Het begin van het einde van de Betjak
door ROGIER
Een nieuw jaar is begonnen. (Selamat Tahun Baru van mij voor U vanaf deze
plaats Gelukkig maar dat de mensheid nooit weet wat de toekomst brengen
zalAnders maak je je maar vreselijk veel zorgen voor de tijd, heb je slape
loze nachten, kortom, susah deh I
Maar voor een grote groep mensen in Jakarta is het komend jaar zeker geen
prettige tijd want ze weten precies wat er boven hun kepala's hangt. En dat is
werkeloosheid.
En met deze groep mensen bedoel ik
de tukang betjak. Want de Gemeente
hier, dus de DKI/Jakarta, heeft nl. be
sloten om wat aan de waanzinnige
verkeerstoestand hier te doen. Jakarta
wordt hoe langer hoe groter, overbe
volkt en onoverzichtelijk. En als men
niet NU daar iets aan gaat doen komen
ze er straks, in de toekomst, nooit
meer uit. En de HH. Heren van de Ge
meente denken nl. nog altijd dat de
grootste boosdoener van het stedelij
ke verkeer de betjak is en heeft daar
om besloten om per 1 januari 1985
(dus volgend jaar) dit vervoersmiddel
in z'n geheel uit Jakarta te verbannen.
En begin september zijn ze hier al met
een project gestart om het hele ver
keer wat te verbeteren, op te voeden
en wat aan banden te leggen. Dit is de
zg. Operasi Lancar (Operatie Vlot Ver
keer). Maar daar schrijf ik een andere
keer wel een heel apart verhaaltje
over, dit wordt anders te veel in één
story.
Het meest opvallende van deze Ope
rasi Lancar is wel dat ze veel met
"razia's" werken. Plotseling ergens op
straat een hele groep politie die alles
aanhoudt en alles checkt. Voorname
lijk de papieren, maar vaak ook de
wagen zelf, want er zijn nogal wat
dingetjes verboden. Zoals die donkere
spiegelende ruiten, teveel soorten rare
claxons en teveel en te zware halo
geen schijnwerpers en andere sier-
verlichting, enz. enz.
Ook strijkt zo'n razia-groep graag neer
op plaatsen waar veel betjaks op hun
klantje wachten. Bijv. op drukke ver-
keerskruisingen e.d., waar ze inder
daad vaak genoeg de oorzaak van
bottle-necks zijn.
Achter zo'n razia-groep voor betjaks
rijdt meestal ook al meteen een grote
pick-up of truck
Als die razia-groep op zo'n verzamel
plaats neerstrijkt heb je altijd een ge
weldige consternatie en vliegen alle
betjaks in alle richtingen weg... maar
meestal worden nog genoeg gevan
gen. Alles wordt nagekeken en als er
maar ook iets aan mankeert wordt de
betjak zonder pardon op de truck ge
laden. De betjak-kerel krijgt een surat
wanneer hij voor moet komen en de
boete moet betalen en dat hij daarna
zijn kar weer terugkrijgt.
De betjakkerel neemt dan meestal de
los-zittende zitbank eruit, neemt die
onder zijn arm en gaat heen. (Die zit
bank is eigenlijk het enige wat er los
zit in zo'n betjak. Kan tijdens het op
laden, vervoer en opslaan dus makke
lijk eruitvallen en wegraken. Plus dat
het ook een mooi "bewijs" is voor de
betjakverhuurder/eigenaar dat z'n kar
is ingepikt door de politie en dat hij
straks een vette boete kan verwach
tenI)
Maar zoals ik al schreef heeft de DKI
besloten om de betjak in zijn geheel
te verbannen. Op dit moment rijden er
zo'n 30.000 betjaks rond in Jakarta. En
De DKl-heren willen dit aantal zo snel
mogelijk terugbrengen tot 8.000. Ze
hebben daarvoor allerlei nieuwe be
palingen en wetjes gemaakt en de be
staande vreselijk verzwaard en ook
nog meteen onze Metropolitan in vijf
delen verdeeld, nl. de vier windstre
ken pus het centrum. En om het
checken makkelijker te maken heeft
elk stadsdeel een aparte, eigen kleur
gekregen, waarin er op zijn hoogst
tweeduizend van mogen rijden per
stadsdeel. De kleuren zijn: Centrum
- grijs, Oost groen, Noord - blauw,
West - rood en tenslotte zuid in een
gele kleur. En de hele betjak moet
zoveel mogelijk ALLEEN in deze kleur.
Dus dat vrolijke bonte van vroeger is
er al behoorlijk afJammer, jam
mer I I
Maar door deze maatregel kan de po-
4