Indische spekkoeken MALEIS Te koop Van mevrouw C. M. L. Pardede-van Boetzelaer ontvingen wij de twee bovenstaande foto's, waarvan de eigenaar onbekend is. Wellicht herkent een van de lezers een of meer van de afgebeelde personen. De foto links is in juli 1915 in Tomohon genomen, verder is er geen enkel gegeven van. De rechterfoto is gedateerd Malang, 16 maart 1919, "na afloop van 't kinderfeest". Achterop staan de volgende namen: Jeanne Ketting Olivier, "Ik" (zonder hoed), Riekje Dogterum, Mevr. Coert, Ita Coert, juffr. Boecage, mevr. Sesink Clee. Er is al heel wat geschreven over de Indonesische taal, maar ik wil er toch mijn steentje toe bijdragen, omdat ik mij enorm interesseer voor talen. Niet om te spreken, want ik ben meer van de wiskundige kant, maar de herkomst ervan. Als ik nog eens opnieuw zou kunnen beginnen, zou ik beslist dit onderwerp kiezen voor studie. Ik ben dus een leek, maar ik geloof dat er drie opvallende soorten woor den zijn in het Maleis (ik vergeet dus even de Bahasa Indonesia), met name: 1. woorden die door de klank aan geven wat ermee wordt bedoeld, 2. woorden die zijn ontleend aan an dere talen, 3. woorden die door een klein nuance (uitspraak-)verschil iets heel anders gaan betekenen. In categorie 1 denk ik aan (en er zijn er nog veel meer I): tekleh (houten sloffen) en ik hoor ze gewoon over de straat klepperen. Mentjret (diarree) - ik hoef U niet te vertellen wat ik hoor! Mlempem - kent U een beter woord voor voos of oudbakken? Ketjoet - juist dat samenknijpen van de lippen bij het uitspreken van dit woord doet denken aan zuur. Amblas - en ik zie mijzelf in de grond zinken. Categorie 2. mobil automobiel, sopir chauf feur, persneling versnelling, dong- krak dommekracht, ban auto band, setrum stroom, toh tochl, selèh gelei, jam, arsip archief, arlodji horloge, bis bus. Verder zijn er in deze categorie woor den die een extra explicatie vereisen: Een paar jaar geleden was ik in Indo nesië en ik ging naar een bank om geld te wisselen. Bij binnenkomst was het eerste wat ik zag twee loketten naast elkaar. De ene met opschrift "terima"; dat was duidelijk: geld op nemen. Daarnaast het opschrift "seto- ran". Het heeft even geduurd voordat ik mij realiseerde dat ik daar geld kon "storten" I En wat denkt U van een bushalte in de stad Jakarta die "pelbak" heet? Op die plaats werd vroeger het stadsvuil ver zameld. Rekent U maar uit: vuilnisbak puilnisbak - puilnisbak puilbak - en daar is "pelbak" En dan de overname uit het Spaans (Portugees?): sepatu (schoen) of in het Spaans zapato, botol (fles) bo- tella, mentega (boter) mentequilla. Ik was op een keer in Spanje op zoek naar meel, want ik wilde pannekoeken bakken. Maar wist ik veel wat meel was in het Spaans? In de camping winkel stootte ik op een artikel dat "harina de trigu" heette. Bingo, dat woord trigu deed het helemaal! Tepung trigoe, toh Zelfs in het Madoerees meen ik over eenkomsten te ontdekken met Spaans (Portugees?): "Wacht even" is in het Madoerees: andanteh geloeh (atten- der?) En dan praat ik nog niet eens over dat heerlijke "petjoh", waarin een jager vertelt van: "En ik pasang doeè a a a r, kapot die varken!" Ik hoor het schot Categorie 3. Het leukste verhaal dat ik in deze ca tegorie weet te passen is dat van mijn moeder (die inderdaad het Maleis nooit machtig is geworden). Zij kwam na de tweede wereldoorlog terug in Indonesië. Toen had je de z.g. "onder- nemingswacht" (OW). Op een nacht werd mijn moeder wakker door een aanhoudend gehoest van één van die OW'ers, die om het huis liep. Bezorgd als zij altijd is geweest, zocht zij een of ander hoestmiddeltje en riep naar buiten: "Kenapa batoe?". De con sternatie was grootDe OW'ers zoch ten alles af om die "stenengooier" te vinden. Het heeft lang geduurd voor dat mijn vader had uitgelegd dat mijn moeder "batoek" had bedoeld. Er zijn er meer: djadjar rij, maar dadar omelet; biro bureau, maar biroe blauw; djari vinger, maar tjari zoeken; soempah eed, maar djoempa ont moeten. HENK SMIT Sï SPANJE, COSTA BLANCA mooi appart. v.a. 46.000, In Torrevieja (Alicante): villa's, bouw- en plantgronden, tuinde rijen in voile produktie, restau rants etc. Bijzondere aanbiedin gen I Absoluut betrouwbaar. Inl. na 19.00 uur 070-60 81 22. TANTE NON's Franco thuis in speciale verpakking. Min. 500 gram f 20, Min. 750 gram f 25, stort op giro 38 92 616 Mevr. F. Y. Robert-Flamand Mozartlaan 629 5011 SP TILBURG, tel. 013 - 56 08 35 20

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Moesson | 1983 | | pagina 20