GAMBVH - BALI
TOERNEE GAMBUH - BALI
voor inlichtingen: H. J. da Silva Theater Produkties
Twee scènes uit de voorstelling "Gambuh-Bali"
De Gambuh
Deze tak van Balische kunst bevat dansdrama's, die het
uiterste vergen zowel van de danskunst als van de toneel
techniek van de Balinees. Daarnaast zijn deze dansdrama's
altijd ceremonieel en vaak zelfs religieus. Dit wordt bij ons
geassocieerd met het statige - maar waar bij onze culturen
statig meestal tevens het statische oproept - is bij de Gam
buh niets minder waar. Deze kunst bevat zowel Javaanse
als Balische elementen en daarom betekent het woord
Gambuh - mengeling. Een nadere uitleg is hier dan ook op
zijn plaats: Op Java heerste van de 9e tot de 16e eeuw de
Modjapait-cultuur, die oorspronkelijk afkomstig is van de
Hindu-cultuur van India. Onder de Modjapait-cultuur wordt
de Hindu-Javaanse cultuur verstaan, die onvoorstelbare in
vloed, tot op heden, heeft gehad op het culturele leven van
Java en in de 10e eeuw overgeslagen is naar Bali. De
Gambuh is het levende bewijs hiervan.
Hoewel als eerste officiële melding van de Gambuh het
jaar 1007 staat, zijn er experts die het jaartal 929 vermelden.
De Gambuh heeft dus een indrukwekkende geschiedenis en
beleeft zijn hoogtepunt in de 14e eeuw. De pracht en praal
van de Oud-Mataramse rijken van Jogjakarta en Surakarta
vindt men er in terug, zowel in de schitterende kleren en
sieraden als in de elegantie, verfijning en subtiliteit van de
uitvoering. Omstreeks 1520 eindigde in Java de Modjapait-
periode als gevolg van de opmars van de Islam. De laatste
vertegenwoordigers weken uit naar Bali, waar de Modjapait-
cultuur als Hindu-Balische cultuur, gedurende vele eeuwen
een volmaakt geïsoleerd bestaan voerde. Zo ontstond de
Gambuh, die nog steeds de muziek, de literatuur en de
choreografie van de Modjapait-periode levend houdt.
Naast deze pure Gambuh ontstonden eenvoudiger vormen,
zoals de Wajang Wong (zonder maskers), de Wajang
Topeng (met maskers) en verder de thans overbekende
vormen, zoals de Arja, de Baris en de Lagong. Ondanks
hun kwaliteiten zijn deze vormen slechts afspiegelingen
van de Gambuh - laat staan de tegenwoordige dansvormen,
waarop zelfs auteursrechten en copyrights worden aan
gevraagd! Vandaar het belang van de Gambuh, die de
experts op het gebied van Balinese danskunst als de
absoluut hoogste uitvoering beschouwen.
Wanneer de Gambuh wordt uitgevoerd, verschijnt een
personage in de tempelpoort op de tonen van een melodie
- uitsluitend bestemd voor die figuur. Hij of zij daalt de
trap af en toont de uitbeeldingen van die persoon, hetgeen
het uiterste vergt van zijn kunnen. Pas wanneer op deze
wijze alle personages aan het publiek zijn voorgesteld
vangt het dansdrama aan, waarvan de strekking vaak vol
komen onbegrijpelijk is. Troost - niet alleen voor U maar
vaak ook voor de Balinees Dit vindt de Balinees echter
absoluut onbelangrijk - alléén de uitbeelding van de arties
ten geldt. De uitvoerenden zijn bijna allen van de Brahma
nen-kaste - ook in de komende voorstelling in Nederland.
14 dansers en danseressen en 14 musici komen naar Ne
derland. Ook het orkest is op zich weer een uniek gebeu
ren, dit is nl. de originele suling-gamelan. Het bevat vier
heilige suling (fluiten) van ongeveer 1 meter lengte, die een
bijzondere toon voortbrengen. Ook het horen van het ge
luid van de kempul (de grote gong) met een doorsnede van
125 cm is een belevenis op zich. De voorstelling bestaat
uit twee Gambuh - beide bestaande uit het voorstellen van
de personages, nodig voor elke Gambuh - waarbij het eer
ste een liefdesdrama, en het andere een gevechtsdrama is.
H. J. DA SILVA
OKTOBER 1983
15 za.
16 zo.
17 ma.
18 di.
19 wo.
20 do.
21 vrij.
22 za.
23 zo.
24 ma.
25 di.
26 wo.
27 do.
28 vrij.
29 za.
30 zo.
31 ma.
- Den Haag - Ned. Congresgebouw
Lochem - Lochemse Schouwburg
Eindhoven - Philips Ontmoetings Centrum
Velsen - Stadsschouwburg
20.15 uur
Purmerend - De Koepelkerk
Zaandam
Utrecht
Hoorn
- De Speeldoos
- Stadsschouwburg
- Parkschouwburg
Arnhem - Stadsschouwburg
Almere - De Roestbak
Amstelveen- Cultureel Centrum
NOVEMBER 1983
1 di. - Gouda - Goudse Schouwburg
2 wo.- 's-Hertogenbosch- Stadsschouwburg Casi
3 do. - Leiden - Leidse Schouwburg
20.00 uur
20.15 uur
- 20.15 uur
- 20.15 uur
20.15 uur
20.00 uur
20.15 uur
20.00 uur
20.15 uur
20.15 uur
20.00 uur
20.00 uur
20.15 uur
4 vrij.- Huizen
5 za. - Haarlem
6 zo. - Groningen
7 ma.- Amsterdam
8 di. - Breda
9 wo.- Apeldoorn
10 do.- Assen
11 vrij.
12 za. - Nijmegen
13 zo. - Rotterdam
14 ma.
15 di. - Tiel
16 wo.
17 do. - Heerlen
18 vrij.
19 za.
20 zo.
21 ma.
22 di.
- Ontmoetingscentrum 3 in 1 - 20.30 uur
- Concertgebouw - 20.15 uur
- De Oosterpoort - 20.15 uur
- Carré - 20.15 uur
- Stadsschouwburg Concordia- 20.15 uur
Leeuwarden
Maastricht
Orpheus
De Kolk
Stadsschouwburg
De Doelen
De Agnietenhof
Stadsschouwburg
De Harmonie
20.00 uur
- 20.00 uur
- 20.00 uur
- 20.15 uur
- 20.00 uur
- 20.00 uur
20.00 uur
- Stadsschouwburg - 20.00 uur
Deze agenda is niet helemaal volledig, volg de aankondigingen in
dag, week en maandbladen.
Benoordenhoutseweg 279 - 2596 BJ DEN HAAG - Tel. 070 - 24 12 41
