O
MIJN NAAM OOK
UITKERING
Burger-Oorlogsslachtoffers
VERSCHUIVING
VAN BETEKENIS
TUNAS Trade, Tours Travel International B.V.
Voor nieuwe abonnees: U kunt uw naam (voornaam, meisjesnaam, plaats van
herkomst Indonesië) laten opnemen in deze rubriek. Doel: contact met oude,
uit het oog verloren sobats, verspreid over de gehele wereld.
de grondlegger van de Maleise/lndo-
nesische spelling: van 1903 tot 1972
volgde men in Indonesië, met een
kleine wijziging door Soewandi in 1947,
van Ophuysens spelling.) Op repetitie-
vragen over spelling antwoordde Pri
alleen maar met: "Daar hebben onze
mensen ook over nagedacht". Het ge
volg was, dat Pri van mij nooit meer
dan een zesje kreeg. Ze heeft er nooit
tegen geprotesteerd, en ik heb nooit
ruzie met haar gemaakt, hoezeer zij
ook altijd in de contramine leek te zijn.
Dit in tegenstelling met mijn andere
Javaanse leerlingen, die mijn lessen
altijd met belangstelling volgden. Er
waren veel Javanen onder mijn leerlin
gen. Maar nu komt het: Op een goede
dag zei een leerling, toen ik hem vroeg
wie Pri eigenlijk was en wat haar be
woog tot haar afwijkend gedrag: "Oh,
zij is een kleindochter van Kartini, U
weet wel I"
Ja ik wist wie Kartini is geweest, maar
hoe kwam Pri daar in Bandjarmasin?
Ik weet nog steeds niet of Pri werke
lijk een kleindochter van Kartini was.
Wie kan mij hierover inlichtingen ge
ven
Drs. H. D. VAN PERNIS
Postbus 338
7000 AH Doetinchem
tel. 08340-2 43 46
Op 31 maart 1984 is de Wet Uitkerin
gen Burqer-oorlogsslachtoffers 1940-
1945 (afgekort WUBO) in werking ge
treden. Het doel van de WUBO is het
verstrekken van een uitkering aan hen,
die tengevolge van opgelopen invali
diteit, veroorzaakt door geestelijk of
lichamelijk letsel in de Tweede We
reldoorlog of in de na-oorlogse jaren
in het voormalig Nederlands-lndië, ge
schaad zijn in hun inkomen.
De WUBO draagt een aanvullend ka
rakter, hetgeen wil zeggen, dat de
hoogte van de uitkering mede wordt
bepaald door de inkomsten die de uit
keringsgerechtigde reeds heeft. Naast
het verstrekken van een uitkering kan
eveneens op grond van de WUBO een
vergoeding voor medische kosten of
een tegemoetkoming ter verbetering
van levensomstandigheden worden
toegekend.
De WUBO wordt uitgevoerd door de
Raad uitkeringen burger-oorlogsslacht
offers (afgekort RUBO). De RUBO
wordt administratief bijgestaan door
het Algemeen burgerlijk pensioenfonds
te Heerlen.
Verzoeken met betrekking tot het aan
vragen van een WUBO-uitkering of
voorziening of een uitgebreide brochu
re kunnen gericht worden aan:
RAAD UITKERINGEN
BURGER-OORLOGSSLACHTOFFERS
Postbus 344
6400 AH HEERLEN
AMERIKA
Agerbeek-Buiskool, Loes
CANADA
Pijpaert, Willem. Fr. (Magelang, KNIL.
Hollandla Nw. Guinea)
NEDERLAND
Dingstie, G. van (Surabaya, Makassar)
Dingstie-de Klerck, C. van (Makassar)
Fokke-v. Deursen, E. Th.
