poirrié
Miip
DE HOFLANDS VAN DE
P. T. LANDEN
Met belangstelling las ik het artikel
"Van landheren en pioniers" van mr.
P. C. Bloys van Treslong Prins in
Moesson no. 1 (28e jrg.). Hierin werd
vermeld, dat de oude heer Hofland
regelmatig naar Parijs ging en zich
daar "Prince de Pamanoekan, Due de
Tjiasem" liet noemen. Ik meen dat
deze geschiedenis geen betrekking
heeft op de oude heer Peter William
Hofland, die van 1840 tot zijn overlij
den in 1872 eigenaar was van de
Pamanoekan en Tjiasemlanden en
deze voortreffelijk beheerde en tot
ontwikkeling bracht.
Het waren zijn zoons en opvolgers
Johannes Theodorus en Egbert Char
les, minder succesvol en capabel, die
ook buitenlandse reizen maakten o.m.
naar Parijs, waar zij zich de titel gaven
van resp. Comte de Pamanoekan en
Comte de Tjiasem. Ik trof deze bij
zonderheden aan in het boek "The
P. T. Lands" van W. H. Dankes. In
romanvorm heeft P. A. Daum zich met
de familie Hofland beziggehouden.
Ups en downs in een Indisch fami
lieleven" is op hen geïnspireerd. Ook
voor Jan ten Brink schijnen de Hof-
lands model te hebben gestaan. Deze
gegevens zijn ook te vinden in Rob
Nieuwenhuys' "Oost Indische Spie
gel".
De heer Bloys van Treslong Prins be
treurde destijds dat er geen memoires
zijn van deze oude families op parti
culiere landen. Wellicht is het iets
voor Moesson om met behulp van
lezers overgeleverde verhalen te ver
zamelen? Wie weet wat er nog te
voorschijn komt
J. A. KIP-DE FERRANTE
KATAPULLEN MAG NIET
Gaarne wil ik in dit stukje reageren
op het verhaal van de heer B. de Lang
(Moesson no. 1, 28e jrg.) waarin hij
vertelt over de katapultavonturen van
zijn kinderen. Ik ga er van uit dat de
heer De Lang met het vervaardigen
van katapults voor zijn kinderen heeft
gehandeld uit een onwetendheid die
stoelt op zijn eigen ervaringen met dit
schiettuig tijdens zijn tropenjeugd:
iedereen doet het, dus kan het geen
kwaad.
Het schieten met een katapult vergt
veel oefening, ik heb het zelf ook veel
gedaan. Ik moest het overigens niet
in mijn hersens halen om op wat voor
dier dan ook te schieten. Liefde voor
al wat leeft is mij met de paplepel in
gegoten. En terecht. Ik vind de ge
drevenheid waarmee de kinderen van
de heer De Lang - kennelijk met zijn
volledige instemming - schieten op
hagedissen dan ook hoogst beden
kelijk. Ik stel mij zo voor dat, hoezeer
zij misschien bedreven zijn in heLiom-
gaan met de katapult, een aantal van
de hagedissen aangeschoten, maar
niet direkt dodelijk gewond weet te
ontkomen, waarna een langdurige
doodsstrijd volgt.
De heer De Lang stelt dat deze hage
dissen al het groen wegvreten. Best
mogelijk. Er zullen ook wel teveel van
die dieren zijn. En inderdaad zijn er
voorbeelden te noemen waarbij het
gewenst is dat de mens ingrijpt.
Ik denk aan de muskusrat die onze
dijken in hoog tempo vernielt. Maar
het komt mij voor dat de natuur hier
zelf het best regulerend optreedt. Die
heeft daar geen kinderen met katapults
voor nodig. Er zijn al teveel voorbeel
den op te noemen van diersoorten die
verdwenen zijn waarvan men dacht
dat hun aantallen onuitputtelijk waren.
