ORIENT TRAVEL B.V.
De Beste Jaren van Mijn Leven
(XXIX)
In 1940 was de omvang van de
Europese bevolking in Indië onge
veer 291.000 Er waren 40.000 vol
bloed Europeanen, hetgeen impli
ceert dat er 250.000 andere Euro
peanen waren. Van deze groep wa
ren er 170.000 Indo-Europeanen. De
andere 80.000 zijn niet-gemengd-
bloedigen geweest die bijvoorbeeld
door gelijkstelling of gemengd hu
welijk, over waren gegaan tot de
Europese bevolkingsgroep. De In
landse bevolkingsgroepen beston
den in 1940 uit totaal 60 a 70 miljoen
zielen
Het Indonesisch nationalisme had als
voedingsbodem de eeuwenlange dis
criminatie en knechting door de vol
bloed Europeanen en niet minder
door de Indo-Europeanen (komen
we nog op terug, RB).
Indo-Europeanen (de Japanners
trachtten aanvankelijk tevergeefs
hen voor de Aziatische gedachte te
winnnen), kwamen voor een deel ook
in interneringskampen.
buiten de kampen te blijven,
omdat zij (Indo's) gretig gebruik
maakten van de regeling dat zij, wan
neer ze aan konden tonen meer
Oosters dan Westers bloed te be
zitten, op vrije voeten konden blij
ven.
In totaal emigreerden van 1945 -
1968 296.000 mensen in 4 golven
van Indië/lndonesië naar Nederland.
De derde golf (1952-1956) be
stond voornamelijk uit personen die
de gezagswisseling in Indonesië
hebben afgewacht, maar tenslotte
toch voor Nederland hebben geko
zen. Deze 88.000 personen kwamen
met name uit de lagere klasse en
waren nog nooit in Nederland ge
weest (kassian ik, RB).
Goed, tot hier maar. Een scriptie met
interessante gegevens. Dat ook Van
Dongen af en toe de plank misslaat, is
misschien een bewijs te meer dat een
verhandeling over de (nog steeds) he
terogene Indo-Europese groep in zijn
verleden en heden moeilijk is, gevoe
lig en in ieder geval een brede aanpak
behoeft. Definities, stellingen en uit
spraken over Indo's zullen veelal
schipbreuk lijden.
R.B.
AVONDJAPON
"En voor als je eens uitgaat moet je
nog een jurk hebben," had mijn moe
der gezegd en ik had een tekening ge
maakt voor een avondjurk. Het werd
een japon van zalmkleurige zijde met
een brede kant, een "zilverkant" om
de hals. Ik vond hem prachtig en heb
hem zorgvuldig opgevouwen en in de
kist gepakt.
Aan boord was een feest ter ere van
de verjaardag van prinses Juliana,
de peet van onze boot, en ik deed de
feestjurk aan, die een succes was.
Eenmaal in Indië bleef hij (helaas)
voorlopig ingepakt en toen ik een pa-
viljoentje had gehuurd, piepklein, een
kamertje met een mini-voorgalerijtje,
pakte ik alles uit en hing de japon aan
mijn sampiran.
Daar hing hij voorlopig en de baboe
zal hem hopelijk geregeld hebben "ge-
klantangd" - ik was niet thuis en kon
er niet zelf op toezien - toen ik een
uitnodiging van mijn chef kreeg mee
te gaan naar de schouwburg, juist toen
ik zwoegde op de vertaling van een
lange brief in het Deens, met behulp
van een Duits-Deens woordenboek. Ik
ken geen woord Deens en het woor
denboek was een problematisch hulp
middel. Maar de uitnodiging nam ik
graag aan.
Na thuiskomst kleedde ik me dus in
dat pakean bagoes en ging naar de
schouwburg. Wat een gezellige en
goede schouwburg hadden we toch in
Batavia. Wat ik er gezien heb weet ik
niet meer, of het een operette, een
toneelstuk of iets anders was, ik weet
het niet.
In de pauze gingen we naar de foyer
en dronken er iets, maar ook dat ben
ik totaal vergeten.
Wat ik me nog wèl herinner is een
eigenaardig geluid toen ik weer op
mijn plaats ging zitten. Maar ik lette
er niet op. Na afloop stonden we op,
klapten enthousiast en toen klopte
iemand mij op mijn schouder. Om
kijkend zag ik een mij onbekende da
me, die mij influisterde: "Pas op, je
jurk is gescheurd." De adem stokte mij
in de keel. Heel voorzichtig wrong ik
mij uit de rij stoelen en probeerde mijn
rok van achteren te bekijken, maar ik
zag niets. Het enig resultaat was het
zelfde geluid dat ik na de pauze ge
hoord had en dat ik nu herkende als
het scheuren van stof. Van een zalm
kleurige zijde was niets te zien, ik
stond in een witte onderjurk.
Mijn gastvrouw zag het nu ook en
keek me ontzet aan, alsof ze mij plot
seling spiernaakt zag en zo voelde ik
me ook. Schuifelend langs de muur
van de uitgang naar buiten en zo in
haar auto heeft zij mij thuis gebracht,
waar ik in pikkedonker mij voor nie
mand hoefde te generen en bij het
lamplicht kon constateren dat de
avondjapon alleen van voren nog be
stond, even charmant, ook de kraag,
maar dat de achterkant volkomen ver
dwenen was. Alleen een loshangende
reep zijde gaf aanwijzing van iets dat
"geweest was". Waar ik de japon
vasthield bleef hij aan mijn handen
hangen, dus er was steeds minder
stof. Er was niets te zien van enig
insect of ander gedierte, er was trou
wens hoe langer hoe minder te zien.
Later leerde ik de oorzaak van deze
debacle kennen. Ik had zijde wel op
zee mogen dragen, zijde moest in
gepakt over de evenaar worden ge
bracht.
Een avondjurk heb ik nooit meer be
zeten en toen ik twee jaar later trouw
de was dat in alledaags toilet.
ADDIE
Daun Jinten
Daun Jinten (Coleus amboinicus) is
overjarig kruid met aromatische vle
zige bladeren, die hartvormig zijn. Dit
kruid is wondhelend. Het is een mid
del tegen zweren en tegen hoge koort
sen (het lichaam wordt met gestampte
bladeren ingewreven terwijl het blad-
vocht wordt ingenomen). Het is ook
een middel tegen astma en hoesten
(sap plus suiker of het afkooksel der
bladeren), alsmede tegen mondspruw.
RETOUR BANGKOK VOOR SLECHTS
RETOUR JAKARTA
BALI - plus BANGKOK, SINGAPORE,
SUMATRA, JAVA
RIO DE JANEIRO
1.395,—
f 1.650,—
(ANVR)
garantiefonos
REISGELDEN
retour f 2.325,
retour f 2.295,
Rokin 52 - AMSTERDAM - Tel. 020 - 24 25 38
Laan van Meerdervoort 291 - DEN HAAG
Tel. 070-63 83 67
Singel 486 - 1017 AW AMSTERDAM
Tel. 020-23 74 84
19
