TERUG NAAR CAIRNS EN TUSSEN INDO'S
15
touw. Gelasan noemden de Javanen
dit. Moeder was dan degeen die de
hoog oplopende kosten financierde en
baboe Adik bleef buiten schot.
Met de vlieger aan het touw was je
op oorlogspad. In de lucht bij zonnig
weer - in de droge moesson dus da
gelijks - was je nooit met je vlieger
alleen. Een tweede volgde je voor
beeld, of was je al voor. Met de uit
daging wordt begonnen. Zwaai jij naar
links, dan volgt de ander met dezelf
de uithaal, als teken van toenadering
tot het luchtgevecht. Ik meen niet in
finesses te hoeven treden, hoe dit
soort vliegeren verder verliep. De
kwaliteit van het glastouw, het vieren
en zwenken van de vlieger tijdens de
aanrakingen bepaalden de strijd op
verlies of winst. Je stond wel altijd
met z'n tweeën, de een die de vlieger
lanceerde; de helper bediende het
touw om de klos, waarvoor meestal
een lege KLIM-melkpoeder blik goede
diensten bewees.
Een andere ontspanning was voetbal
len. Gespeeld werd met een tennis
bal. Een elftal was niet op te brengen,
omdat het speelveld van 30 x 10 m
te klein was om met het genoemde
aantal te opereren. Volstaan moest
worden met vijf gegadigden. Wij met
z'n vieren lijfden si Karman, een Ja
vaanse jongen, in. De tegenpartij werd
gevormd door si Kalib, Slamet, Kadar,
Rachman en Idris. Allen verwoede
spelers, van wie Karman de fanatiek
ste was. Niet voor niets dat wij hem
bij ons hadden ingelijfd. Als je een
klets hoorde, een klap tegen ander
mans been, kon je er donder op zeg
gen dat hij zich in de strijd om de bal
had gemengd. Hoe kan ik mij nog de
namen herinneren zult U zich afvra
gen Wel, om de waarheid te zeggen
ken ik er nog een paar meer bij naam.
In feite is bij de opsomming dus een
keuze gemaakt.
Een staaltje van jeugdige moed wil ik
U tot slot niet onthouden. De hadji,
eigenaar van de gehuurde woning,
bezat ook dogcar-paarden. Deze
paarden kwamen uit hun bespan
ning, wanneer de koetsiers van een
werkdag terug waren. Tijdens het uit
spannen stonden wij er al omheen, om
ze een voor een naar de kali te be
geleiden, waar zij een bad zouden
krijgen. Met toestemming van de
hadji mochten wij dit werkje opknap
pen. En daar ging het dan ongezadeld
op de rug van het paard naar de kali
Pemali, ca. 1 km verwijderd. Van draf
in galop in de kortst mogelijke tijd.
Aan de kalikant stonden de Javaanse
vrindjes ons al op te wachten met
sponsen van bosjes gras, waarmee
de reiniging - wrijving over de rug, van
benen en flanken - werd begonnen.
Een kwartier later was het zover en
werd de terugweg aanvaard. Dat ge
beurde in draf, omdat de galop niet
zonder gevaar was, wegens het ont
breken van de hoofdteugels. Voldaan,
met het gevoel van weldoeners te zijn,
werden de paarden aan de koetsiers
afgeleverd. Zij waren blij dat wij hun
taak bij tijd en wijle vrijwillig van hen
overnamen.
Toen mijn oudste broer en ik de La
gere School verlieten, brak vier jaar
daarna het recuperatie verlof van mijn
vader aan, en reisde hij met moeder
en ons beiden naar Holland. Wij broers
bleven achter, toen zij naar Indië, het
warme land teruggingen.
Allemaal al zo lang geleden.
R. W. DOMPEL
"Waar gaan wij dit jaar naar toe voor onze holiday?" vroeg mijn vrouw. Ik had
al lang plannen om naar Cairns, in Noord Queensland, terug te gaan.
Waarom Cairns? Wel, tijdens de oorlogsjaren was ik bij het KNIL in Australië
en in 1943 zat ik met andere KNIL-ers in Cairns voor een NEFIS (Netherlands
Forces Intelligence Service) cursus. Onze Commanding-Officer was Kapitein
Van der Veen, later in Holland Generaal geworden.