(Koetaradja Sumatra)
De meeste lezers kennen wel het
woord "bajingan" en de betekenis er
van, zowel uit de ervaringen van "vroe
ger" als ook uit het huidige taal- en
spraakgebruik in Indonesia. Vroeger
en nu kun je er een hele scala van ge
voelens in laden, maar zeker geen lief
kozingen. "Deugniet, bandiet" is wel
het minste
Maar waar komt dit woord vandaan
Toch niet van een Hollandse voorvader
in de Oost? O nee; kenners zeggen,
dat het van "buitenlandse" oorsprong
is. Er zijn er, die menen, dat het door
Turkse handelaars binnengebracht is;
want men heeft aanwijzingen, dat vele
eeuwen geleden er van die handelaars
tot in Aceh gekomen zijn. In oude turk-
se geschriften komt namelijk "bazin-
gun" voor, wat betekentHande
laar. Aannemelijk toch? En in de loop
der eeuwen heeft er klank-verandering
plaats gehad, een gewoon taalver
schijnsel: bazingun-bazingan-bajingun-
bajingan
So far, so good. Maar hoe komen we
van een eerzame handelaar tot een
doortrapte deugniet? Tja, daarvoor
hebben we een beetje mensenkennis
nodig.
Want een handelaar was en is, hier,
elders, ook in Turkije, op zich een eer
zaam beroep, meestal. Maarer is
handel en handel; waarin en hoe wordt
er gehandeld? Per definitie wil een
handelaar met zijn kapitaal in geld of
goederen er wat bij verdienen, oftewel
winst maken. Hoe, en hoeveel winst,
daar zit 'm de knoop. Zo gemakkelijk
Kuipers-Wassmer von Langenstein, Edmé
(Bolly)
Overeijnder-Sell, B.E. (BERTHA - Batavia)
Panhuyzen, M. A. (ALBERT - Surabaya,
Batavia, Malang, Bandung)
Panhuyzen-Fraeyhoven, C. W. (LINEKE -
Bandung)
Schlundt Bodien, Mieke E. (EVIE -
Semarang, Surabaya, Tegal)
Versigny, D. W.
kan hij er toe komen om met gronden
of produkten van gronden te gaan
sjacheren. Nog meer om geld uit te
lenen, of krediet te verschaffen, vooral
als iemand in nood zit, zodat hij "een
goede slag kan slaan" door grote waar
borgen in panden of een exorbitante
rente te eisen I
En zo gleed de eerzame bazingun
steeds meer af tot de bajingan van nu.
Van handelaar over harde winstmaket
tot uitbuiter toe: de bajingan doet zich
te goed ten koste van zijn medemen
sen, en gewelddadig. De grondgedach
te van handelaar is dan praktisch ge
heel verdwenen.
Een soortgelijke afglijding vinden we
bij het woord "rentenier". Bij ons in
Nederland, en bij de oud-lndisch-gas-
ten toch een zeer eerzaam en vreed
zaam gegeven. Na carrière of fortuin
te hebben gemaakt in de Oost, terug
naar het vaderland, en er in Den Haag
of Wassenaar, in het Gooi, of de Ve-
luwe in een aardige bungalow rustig
gaan "rentenieren" van kapitaal en
spaarcentjes. Maar in datzelfde Oos
ten, in Indonesia, is "rentenir" een ver
re van gerespecteerd beroep gewor
den: geldschieter en als zodanig woe
keraar, uitzuiger. De kleine man, voor
al de kleine tani, weet het aan den lijve,
als hij in de klauwen van een "rente
nir" gevallen is. Hij komt nimmer meer
los, tenzij bonafide personen of instan
ties hem te hulp komen.
Wanneer U dus werkelijk rentenier (in
goede zin) bent, ga het niet op uw reis
door de Archipel rondbazuinen; door
misverstand zou U wellicht veel sym
pathie verspelen
M.F.
385 Beeklaan Telex: 34193 tunas nl.
2562 AZ DEN HAAG Telefoon 070-63 92 27 63 89 94
Uw Indonesië en Verre Oosten reis op de maat van uw beurs en wen
sen gesneden
Agent voor Europa van P.T. TUNAS INDONESIA TOURS TRAVEL Jakarta
kantoren: Medan, Padang, Yogya, Surabaya, Bali, Ujung Pandang, Bandung,
Singapore, Hongkong, USA.
19
