Baren en Oudgasten
"Nederlands laatste
bastion in de Oost"
wordt. De hóge bamboe heb ik niet;
durf ik niet te planten; de buren ziet
U Ik hoop dat het rondsteek-advies
zal helpen. Zo niet weest U dan ver
zekerd van mijn medeleven
R. STEENHOFF
Wachten op uitlopers.
"Afhankelijk van de soort kan het en
kele jaren tot tientallen jaren duren
voordat de bamboe gaat bloeien. Bij
de ene soort is er sprake van massale
bloei bij de andere bloeien slechts en
kele takken. Er zijn soorten die na de
bloei afsterven en zich via zaad voort
planten, andere sterven slechts boven
gronds af en lopen na enige tijd weer
uit via de ondergrondse uitlopers,
weer andere staan tijdens de bloei
vegatief stil andere groeien gewoon
door. Dit is bij "onze" bamboe's het
meest bekende beeld. Van sommige
zaad producerende soorten worden de
zaden verzameld (net padi korrels) en
als rijst gegeten, bijv. in India. De pe
riodiciteit schijnt erfelijk vast te liggen
en niet of slechts in geringe mate be-
invloed te worden door uitwendige om
standigheden.
Ik mag voor U hopen dat uw bamboe
t.z.t. uitlopers produceert aan zijn on
dergrondse loten en kijkt U ook of er
zich soms zaad heeft ontwikkeld, dat
U moet proberen in een pot met tuin
aarde tot kieming te brengen. Veel
succes
Dr. M. M. J. VAN BALGOOY
Ze overleven het.
"In de National Geographic van okto
ber 1980 stond een stuk over bam
boes. Daarin stond o.a. dat bamboes
(er zijn veel soorten) met lange tussen
tijden bloeien, met tussenpozen van
30, 60, zelfs 120 jaar. Alle planten van
een bepaalde soort over de hele we
reld zullen dan tegelijk gaan bloeien.
Als dit gebeurt sterven de halmen,
maar de bosjes overleven, want de
wortelstokken blijven leven en geval
len zaden ontkiemen. Dit laatste kan
echter wel 5-10 jaar duren. Mevr. Tin
bergen zal dus moeten afwachten of
de wortelstokken weer nieuwe halmen
zullen voortbrengen."
C. KRIJGSMAN
Wachten op de nieuwe generatie.
"Mij was bekend dat bamboe doeri na
vele tientallen jaren, naar schatting
40 a 50 jaar, in bloei komt en de kaal-
staande stammen afsterven en dat
gaat streeksgewijs, dus in een be
paald gebied staan alle bomen in de
zelfde tijd in bloei, sterven en een
nieuwe generatie groeit op. Ik heb het
zelf voor het eerst gezien in 1975 in
Zuid Besoeki. Van de andere bamboe
soorten weet ik niets over de bloei.
Het is zeer waarschijnlijk dat de mees
te bamboe zich zal gedragen als de
bamboe doeri: na verloop van vele
jaren in bloei komen en dan afsterven.
In Besoeki zag ik op de grond om de
oude stengels de nieuwe generatie
als hoog gras overal om de bamboe
doeri-stoelen, het waren betoel betoel
allemaal kleine bamboetjes."
H. BARTELS
Phyllostachys Castillon overleeft bloei.
"Als U het geluk hebt de zg. Phyllo
stachys Castillon (geel met groene
strepen, ongeveer 2-3 cm dik) te heb
ben, dan overleeft het een bloei pe
riode. Dan wel goed wateren en be
mesten (met minimum kalium).
