Indisch
Wetenschappelijk
Instituut
KOMITEE INDONESIË
Guesthouse "TAMARA"
Een geschiedenisprojekt voor het lager onderwijs
In 1968 is het Komitee Indonesië opgericht, dat ten doel heeft "een tegengewicht
geven aan de gebrekkige en eenzijdige voorlichting uit de Indonesische bron
nen". Het Komitee verstrekt informatie over "het andere Indonesië, dat van de
onderdrukte bevolking. Die informatie is gebaseerd op berichten uit Indone
sische en Nederlandse kranten en tijdschriften, betrouwbaar onderzoek van het
Komitee of andere instanties, zoals Amnesty International."
Om de doelstelling van het Komitee te verwezenlijken, wordt getracht door mid
del van manifestaties en demonstraties druk uit te oefenen op de Nederlandse
en Indonesische regering om aan de eisen van het Komitee gehoor te geven.
Deze eisen zijn: stopzetting van de ontwikkelingshulp en wapenleveranties, vrij
lating van alle politieke gevangenen en vrijheid voor vrijgelatenen, terugtrekking
van Indonesië uit Oost-Timor en het respecteren van de mensenrechten in
Indonesië.
Het I.W.I. stelt zich ten doel het
behoud van de Indische cultuur
en historie.
Een van de manieren om dit doel
te bereiken is het bewaren, cata
logiseren en toegankelijk maken
van cultuurgoederen boeken,
platen, films, archieven, foto's,
schilderijen enz.
Heeft u dergelijke cultuurgoede
ren die u weg wilt doen of heeft
u materiaal dat u tijdelijk af wilt
staan opdat het geïnventariseerd
en gekopieerd kan worden,
neemt u dan contact op met
redactie MOESSON,
Prins Mauritslaan 36, Den Haag,
Tel. 070 - 54 55 00.
De informatieverschaffing door het
Komitee gebeurt onder meer door het
uitgeven van onderwijspakketten.
Scholen kunnen dan boeken, brochu
res en film aanschaffen om aan de
hand daarvan onderwijs te geven over
Indonesië. Zo heeft het Komitee ook
het pakket "Op zoek naar Indonesië
in Amsterdam, speurtocht met op
drachten" samengesteld. Op zich een
aardig idee want door het zien van
gevels, pakhuizen, monumenten enz.
wordt geschiedenisles een stuk leven
diger. Maar ja, het gaat er natuurlijk
om wat je er bij zegt. Aangekomen bij
de tuin Hortus Botanicus wordt opge
dragen "klim het trapje op en ga op de
ballustrade boven in de palmenkas
staan. Maak een oerwoud-geluid". Bij
de hoofdingang van de ABN in de Vij
zelstraat moeten de kinderen het vol
gende doen:
"Bekijk de beelden. Ze stellen twee
Indonesische vrouwen voor. Ga er
onder staan en imiteer met z'n tweeën
de twee beelden. Hoe reageren de
voorbijgangers?" In de klas mogen de
leerlingen wat lezen over Van Heutsz.
KASBI
Het artikel over singkong in Moesson
van 15 januari jl., dat ik via via heb
ontvangen, heeft de gedachten van mij
en mijn vrouw doen teruggaan naar de
jaren 1950-1951.
Wij bevonden ons op dat moment te
Ambon "Gudang Arang" en waren
reeds een maand van voedsel versto
ken vanwege de blokkade door de R.l.
Toen mijn Tante ons 'nasi-goreng'
voorschotelde, gefabriceerd van het
binnenste van pisangstam, leek het mij
dat de tijd gekomen was om althans
wat kasbi (de naam voor singkong op
de Molukken) te bemachtigen van ne-
Gevraagd wordt wat ze denken van de
teksten op zijn monumenten in Amster
dam en opgewekt wordt een ander
grafschrift voor deze massamoorde
naar te bedenken.
Dan nog deze opdracht: Stel je voor
dat je een Javaanse boer bent ten tijde
van het Cultuurstelsel. Je loopt
's nachts met een pot verf langs de
gevel van het NHM-gebouw (Neder-
landsche Handel Maatschappij). Wat
kalk je op de muur?"
Er was eens een tijd dat Nederlandse
kinderen de topografie van de archipel
uit het hoofd konden opdreunen. Ook
wisten zij iets van het leven in Indië
af. Toen kwam de tijd dat de kinderen
niets meer leerden over Indonesië.
Thans leren de komende volwassenen
een stuk geschiedvervalsing en leren
zij hoe met een gewetensvolle blik
vanuit een comfortabele stoel (waarin
ook de leden van het Komitee luieren)
een betweterig en vermanend vinger
tje geheven kan worden naar het ver
leden en verre landen.
R.B.
gorijen, die tuinen hadden. Gewapend
met wat kledingstukken voor de ruil
(no money togen wij op weg om
tegen de avond van Seri terug te ko
men met drie knapzakken kasbi. Het
was toen vermoedelijk tijd voor een
'lecture' van mijn Tante, die de kasbi
goed had bestudeerd en die reeds
jaren te Ambon woonde.
Op Ambon bestonden n.l. 3 soorten
kasbi, t.w.
1. Kasbi lomboh (met rode steeltjes en
bladnerven), die gekookt of gebak
ken, zonder bepaalde voorzorgs
maatregelen, heerlijk zijn.
2. Kasbi telor (uiterlijk ongeveer het
zelfde als groep 1, maar een diepere
kleur rood en ei-vormige, zwakgele
wortels) die de beste kasbi was, die
ik ooit gegeten heb;
3. Kasbi keras (met witte stelen en
geel-witte nerven), waarmee ik na
tuurlijk thuiskwam en die een hele
voorbereidende behandeling moest
ondergaan, om het 'vergif' (what
ever it was) af te scheiden.
in Bandung heeft 8 moderne 2-
pers. kmrs. m. eig. bad en toilet
voorz. v. warm en koud water.
Eigen:. Dhr. R. G. Noya, Jl. Wira
Angun Angun Nr. 46, tel. Ban
dung (022) 51442.
JAVA-Tour p. minibus mogelijk.
Voor verd. inl. tel. 053 - 76 16 45.
Ik weet niet of de volgende 'voorbe
reiding' in zijn geheel nodig was of
slechts gedeeltelijk, maar de kasbi
werd geschild en in een houten tobbe
met zeewater voor 1 nacht geweekt.
De daarop volgende dag werd de ge
hele familie aan het werk gezet om
de knollen te raspen, het raspsel met
theedoeken goed uit te persen (het
gelei-achtige vocht gebruikte mijn
Tante later als stijfsel voor de was), en
tenslotte de 'ampas' op het dak in de
zon te drogen gelegd. De daaropvol
gende dag werd de ampas vergaard
en in grote blikken bewaard. Het ge
deelte, dat wij (uiteindelijk) konden
verorberen, werd gestoomd, danwel
gekookt (tot een soort gaplek of ge-
toek) en met sajoer-gèdi en vis ge
geten. Desgewenst en indien in het
bezit van goela kelapa, ook zoet goed
te eten.
Gedurende ons verblijf aldaar hebben
wij alle drie soorten kasbi gegeten
zonder nadelige gevolgen. De honger
moet er ook toe bijgedragen hebben
dit eten 'delicious' te vinden, maar
enfin.
WALTER DAMWIJK
11