Goede vrienden uit mijn KNIL-tijd in
Surabaya, familie Gobus (Pim en Ma.
rie) zijn vanuit Holland naar Cairns
geëmigreerd en voelen zich daar erg
senang. Bijna iedere dag kwamen ze
ons met hun auto van ons motel op
halen om ergens heen te toeren en
daarna bij hen thuis Indische te eten.
Als je lekkere tempé en spekkoek wilt
kopen, kan je zeker bij Pirn en Marie
terecht.
Cairns is zo veranderd, een echte
toeristenplaats met veel hotels, mo
tels, caravan-parks en restaurants.
Het oude NEFIS-gebouw, bekend als
"The house on the hill", staat er nog,
doch wordt thans gebruikt als een
entertainment-centre. Ik kreeg wel een
vreemd gevoel toen ik na al die jaren
weer voor datzelfde gebouw stond.
Momenteel wordt in Cairns hard ge
werkt aan het nieuwe International
Airport. Wanneer die gereed is, kan
zeker een toename van overzeese toe
risten worden verwacht, die van een
echt tropisch klimaat, the rainforest,
big game fishing en natuurschoon wil
len genieten. Cairns en omgeving doet
mij veel aan Indonesië denken met
haar suikerrietvelden en manggabo-
men aan de kant van de weg. Ook
de klapper-, pisang- en papajabomen;
volgens mij de juiste plaats voor In
dische gepensioneerden, die naar een
INDISCH EVERYWHERE
Waarom dit Australisch verhaal in
Moesson? Omdat Indische mensen
letterlijk overal wonen en omdat hun
voelen, indrukken en ervaringen zo
heel vaak hetzelfde zijn. En omdat
Moesson een Indisch blad blijft, dat
over het Indische leven van toen, nu
en straks wil vertellen. Gewone din
gen, eenvoudige zaken. Indische
verhalen.
warm klimaat verlangen.
Volgens Pim wonen er al veel Indische
mensen in Cairns. Zo hebben wij ken
nis gemaakt met Alex en Hetty Sief-
ken, die op hun eigen stuk land in
Innisfail wonen, ongeveer 11/2 uur rij
den van Cairns. Ze hebben verschei,
dene Indische vruchtbomen, o.a. sa-
lak, rambutan, blimbing, verschillende
soorten mangga's en papaja's, buah
nonnah, zuurzak, nangka, durian, enz.
enz. Toevallig was daar ook de familie
Van Pamelen (Vent en Wien) met
Fried Mallien op bezoek.
Het is zo'n heerlijk gevoel om weer
tussen Indo's te zitten en weer te kun
nen omong-omong kosong en mopjes
te tappen, zoals dit:
Twee Indische sergeanten aan het op
scheppen in de kantine.
Sgt. A: "Mijn peloton is de beste."
Sgt. B: "Hoe zo?"
Sgt. A: "Als ik zeg GEEFT ACHT dan
hoor je alleen tak-tak-tak."
Sgt. B: "Wah, mijn peloton is veel
beter."
Sgt. A. "Hoe zo?"
Sgt. B: "Als ik zeg GEEFT ACHT dan
hoor je eerst tak-tak-tak en daarna
klek-klek-klek."
Sgt. A: "Wat is die klek-klek-klek?"
Sgt. B. met een glimlach: "Ja itu alle
maal de medailles
A. J. BRODIE, Melbourne
(Vervolg: "Kolonist op Nieuw-Guinea")
Deze ogenblikken in het volgen van
het spoor dat je zelf niet zag, waren
de spannendste momenten. Zou het
spoor naar het doel leiden, of zou
het op niets uitlopen? En dan was
daar op een zeker ogenblik - midden
in het bos - een modderpoel te zien
met een doorsnee van 10 12 meter.
Uit de borrelende modder stroomde
een olie-achtige substantie naar de
oppervlakte. Deze aardolie vloeide
naar de kant en verdween weer in de
drassige bodem.
Het gerucht was achterhaald. Er wès
olie die uit de aarde tevoorschijn
kwam Naar ik vermoed langs een
tektonische breuk, opgestuwd door
een onderaardse druk. In een paar
meegebrachte flessen hebben wij de
ze troebele aardolie naar onze stand
plaats meegenomen. Het H.P.B. heeft
deze monsters, vergezeld van een ge
detailleerd verslag, naar Hollandia
doorgezonden.
BRUINSMA
