Geld nodig
financieringen
De Sewah-Lebong
/ctiokcuijan
J
BESTUUR IN NED. INDIE (II)
J.G. YSSEL DE SCHEPPER
1 ALLE VERZEKERINGEN
Kareldoormanweg 9
3317 ZD Dordrecht
telefoon:
078-18 08 66*
VOORBEELDEN CONTINU CREDIET
VOORBEELDEN PERSOONLIJKE LENING
f 169,47
f 282,46
f 414,72
60
maanden
f 143,76
239,60
f 351,76
Dagelijks geopend van 9 uur tot 20 uur
tel: 078-180866* bij geen gehoor 013-34 28 49
16
door Victoria Kaulbach en Dr. J. van Waardenburg
De rivieren zijn de kinderen van de bergen. De brede, gulle Moesi-rivier, die op
de Boekit Barisan ontspringt en door de residentie Palembang stroomt is de
Moeder van het land. Zij daalt af en vervoert vruchtbaar slik naar de dalen:
zij brengt welvaart, water en weelde met zich mee, slingert zich door oerwoud
en ritselt hellingen af, voedt met haar zijrivieren Ogan, Lematang, Komering en
Rawas duizenden sawah-arealen voordat zij breed en lui stromend, moe van haar
lange weg, in zee uitmondt.
Eens per jaar in de regentijd wordt
alles overstroomd, zoals dat ook wel
in Holland gebeurt als bij hoogwater
de uiterwaarden blank staan. De Moe-
si vormt dan over een breedte van
enige kilometers meren en kleine, on
diepe plassen langs haar oevers. Daar
in leven door het rivierwater meege
voerd, allerlei vissen, die zich snel
vermenigvuldigen.
Als de moessonregens na zes maan
den ophouden en de Moesi in haar
normale bedding wil terugkeren, belet
de bevolking het water van de meer
tjes, poelen en plassen middels sta
ketsels, naar de Moesi terug te stro
men, zodat de zich daarin bevindende
vis er niet uit kan. Deze meren worden
dan bij opbod gepacht door de bevol
king. Men noemt dit "Sewah Lebak
Lebong".
De pachter kan dan de rijke visoogst
uit deze kuilen opscheppen en verko
pen. Zulk een viskuil, plas of meertje
werd bij opbod gepacht voor bijvoor
beeld 40,of soms 80,of zelfs
100,—.
Daalde het waterpeil, dan werden alle
uitlaten van korven of staketsels voor
zien, zodat wel het rivierwater kon af
vloeien, maar de vis achterbleef en
spartelend op een bepaalde datum van
de grootste droogte, staartklappend in
netten en manden werd gevangen.
Soms bedroeg de opbrengst van zo'n
gepacht stuk water wel het tienvoudi
ge van de pachtsom
Drie maanden vóór dat de rivier in zijn
bedding teruggekeerd was, werd deze
"sèwah lebak lebong", of vis-vendutie
gehouden. De ervaring had geleerd,
welke lebaks de meeste vis oplever
den, maar zekerheid had men niet. Als
de regentijd te laat inviel en te kort
aanhield, wat zelden voorkwam, dan
was een schrale oogst te verwachten.
Niets is nu eenmaal bestendig op aar
de. Eens gebeurde het in een slecht
jaar, dat de zware regens uitbleven en
de rivier minimaal zwol. Er werden in
dat jaar slechts kleine vijvertjes ge
vormd en slechts een gering oppervlak
van de uiterwaarden raakte goed on
der water. De hoeveelheid vis bleef
natuurlijk ver beneden peil. De pach
ters konden er hun pacht niet of nau
welijks uithalen. Toen was het klagen
geblazen. Zeker een honderdtal pach
ters was gedupeerd. Ja, die rivier
was nu eenmaal niet onder goed be
stuur te krijgen! De Natuur doet wat
zij goed dunkt. De pachtsommen wer
den onregelmatig en onvoldoende be
taald.
De wanbetalers werden uiteraard voor
de kadi gedaagd. De controleur moest
rechtspreken. Hij vond dat heel on
gelukkig, maar merkte toch op:
Toen jullie het goed hadden, heb
ben jullie zonder mankeren forse win
sten gemaakt en nu jullie pech hebben,
schreeuwen jullie moord en brand. Jul
lie hadden je in goede tijden moeten
verzekeren voor zulke tegenvallers
Maar betalen moeten jullieNu
moeten de koeien, de buffels, ja soms
de huizen worden verkocht om jullie
schulden te betalen
Dit was echter een ware ramp voor de
hele streek en honderden zouden tot
de bedelstaf worden gebracht. Daar
om vervoegde de controleur zich bij
de assistent-resident. Deze wist de
resident te bewegen de gedupeerden,
de echt arme bevolking, uitstel van
betaling te verlenen, of de pachtsom
iets te verminderen. Deze bedragen
zouden ook in termijnen mogen wor
den betaald, maar moesten uiteindelijk
toch in de Marga-kas worden gestort.
De salarissen van de hoofden werden
namelijk uit die kas betaald. Het was
dus wikken en wegen. Dagenlange be
sprekingen moesten in de ernstigste
gevallen uitkomst brengen. Een voor
spoedig jaar daarna kon echter veel
leed goed maken.
Een moeilijk, maar nuttig werk voor de
bestuursambtenaar, die zo een diepere
kijk kreeg in de levensomstandigheden
en het wel-en-wee van zijn mensen.
Kj.[|ll!l!lllllillllli!i!llllllllllllllliillillill[|ll|[lllllll!lllllll!lllllllllllilllllllll!ll!!l!lllll[|[ll[llllll!lll!ll!!llllllll!1|^
1 Alg. Assurantiebedrijf "Argo"
Kantoor en woonhuis Corn, de Witt-
laan 83, Den Haag, Tel. 070 - 55 71 72
iliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiilli
Kredietlimiet
Aflossing
per maand
incl. rente 2'/2
Rente per maand
berekend over
uitst. saldo
Theoretische
looptijd in
maanden
f 6.000,-
f 150,--
1,318
58
10.000,--
250,--
1,318
58
f 17.000,--
425,--
1,183
55
Kredietbedrag
36
(netto in handen)
maanden
f 6.000,--
f 211,60
f 10.000,--
352,67
f 15.000,--
f 519,97
48
maanden
Andere bedragen dan de hier genoemde zijn mogelijk. Rentewijzigingen voorbehouden.