Er zijn ongeveer 50 als niet meer
soorten bamboe. In de tropen groeit
de zg. Bambusa soort en in de meer
gematigde en koude streken de Phyl
lostachys soorten. Sommige bamboe
soorten bloeien eenmaal in de 60 of
70 jaar. Andere soorten bloeien meer,
hoewel er soorten zijn die waarschijn
lijk nooit bloeien
Sinds bamboe een gras is sterft het
na het bloeien, net als padi. Het is
geen wonder dat in sommige landen
het bloeien van bamboe als een ramp
wordt beschouwd. Het is namelijk zo
dat van één oorspronkelijke bamboe
vaak (zoals in uw geval) loten worden
verplant (in plaats van zaden) en laten
wij voor het gemak zeggen dat een in
wendige klok er voor zorgt dat alle
bamboes van één oorspronkelijke
plant allemaal tegelijk bloeien.
In Indonesië hadden wij zoveel soor
ten bamboe, waarschijnlijk ook nog
van verschillende oorsprong, dat uit
sterven van bamboe nagenoeg on
mogelijk was en is. Dat schijnt niet het
geval te zijn in China waar voorname
lijk één soort bamboe voorkomt. En
men denkt van één oorspronkelijke
spruit. Als daar de bamboe bloeit is
het inderdaad dus een ramp. En wel
voor de reuze Panda die alleen van
bamboe leeft."
J. N. A. VAN BALGOOY
Upland, California
"Dezelfde soort bamboe sterft dan ook
over de gehele wereld, maar onder
gronds is de bamboe nog levend,
want via de uitlopers (reboeng), be
gint het proces gewoon opnieuw."
W. KOOLEMANS BEYNEN
Weg met de bloemen
"Vorig jaar zag ik in Lunteren toevallig
een halfkale bamboe van ca. 2 meter
hoogte. Volgens zeggen gaat de bam
boe na 80-100 jaar bloeien en sterft
dan af. Nu leek mij een bamboe van
2 m nog geen 80 jaar oud te zijn en
ik vind de zaak merkwaardig. 6 We
ken geleden zag ik een van mijn grote
bamboes plotseling kaal worden, ook
zijn uitlopers stonden in bloei. Mijn
zoon die elders woont, had enige tijd
geleden 2 uitlopers die ook kaal wer
den. Toen ik zag dat mijn uitlopers
begonnen te bloeien heb ik ze bij de
grond afgesneden. Er zijn gelukkig
geen bloemen meer ontstaan en de
bladeren van de bamboe ontwikkelen
zich goed." C. J. TIRION
Bambusa Metaka niet nemen
"In NRC. Hdsbld van 23 juli j.l. gelezen
dat de sierlijke Arundinaria Murielae
(tot 3 m hoogte) of de Arundinaria Ni-
tida (houdt niet van de volle zon) of
de Phyllotachys zoals de P. Nigera
met zwarte stengels en de P. Aurea
met goudgele stengels wordt aanbe
volen maar NIET de Bambusa Metake
of ook wel de Arundinaria Japonica.
(Als ik het niet dacht, Japan niet bin-
binnenhalen - L.D.) Deze soort be
gint in het hele land te bloeien, wat
slechts eens in de 30 jaar voorkomt,
waarna ze ten dode is opgeschreven.
Sproeien helpt dus niet."
M. E. MAHLER-v.d. VOSSEN
Alle schrijvers en schrijfsters hartelijk
dank voor alle adviezen en de moeite
die U zich nam. Ook namens mevrouw
Tinbergen.
WONDERLIJKE VERHALEN UIT
DE INDISCHE HISTORIE
door Dr. H. J. de Graaf
34 opstellen uit diverse episoden
van de Indische geschiedenis, geïll.
Nu slechts f 35,f 5,25 porto
BOEKHANDEL MOESSON
Economie en politiek in de
Nieuw Guinea kwestie.
door Chris van Esterik
Prijs f 29,50, porto f 4,25
BOEKHANDEL MOESSON
door Rob Nieuwenhuys
Tempo doeloe - een verzonken we
reld. Fotografische documenten uit
het oude Indië 1870-1920.
f 64,50 porto f 6,50
BOEKHANDEL MOESSON, Den Haag
13