbaar
geen bezwaar, want de jongens vroe
gen of ze konden wachten om ons
daarna weer terug te rijden voor het
zelfde geld als op de heenweg. Ik zei
dat het wel even kon duren, winkelen,
daarna eten, dus wachten was "roegi".
We dachten niet dat ze er nog zouden
staan na 21/2 uur, maar jawel hoor:
"het was toch afgesproken", zeiden
ze. Ik heb het dubbele betaald.
Ik zou zo nog verder kunnen gaan,
over herkenning, ontroering en oprech
te blijdschap van het weerzien, maar
ik laat het hierbij. Maar we hopen het
wel weer te zien, want dat is denk ik,
het globale verschil, zij die er 100%
woonden en zij die er leefden.
C. DE LANGE
13
