OVER FOTO'S
IN KLEUR EN ZWART-WIT
TUNAS Trade, Tours Travel International B.V.
TONG-TONG-
TONG-TONG!
Zwart-wit foto's worden nauwelijks
meer gemaakt in deze tijd. Alleen
pers- en beroepsfotografen houden
het bij zwart-wit, omdat in het con
trast van die twee de ware expressie
ligt en het vakmanschap van de foto
graaf. Kleuren spreken voor zichzelf,
een zwart-wit foto - maar dan wel een
goede - vertolkt de visie van de man
die de foto maakte.
Natuurfoto's vragen om kleur en er
zullen nog wel andere onderwerpen
zijn waarbij de kleur een grote rol
speelt. Toch is in vele gevallen een
kleurenfoto totaal onnodig. Kijk naar
die schitterende oude plaatjes, naar
de fotoboeken van Rob Nieuwenhuys,
om maar eens wat te noemen. Zouden
die de geschiedenis beter vertolken
als ze in kleur zouden zijn?
Uit gewoonte vullen we ons fototoe
stel met een kleurenrolletje zonder te
bedenken dat zwart-wit in vele geval
len beter is. Een duidelijk bewijs wa
ren de kleurenfoto's die ik kreeg van
de Balikpapan-reünie (zie pagina 20
Moesson 15 jan.). Ik heb ze opzettelijk
opgenomen om een voorbeeld te stel
len hoe het niet moet
Een opname binnenshuis, slechte be
lichting, rokerige ruimte misschien ook
nog. Het ging hier om de mensen, de
herkenbaarheid van de gezichten, niet
de kleur van hun kleding, ogen, haar.
Er zat veel rood in de foto en alles
werd zwart. Ook al kon Moesson in
kleur worden gedrukt, dan nog was
de afbeelding verduisterd. De zaal
opname zou ook veel duidelijker ge
weest zijn in zwart-wit.
Ik heb U al vele malen uitgelegd dat
veel kleurenfoto's 20-30% aan duide
lijkheid verliezen als zij in zwart-wit
worden afgedrukt. Heeft U een schitte
rend bos gefotografeerd in vele nuan
ces groen of een bloeiende flamboyant
in fel rood, in zwart-wit afgedrukt wor
den alle donkere partijen zwart, de
lichtere partijen tinten grijs en alleen
witte of gele bloemen of vruchten zijn
te zien. Rood wordt zwart, blauw wordt
zwart, oranje bijna zwart etc. etc.
Maar als U de foto's van Rogier, Mel-
lema of Johan Ghijsels bekijkt, mist U
nou de kleur? Neen toch? U vindt
kleur toch mooier? Dan moet U bij
kleurenfoto's die U in Moesson op
genomen wilt hebben toch op deze
punten letten:
1.de foto moet contrastrijk zijn, de
objecten afzonderlijk duidelijk afge
tekend tegen de achtergrond;
2. sommige kleurafdrukken komen o-
verwegend in rood over, deze zijn
ONBRUIKBAAR;
3. schiet op reünies, bijeenkomsten
etc. liever zwart-wit foto's. Het gaat
om de herkenbaarheid van de men
sen toch? In een gesloten ruimte,
meestal nog rokerig ook, vervormen
de kleuren, ligt alles in een waas
van blauw of rood;
4. stuur ons geen negatieven, maar de
gewone afdruk;
5. vermeld duidelijk waar de foto ge
maakt is, welke personen er op
staan.
Moesson wordt nog steeds in boek
druk gemaakt, d.w.z. dat van elke foto
een (duur) "cliché" gemaakt moet
worden. Dat was tot voor kort een
zinken plaatje, nu gebruiken ze een
soort kunststof die lichter is en goed
koper, waardoor de prijs niet absurd
hoefde te stijgen.
Bij off-set wordt elke pagina illus-
stratie op een filmplaat gezet en zo
afgedrukt, bij boekdruk liggen tekst
en illustratie los naast elkaar. Tech
nischer wil ik niet worden, het zal U
weinig interesseren als het eindresul
taat maar goed is.
