Geneeskrachtige kruiden I
MOMENTEN UIT MIJN LEVEN (9)
door Hilda
Kent U de plant "daon inggu" Ik leerde het pas kennen In Soerabia toen mijn
zoontje triK ziek werd met noge koortsen. Mijn man kreeg als standplaats Soe-
rabaia en omdat wij nog geen huis hadden, werden wij in de Oendaan-mess
ondergebracht, waar ook nog vele andere politiemensen, die nog geen huis
hadaen waren gehuisvest.
Malaria", zei de dOKter. Ik was vrese
lijk angstig, want Erikje deed zo raar
met z n ogen. Ik was intussen goed be
vriend geraakt met Ans Korver, vrouw
van een hoofdinspecteur. Een schat
van een vrouw, stond mij bij als de
baby huilde, loen kwam ze op een ge
geven ogenblik met een kommetje met
uaarin geKneusde daon inggu, ver
mengd met fijn gestampte uien en wat
eau de cologne. Dat mengseltje legde
ze op het voorhoofd van trik, zijn pol
sen en enkeltjes werden ermee inge
wreven. Droogde het op dan ging het
spul weer het kommetje in en dan weer
betten.
Wonderlijk, niet lang duurde het of
het huilen hield op en de koorts zakte.
Nog een paar dagen werd Erikje er
mee gebet, want de koorts kwam wel
weer terug, maar niet hoog. Het spul
rook wel ontzettend vies. Ik heb dat
mengseltje nog wel eens gebruikt
voor mijn kinderen als ze koorts had
den. Maar het leuke komt nog. Ik was
in 1956 in Holland. We zaten toen al
zes jaar bij de BPM en mijn man werd
naar Holland gestuurd voor een kader
cursus. Ik mocht mee, maar de kinde
ren niet en ze werden voor de tijd dat
we in Holland waren bij de nonnen in
Probolinggo ondergebracht. Mijn man
was de hele week in Driebergen, waar
de cursus werd gehouden. Vrijdag
avond kwam hij dan thuis en moest
zondagavond weer terug. Ik zat dus
vijf dagen van de week alleen in
Den Haag en verdeed mijn tijd niet
alleen met lezen en mijn kippenhuis-
houding, maar ging ook vaak op ver
kenning uit door zo maar in een bus
of tram te stappen tot aan het eindpunt
en dan weer op een andere lijn over
te stappen. Als ik honger kreeg stapte
ik een of ander restaurant of Indisch
eethuisje binnen.
Maar wandelen deed ik ook en stond
op een gegeven moment langs een
waterkant naar de verschillende plant
jes te kijken die daar groeiden. Plotse
ling herkende ik iets, dat was daon
inggu. In mijn nabijheid stonden ook
een paar mannen naar het water te
kijken. Ik was vreselijk nieuwsgierig
en vroeg aan één van hen: "Meneer,
weet U misschien hoe dat plantje
heet?" en ik wees er dus naar. "Waar?
Die? O die, dat benne duivelsdrek" en
hij keek daarbij erg vies. Dat was dus
mijn daon inggu en wat de geur betrof
had hij gelijk.
Ik leed drie jaar aan asthmatische
bronchitis. Het begon toen ik 14 was
en in Buitenzorg woonde. Van de dok
ter kreeg ik dan injecties en dan was
ik er voor korte tijd van af, maar het
gure, kille, vochtige klimaat deed mij
geen goed en de dokter adviseerde
naar een warme stad te verhuizen.
Omdat ik intussen op de HBS zat aan
het Waterlooplein in Batavia, verhuis
den wij dus naar Batavia, gelukkig
dicht bij school. Een enkele keer kwam
de benauwdheid terug, vooral als ik
mij nerveus had gemaakt, maar niet zo
heel erg meer.
Op een gegeven moment, ik zat net in
de eerste klas van de Kweekschool,
werd ik in het ziekenhuis opgenomen
voor een blindedarmoperatie. De ope
ratie op zich was niet erg, maar op
mijn ziekbed kreeg ik weer last van
benauwdheden, want ik durfde niet
goed op te hoesten vanwege mijn ope-
ratiewond. Mijn moeder zat naast mijn
bed toen een dame, die tegenover mij
lag, vroeg waarom ik zo benauwd was.
