De stille kracht van de Gamelan Het is vrijdag in de namiddag. Ik ben op weg naar het museum voor Land- en Volkenkunde in Rotterdam. Over een half uur is de eerste voorstelling van een audio-visuele (beeld en geluid) show rond de gamelan. Het prachtige ge bouw ligt in een van de statigste wijken van de stad. Er zijn vele scheepvaartkantoren en consulaten gevestigd. De in gang van het museum ligt pal aan de rivier de Maas. Aan de kade deinen boten op de golven heen en weer. Ze liggen met dikke trossen vastgesjord. In de verte wordt een enorm schip door drie sleepboten voortgetrokken. Het bonken van de dieselmotoren is duidelijk hoorbaar. Aan de overkant is de kade van de Holland-Amerika-Lijn. Hebben daar niet vele emigranten hun eerste voet op Nederlandse bodem gezet In het museum is het behaaglijk warm. Het is er stil en er hangt een sfeer van voornaamheid. De portier verwijst me naar de derde étage. Alle geno digden nemen plaats op een tribune en lezen een stencil over de gamelan die iedere bezoeker bij binnenkomst aangeboden krijgt. In het zaaltje is een pendoppo nagebootst. Een onge veer gelijkende geur van sedep ma- lem en geluiden van krekels en vleer muizen zorgen voor een perfekte en tourage. Voor het beeldscherm staat de gamelan SRI MOELJO overzichte lijk opgesteld. Met een beetje fantasie waant men zich in de Kraton van Yogya. Het eerste deel van de voor stelling geeft de bezoeker inzicht in de muzikale en culturele achtergron den van de gamelan. De karakteris tieke vorm van het instrument, de houten klankkasten, bronzen toetsen, slagketels en grote gongs worden door middel van beeld en geluid op een unieke wijze gepresenteerd. Het tweede deel bestaat uit een Javaans schimmenspel met begeleidende mu ziek. Een van de initiatiefnemers is de heer Wassing. Hij is conservator van het museum en vertelt in het volgende vraaggesprek meer over de voorstel ling. "Waarom is er opnieuw een tentoon stelling over de gamelan. Het instru ment is toch geen onbekende meer in Holland?" "Er is vanuit het publiek grote belang stelling voor. Veel bezoekers van het museum vragen met nadruk wanneer er weer eens iets over de gamelan komt. Waarschijnlijk heeft het iets met sfeer te maken. De zaal wordt aan gepast, zodat men van buiten in een "tropische" omgeving komt. Dat spreekt de mensen aan. Een ander aspekt is de enorme toeristenstroom die de laatste jaren naar Indonesië op gang is gekomen. De mensen vra gen zich af wat Indië nou eigenlijk is geweest. De mensen willen meer in formatie en komen dan naar het mu seum. Die informatie geven wij in de vorm van tentoonstellingen." "Wat is het unieke van deze vorm van presenteren?" "We wilden het nu eens anders doen dan gewoonlijk en hebben daarom Josse Fermont en Frédéric Kappelhof gevraagd de tentoonstelling samen te stellen. Ze kwamen uiteindelijk met het idee er een audio-visuele show van te maken. Dit betekent dat alles uit geluid, dia's en film bestaat. Maar het meest spectaculaire is dat iedere afzonderlijke klank van de gamelan door een lichtstraal van bovenaf op René Wassing aan de grote gong. 4

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Moesson | 1983 | | pagina 4