Misschien dat we nog eens naar het
modernere off-set over zullen (moe
ten) gaan, maar voorlopig is voor ons
boekdruk nog voordeliger. Als U maar
voor goede foto's zorgt, dan maken
we er samen toch een goed lees- en
kijkblad van I
L.D.
WIE BESTELDE KALENDERS?
Zouden A. C. van Lommei en E. Trou-
erbach die een Indonesische kalender
bestelden via de advertentie in ons
blad, hun adres aan ons willen op
geven? De kalenders konden niet wor
den verzonden omdat de bank het
adres niet had vermeld. Daar betrok
kenen geen abonnee van Moesson
zijn, doen we een beroep op lezers
die hen kennen, dit bericht door te
geven.
Administratie Moesson
385 Beeklaan Telex: 34193 tunas nl.
2562 AZ DEN HAAG Telefoon 070 - 63 92 27 63 89 94
Uw Indonesië en Verre Oosten reis op de maat van uw beurs en wen
sen gesneden
Agent voor Europa van P.T. TUNAS INDONESIA TOURS TRAVEL Jakarta
kantoren: Medan, Padang, Yogya, Surabaya, Bali, Ujung Pandang, Bandung,
Singapore, Hongkong, USA.
Het zal 17-18 jaar geleden zijn ge
weest. Ik had toen de functie van
controlerend geneesheer, tegenwoor
dig heet dat verzekerings-geneeskun-
dige, bij de N.V. Philips te Eindhoven.
Van mij werd toen verwacht het ziek
teverzuim van de werknemers van mijn
broodheer binnen aanvaardbare gren
zen te houden. De welvaartstaat steeg
toen naar zijn hoogtepunt. Personeel
was schaars, vakbonden en Den Uyl
waren toen voorstanders van export
van werkgelegenheid en Philips "zocht
meisjes". Deze laatste slogan was
niet bedoeld om het aantal nazaten
van de familie Philips uit te breiden,
maar om in dienst van de N.V. Philips
- "in eenheden" zoals de werknemers
de beloning naar werken toen noem.
den, en waar ze, als ze niet aan de
eenheden voldeden, overspannen van
werden - vooral het aantal apparaten
van Philips op de wereldmarkt te ver
groten.
Tegenwoordig gelooft geen zinnig
mens meer dat een "controlerend"
arts het ziekteverzuim kan beïnvloe
den. Dit doen maatschappelijke krach
ten. Daarom begeleidt men tegen
woordig het ziekteverzuim. De verzui-
mers kunnen dan kiezen uit Beetho
ven, Strausz, Krontjong of Gamelan.
Ik moest soms ook verzuimers buiten
Eindhoven begeleiden. Een groep
je Zuidmolukse Philips werknemers
woonde in het voormalige Lunette-
kamp in Vught. Toen ik daar de eerste
keren met mijn Volkswagen het kamp
binnenreed verbeeldde ik me, dat ik
boven het geluid van mijn luchtgekoel.
de motor, met welkomstgezang werd
ontvangen. Ik dacht, dat dit een hom
mage was aan de destijds nogal uit de
kluiten gewassen aesculaap op mijn
voorruit. Je kunt in het algemeen stel
len: hoe groter de aesculaap op de
voorruit hoe geringer de ervaring van
de autobezitter.
Wel viel me op, dat de door mij be
zochte "zieken" altijd in bed lagen in
tegenstelling tot hun barakgenoten.
Naar mijn, hoewel niet zo grote erva
ring in die tijd waren het zelden kwa
len, die enig mens ter wereld tot het
bed veroordeelden.
Aangezien ik de Indonesische taal wel
machtig ben, besloot ik bij het volgend
bezoek aan het kamp mijn motor af te
zetten om te pogen het welkomstge
zang te ontrafelen. Dat was inderdaad
niet moeilijk. De tekst bleek slechts
uit één woord te bestaan: Kontroli,
kontroli, kontroli Dit woord werd
door vele kinderstemmen in het hele
kamp overgenomen. Een soort tong
tong of tamtam systeem dus. Toen
begreep ik beter waarom ieder door
mij bezochte verzuimer in dit kamp in
bed lag.
R.S.
4