Op onze reis door Indonesië hebben
mijn vrouw en ik één glatïk gezien, en
wel in de vrije vluchtvolière in Taman
Mini. Waar is de rest? Wij hebben
veel jongetjes met katapults zien
rondlopen
Wat mij het meest trof was het fana
tisme waarmee de kinderen van de
heer De Lang te werk gaan.
Liefde voor de natuur moet van jongs-
af aan worden bijgebracht. Een heilige
plicht voor de ouders.
E. A. L. TEN SANDE
OP 'T STOEPJE
Als Dr. de Lang verteld had dat zijn
kinderen fanatieke sportvissertjes wa
ren, dan had hij zich nu niet de boos
heid en afkeer van lezer ten Sande
op de hals gehaald. Nu zal de Lang
de historie in gaan als gewetenloos en
wreed en dat zal je als vader en dok
ter maar gezegd worden
Ik heb echter geen recht van spreken
want ik heb zelf vannacht zonder
enige wroeging 5 muggen doodgemept.
Doden zit ieder mens in het bloed,
doden en gedood worden. Van het 6e
gebod heeft de mensheid zich, even
als van de andere 9, niets aangetrok
ken. Een uitbreiding van het bewuste
gebod tot "Gij zult niet doodslaan, ka-
tapullen en sportvissen" zou echter bij
de berechting van overtreders wel van
invloed kunnen zijn. De mens is ook
een stuk Natuur, helaas de wreedste
schepping uit die Natuur. God schiep
nl. mensen, niet alleen vegetariërs. Hij
stond ook toe dat David de grootste
kadal, Goliath, met een welgemikt
schot neervelde. Zou David nooit ge
oefend hebben op hagedissen?
De gedreven crimineeltjes van de L.
zullen waarschijnlijk niet alleen op
hagedissen mikken, misschien ook wel
op een vrucht, of op een blikje of fles.
Maar als men zich door de afkeer van
t.S. laat meevoeren maken ze zich
"Doorzetten Bagong, je wilt toch zelf in het
Guinese-boek komen?"
bewust schuldig aan massamoord. Hoe
weet t. S. dat de Lang zijn kinderen
geen liefde voor de natuur bijbrengt?
Intussen weet de L. dat hij zijn kinde
ren met vakantie mee naar Holland,
moet nemen, daar kunnen ze voor elke
muskusrat 5,verdienen. Hebben
ze nog tijd over dan kunnen ze: muren
volkladden, openbaar vervoer vernie
len, stickies roken, bejaarden in elkaar
slaan en beroven, mensen lastig val
len. Een scala van geneugten die het
kind in de vrije natuur onthouden zijn.
De glatiks zijn niet gekatapult, die zijn
voor een groot deel gevangen door
vogelhandelaren en ook verkocht aan
die nuttige dierentuinen (weet U nog
wel?). Hun verdwijning houdt echter
ook verband met een ecologische ver
storing in de natuur. Eerst de weten
schap raadplegen dus, dan de katjongs
beschuldigen
De wreedheid van de mens tegen het
dier (en tegen zichzelf) neemt de laat
ste tijd angstwekkende proporties aan.
Ik kan me voorstellen dat dat weerzin
opwekt bij allen die de liefde voor de
natuur als kind al is bijgebracht.
Ergens geloof ik niet meer dat je kin
deren dat gevoel kunt bijbrengen. Ze
hebben het of ze hebben het niet.
Mentaliteit is erfelijk. Als je opge
groeid bent met "kassian" dan kom je
niet tot zinloze wreedheid. We moeten
de zaken niet overdrijven, reëel blijven.
Ik vind het rot voor de muggen, maar
ik kan me nog meer opwinden over de
bestiale wreedheid van "sportvissen",
in Nederland verheven tot edele sport.
Daar is het schieten op hagedissen
niets bij
Verder ben ik ervan overtuigd dat geen
van onze Indische jagers en katapult
schieters van vroeger opgegroeid is
tot lustmoordenaar. Terwijl van de
wreedste killers nu altijd verteld wordt
"dat ze geen vlieg zouden kwaad
doen"
L.D.
13
