Vandaar die straatnamen - Gouverneurs-Generaal van Nederlands-lndië - Je loopt duizend maal door een straat en op een dag kijk je toevallig naar het straatbord en je leest onder de naam "Gouverneur-Generaal van Nederlands- lndië 1718-1725". Nooit geweten, denk je bij jezelf en de straat gaat er opeens anders uitzien. Tijdens het oversteken naar de halte vraag je je nog af wat een G.G. eigenlijk deed, maar omdat de bus er net aan komt, heb je geen tijd meer om daarover na te denken. Het antwoord blijft echter wetenswaardig vandaar onderstaand stukje geschiedenis. De G.G. die in naam van de Koning het algemeen bestuur van Ned. Indië uitoefende, stond aan het hoofd van de regering van Ned. Indië. Hij werd benoemd en ontslagen door de Koning, op voordracht van de Ministerraad. Hij moest Nederlander zijn en tenminste 30 jaren oud. Hij was onderworpen aan zekere verbodsbepalingen ter voorko ming van strijd tussen zijn plicht als Landvoogd en zijn financiële belangen. De wet hield voor de G.G. geen be paling omtrent een ambtstermijn in, maar regel was dat de Landvoogd na vijfjarige ambtstermijn zijn ontslag vroeg. De G.G. oefende het bestuur uit in naam van de Koning en met inacht neming van de aanwijzingen van de Koning. Het gehele regeringsbeleid van Naamlijst van de Gouverneurs-Generaal: Pieter Both16101614 Gerrit Reijnst16141615 Laurens Reaal16151619 Jan Pietersz. Coen 16191623 Pieter Carpentier16231627 Jan Pietersz. Coen 16271629 Jacques Specx 16291632 Hendrik Brouwer16321636 Anthonie van Diemen 16361645 Cornelis van der Lijn 16451650 Carel Reiniersz16501653 Mr. Joan Maetsuycker 16531678 Rijklof van Goens16781681 Cornelis Janszoon Speelman 16811684 Johannes Camphuijs 16841691 Willem van Outhoorn 16911704 Joan van Hoorn17041709 Abraham van Riebeeck 17091713 Christoffel van Swol 1713-1718 Hendrik Zwaardecroon 17181725 Mattheus de Haan 1725—1729 Mr. Diederik Durven 17291732 Dirk van Cloon17321735 Abraham Patras17351737 Adriaan Valckenier 17371741 Johannes Thedens17411743 Gustaaf Willem baron van Imhoff 17431750 Jacob Mossel17501761 Petrus Albertus van der Parra 17611775 Jeremias van Riemsdijk 17751777 Reinier de Klerk17771780 Mr. Willem Arnold Alting 17801796 Mr. Pieter Gerardus van Overstraten17961801 Johannes Siberg18011804 Albertus Henricus Wiese 18041808 Mr. Herman Willem Daendels 18081811 Jan Willem Janssens 1811 Engels tussenbestuur Lord Minto1811 Thomas Stamfort Raffles (luitenant-gouverneur) 1811- John Fendal (luit.-gouverneur 1816 de G.G. stond derhalve via de Minister van Koloniën onder toezicht van de Staten-Generaal. De G.G. was het hoofd van de uitvoe rende macht en was opperbevelhebber van de in Ned. Indië aanwezige land en zeemacht. Elk gedeelte van de ar chipel kon door hem in staat van oor log of beleg worden verklaard, indien de handhaving van de uit- of inwendige veiligheid dit eiste. De Landvoogd had voorts een zekere dispensatiebevoegd heid en het recht van gratie van straf fen door rechterlijke vonnissen in Ned. Indië opgelegd, zolang de veroordeel den zich daar bevonden. Tenslotte was de G.G. nog administratief rechter in hoogste instantie in geschillen tussen autonome lichamen. -1816 Godert Alexander Gerard Philip baron van der Capellen, 16 jan. 1819 tot 1 jan. 1826. Hendrik Merkus baron de Koek, (luit.-gouv.- gen.), 1 jan. 1826 tot 16 jan. 1830. Johannes graaf van den Bosch, 16 jan. 1830 tot 2 juli 1833. Jean Chrétien Baud (waarnemend), 2 juli 1833 tot 29 febr. 1836. Dominique Jacques de Eerens, 29 febr. 1836 tot 1840 (overleden te Buitenzorg 30 mei 1840). Carel Sirardus Willem graaf van Hogendorp, (waarnemend), 1 juli 1840 tot 6 jan. 1841. Mr, Pieter Merkus (waarnemend, 6 jan. 1841 tot 14 febr. 1843. Mr. Pieter Merkus, 14 febr. 1843 tot 1844 (overleden te Soerabaja, 2 aug. 1844). Jhr, Joan Cornelis Reijnst (waarnemend), 5 aug. 1844 tot 30 sept. 1845. Jan Jacob Rochussen, 30 sept. 1845 tot 12 mei 1851. Mr. Georg Isaac Bruce, (overleden voor zijn vertrek). Mr. Albertus Jacob Duijmaer van Twist, 12 mei 1851 tot 22 mei 1856. Charles Ferdinand Pahud, 22 mei 1856 tot 2 sept. 1861. Mr Arij Prins (waarnemend), 2 sept. tot 19 okt. 1861. Mr. Ludolf Anne Jan Wilt baron Sloet van de Beele, 19 okt. 1861 tot 25 okt. 1866. Mr. Arij Prins (waarnemend), 25 okt. tot 28 Dec. 1866. Mr. Pieter Mijer, 28 dec. 1866 tot 1 jan. 1872. Mr. James Loudon, 1 jan. 1872 tot 26 maart 1875. Mr. Johan Willem van Lansberge, 26 maart 1875 tot 12 april 1881 Frederik 's Jacob, 12 april 1881 tot 11 april 1884. Otto van Rees, 11 april 1884 tot 29 sept. 1888. G.G. Joan Maetsuycker (1653-1678) G.G. J. J. Rochussen (1845-1851) G.G. Mr. A. J. Duymaer van Twist (1851-1856) 12

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Moesson | 1984 | | pagina 12