O
Obat Matjan en Tante Mien
ORIENT TRAVEL B.V.
I -Yfloeóóon
H. E. Zitter-Müller pe weg over jg puncak met 0p de achtergrond de Salak.
(Foto: Ed Heken) I
Diep in mijn hart gegrift,
met weemoed overladen,
Zie ik in het prille tropenlicht
de buffels ploegend door de sawahs waden.
j En in het ritmisch ruisen van de regen
Op het eeuwig groene palmendak,
1 Klinkt een krontjonglied mij tegen
1 uit het schone Insulinde, dat ik zó intens aanbad.
Normaal gesproken koop je obat matjan in een toko. Ik moest echter enige
weken geleden voor wat medicijnen in de apotheek zijn en zag wat obat matjan
staan. De dame die mij bediende was duidelijk van Chinese afkomst en ik be
gon een praatje met haar. Ik vroeg of ze het bijbehorende papier met gebruiks
aanwijzing voor mij kon vertalen.
Wat ze mij vertelde deed me denken
aan een "tante" van mij in de oorlogs
tijd. ledereen in Malang kende haar,
want ze was een heel onconventionele
figuur met een hart van goud, alge
meen bekend als 'tante Mien'. Een
grote, statige vrouw, die zelfs in de
oorlog en in de hitte met lange zwarte
handschoenen, een zwarte zonnehoed
en liefst met zwarte kousen liep. Hoe
wel zij verschrikkelijk lief was werd zij
door menigeen als boeman gebruikt
om de kinderen op te voeden, vooral
als het ging om het innemen van me
dicijnen, wat bij menig kind niet lukte.
Je moest dan naar tante Mien toe, die
je dan aankeek met héél grote ogen,
en een streng vermanende vinger op
hield. Ik herinner het mij nog goed,
want ze maakte op mij een heel voor
name indruk. Ik was dan ook best een
beetje bang voor haar, hoewel ze mij
altijd als haar eigen kind behandelde
en mij altijd verwende met allerlei lek
kernijen. Maar daarover later.
Tante Mien werd ook door iedereen
als "doekoen" beschouwd en haar
diagnose was altijd zeer beslist, even
als haar geneeswijze. Ze gebruikte
overal obat matjan voor. De volgende
ziektes werden door haar - althans bij
mij - met obat matjan genezen: panu,
uier bulu, buikpijn (te veel rujak), bed-
wateren, verstuikte enkel, tropenzwe-
ren, aambeien, kiespijn, wandluis, be
ten van rode mieren (uit de kedong-
dong-boom).
Als ze niet een snelle diagnose kon
stellen kreeg je een lepel obat matjan
in een glas kokend water dat je snel
moest opdrinken, zodat de tranen in
je ogen sprongen. Als het heel erg
vies smaakte moest je snel een pisang
opeten. Dit is mij meer dan eens over
komen, ik geloof dat ik dit lijdzaam
heb verdragen.
Tegen het einde van de oorlog kon ik
een baantje krijgen bij bloemenhandel
Volkert op Kajutangan, als bezorger,
op een oude fiets met ban mati, U
weet wel. 's Morgens kreeg ik dan
een lijst met bestellingen, die ik in de
loop van de dag moest bezorgen. Ik
stippelde de route altijd op een kaar
tje uit en probeerde zoveel mogelijk
langs allerlei kennissen te rijden en
vooral langs tante Mien. Dan kon ik
even mampirren, want zij had altijd iets
lekkers voor mij. Vooral haar warme
rijst met sambal bawang was een le
gende. Waar tante Mien ook bekend
om was, was haar eeuwige optimisme
over de afloop van de oorlog. Zij had
altijd het laatste nieuws en hield ie
dereen daarmee op de been. Ik was
dan ook de rijdende koerier van al
deze kabar angin, wat mij later in de
bersiaptijd duur zou komen te staan.
Terugkomend op het Chinese meisje
in de apotheek, dat mij de volgende
vertaling gaf: obat matjan tegen: sla
peloosheid, spierpijn, rheumatiek, kies
pijn, hoofdpijn, buikpijn (innemen met
glas heet water), ook bij menstruatie
pijn te gebruiken (zowel in- als uit
wendig), zweetvoeten (eerst goed
wassen met warm watervoeten goed
afdrogen vóór gebruik).
Waarschuwing: pas op voor ogen I
Handen goed wassen na gebruik.
Enfin, misschien zijn er lezers die nog
meer kwalen weten, die door obat
matjan te genezen zijn.
Ik wou dat tante Mien de tijd van cri
sis meegemaakt had, dan zou zij vast
en zeker voor menigeen een opbeu
rend woordje gehad hebben. Obat
matjan ook tegen depressie? Het eni
ge nadeel vind ik dat obat matjan de
volgende dag zo stinkt op je lichaam
en in tram, bus of trein menig hoofd
doet keren
DAD AR ISI (DJAWA)
RETOUR BANGKOK VOOR SLECHTS
RETOUR JAKARTA
BALI - plus BANGKOK, SINGAPORE,
SUMATRA, JAVA
HAWAII
f 1.395,-
f 1.695,-
retour f 2.325,—
retour f 2.269,— I
Rokin 52 - AMSTERDAM -
Laan van Meerdervoort 291
Tel. 070-63 83 67
Tel. 020-24 25 38
- DEN HAAG
Singel 486 - 1017 AW AMSTERDAM
Tel. 020-23 74 84
19