Mijn moeder vertelde dus dat ik in
Buitenzorg begonnen was enz. enz.
Toen zei die dame: "U ziet me hier nu
liggen voor een buikoperatie, maar ik
ben niet mager, eerder dik. Wilt U wel
geloven dat er een tijd was dat ik zó
mager was en ziek, dat de dokter mij
naar het sanatorium in Patjet wilde
sturen. Mijn kokki heeft mij, of liever
gezegd mijn moeder, toen geleerd een
drankje voor mij klaar te maken, dat
ik iedere ochtend op nuchtere maag,
nog voordat ik iets gegeten of gedron
ken had, moest innemen. U moet biang
kunir nemen. Dit is de moederknol van
de kunir. De kunir heeft een plat ge
deelte, de moeder, en de uitlopers
worden gebruikt voor verschillende
gerechten. Nou, die biang moet U
schillen, niet wassen, maar raspen en
het sap daarvan door een dun doekje
uitpersen en opvangen in een komme
tje of diep bord, waarin U van tevoren
een eierdooier hebt geklutst. Niet het
wit van het ei gebruiken hoor. Dit
mengseltje, twee eetlepels vol meest
al, dus op nuchtere maag slikken. Het
smaakt ontzettend vies, maar garan
deert genezing. Een kwartier wachten
met eten en een half uur met drinken.
Je mag je mond wel spoelen tegen de
vieze smaak."
Ik ben die dame, die later een goede
vriendin van mijn moeder werd, altijd
zeer dankbaar geweest. Nooit meer
benauwd, kon rustig nat geregend
tnuiskomen, vegen, erg verkouden
worden, zonder benauwdheden. Mijn
jongere broer die op een gegeven
moment ook asthmatisch werd, heeft
het maar heel even gehad, dank zij
dat drankje. Je moet om te beginnen
3 maanden lang (als het heel erg is)
iedere ochtend dat drankje gebruiken.
Daarna een maand lang om de andere
ochtend. Na die maand weer een
maand lang twee ochtenden in de
week en zo laat je het dan aflopen tot
eens in de week, twee keer in de
maand, eens in de maand, en als je
wilt ook nog eens in de drie maanden.
Je kunt er ook een lepeltje honing bij
doen.
Het was jaren daarna in Balikpapan.
Ik was in verwachting van mijn zeven
de en zat in de poliklinek geduldig op
mijn beurt te wachten, toen één van
de mantri's (verpleger) voorbij kwam
lopen, heel langzaam met aan zijn arm
een vreselijk mager amechtig vrouwtje.
Ik kende hem goed, omdat hij geassis
teerd had bij een buikoperatie van mijn
schoonzusje. "Wat is er met je
vrouw?" vroeg ik. "Asthma mevrouw,"
zei hij, "zij moet weer een injectie
halen." Ik heb hem toen mijn asthma-
geschiedenis verteld en hij schreef het
recept op.
Na een jaar kregen we thuis van hem
bezoek met zijn vrouw. Tenminste ik
herkende haar niet terug. Ze was niet
meer het magere, amechtige vrouwtje
van toen. Ze was zowaar veel dikker
dan ik en gezond dat ze er uit zag.
Vreselijk dankbaar waren beiden. Ik
had eigenlijk nooit meer aan hen ge
dacht en daar kwamen ze met twee
kippen en dertig eieren. Zolang zij in
Balikpapan waren - we kwamen er vier
keer terug - kregen we met oudjaar
altijd kippen, eieren en een taart. Ik
was natuurlijk beretrots en zei hun dat
ze het recept aan een ieder die het
gebruiken kon mochten doorgeven,
want ik vertelde het ook altijd aan ie
dereen, die het maar horen wilde.
Maar kun je hier in Holland ook aan
de biang komen? Ik zie altijd alleen
maar de uitlopers, die voor de Indische
keuken gebruikt worden, of je zou ze
uit Indonesië moeten laten komen.
9
