w
\v\^o\V>v'
BIJ DE FAMILIE QUE
Leuk die groepsfoto in Moesson van
15 augustus j.l., opgenomen ten huize
van de heer Que te Manado in 1929.
De foto is gemaakt op de privé tennis
baan van de heer Que, hoog op een
heuvel gelegen naast zijn huis, en wel
aan de Kemaweg, Tikala, vlak naast
de brug over de Tondano rivier.
De heer Que was vendumeester, en
had zijn kantoor tevens opslagplaats
van onverkocht meubilair e.d. in de
Havenstraat. Beneden naast zijn huis
had hij een mineraalwater-fabriek, hij
maakte er o.m. ajer belanda en limo
nades.
Het meisje aan zijn rechterhand moet
ongetwijfeld Stien zijn, die ik ook wel
op hun tennisbaan ontmoette. Zij zat
o.m. op de R.K. Mulo-school voor
Meisjes bij de Zusters tegenover de
R.K. Kerk aan het einde, resp. begin
van de Residentielaan-Tondanoweg.
De foto, welke ik met een loep heb
bestudeerd, laat voor mij enige be
kende personen zien, ik noem de heer
Jan van den Brink en echtgenote, de
heer H. P. van Tour, de heer Th. Karis
en de burgemeester v.d. Wetering.
Toen de foto werd gemaakt was ik
12 jaar, ik heb het geluk gehad om
ruim 10 jaren in Manado te wonen.
Het was een heerlijke tijd. In 1977
bracht ik het laatst een bezoek aan
Manado en de Minahasa.
Zoals U ziet was er al elektrisch licht,
de foto is derhalve na 29 april 1929
gemaakt, de dag dat Manado voor het
eerst elektriciteit kreeg uit de centrale
Sario van de N.I.G.M. (laten OGEM).
De heer Van de Brink woonde aan de
andere kant van de Kemaweg, tegen
over zijn autozaak, alwaar hij de mer
ken Rugby, Essex, Ford e.d. verkocht.
Naast hem woonde toen de familie
Sittrop, vader was architect en bouw
de o.a. de elektrische centrale en
woonhuizen op Sario. De heer Van
Tour was bedrijfsleider van het elek
triciteitsbedrijf, de heer Karis chef bui
tendienst.
De heer Cornelisse, hartelijk dank, U
was vermoedelijk de commandant van
de gouv. stomer Zwaluw. Later lag bij
de vuurtoren het ms. Fazant op de
rede. Uw opvolger heette Van Balken
naar ik meen en daarna kwam de heer
Kampschuur. Zijn zoon Wim was een
vriendje van me. Maar ook Wim ben
ik kwijt geraakt, als zo velen uit mijn
Manado-tijd. Er moet echter veel meer
geschreven worden over Manado en
de Minahasa (één 's'), zoals dat mooie
land vroeger terecht ook wel de
Twaalfde Provincie van Nederland
werd genoemd.
COR DE JONG
Torre Nueva - Myas Costa -
Fuengirola - Malaga -
ESPANA
Bep Bakhuys eri Felix Smeets, die ertoe
bijdroegen dat Thor (Soerabaja) een kam
pioenschap behaalde.
VOETBALCLUBS IN INDIË
Ter aanvulling op het artikel van mr.
Gerke over voetbalclubs in Indië, doe
ik hierbij de andere volgen:
Malang: Corinthians (burgers officie
ren), Xerxes (Indische jongens), Spar
ta (mil.), Albadar (Arab.), Ardjoena (In
donesiërs), Faroka (sigarettenfabriek),
TNHCH (Chin.). Bij Corinthians speel
de o.a. Sultan Hamid Alkadri.
Soerabaia: HBS - Excelsior - Thor -
Ajax (mil.), MLD (luchtvaart) - Zee
macht (Marine) - Chinese clubs T. Hoa
Gie Hoo, HCTNH - Anasher (Arab.) -
Mena Moria (Ambon) - RKS (roomse
club). Bij Thor speelden o.a. Bakhuis
en Smeets en ook de bekende rechts
buiten Adam (bekend om de schaar
beweging). Na rust in een wedstrijd
tegen Anasher niet meer opgekomen,
stierf aan een hartaanval.
Ter completering bij de foto van Thor
(Moesson no. 20) waren de onbekende
spelers: Klencke en Marschner.
Semarang: Go Ahead - MOT - SVV -
de Chinese clubs Union, TNH en THH
(Pekalongan) - Alhilal (Pekalongan).
Bandoeng: Sparta - Velocitas (beide
mil.) - LA (Luchtmacht) - Uni - Sidolig
en de Chinese club YMC.
Batavia: Hercules - Oliveo - Vios -
SVBB - BVC - Chin, club UMS en
Jong Ambon.
Verder herinner ik mij een Java-elftal
dat tegen Australië speelde en dat met
2-1 won. De opstelling was als volgt:
Claassens (MOT)
de Raadt (HBS) - de Jong jr. (MOT)
Wasterval Risamen de Jong sr.
(Excelsior) (MOT) (MOT)
Hagenaar Meyers Malaihollo
(Uni) (Thor) (Oliveo)
Kho B.L., Rehatta
(TNH Malang) (Oliveo)
H. ALEXANDER
PARADISO, EEN ANDERE VISIE
Door middel van deze brief willen wij
alsnog reageren op het verslag van
R. Boekholt over de Indische jongeren
dag in Paradiso (Moesson, 15 mei '84).
Wij, twee van de aanwezige jongeren,
hadden een geheel andere indruk van
de dag. Om die reden willen we graag
hier onze ervaringen vertellen.
Voor ons was de bijeenkomst een be
langwekkende gebeurtenis. Wij her
kennen ons dan ook weinig in de be
namingen die Boekholt de aanwezige
jongeren toedicht: 'pubers stom be
lachelijk', jongeren die 'het Indisch-zijn
misbruiken om moeilijk te doen en
rotzooi trappen'.
Nooit eerder hebben we meegemaakt
dat een zo grote groep Indische jon
geren bij elkaar kwam om te spreken
over hun Indische achtergrond. Het
was prettig om te horen wat de ande
ren te vertellen hadden. Wat er ge
zegd werd riep soms herkenning en
instemming op.
Een voorbeeld hiervan is het feit dat
wij geleerd hebben ons naar buiten
toe zo veel mogelijk aan te passen
aan de Nederlandse gewoontes en
waarden. Ons werd bijgebracht keurig
Nederlands te spreken en zo min mo-
(lees verder volgende pagina)
een paar anderen maakten alles klaar voor de picknick.
Eerst kwamen we bij de smidse die in de schaduw van hoge
bomen stond. Het slaan op het aambeeld klonk gezellig en
liefelijk. Het dorp leek wel uitgestorven, 't was doodstil,
geen mens te zien. Alles zag er keurig en schoon uit. Later
ontdekten we onder de kolong van de huizen huisvlijt. Jonge
meisjes en vrouwen weefden schitterende kleden, de Pa-
lembangse Kain Songket. Er werd veel gouddraad in ver
werkt. De meisjes weefden zonder een patroon erbij. Zo
maar uit 't hoofd. Men deed één maand tot 6 weken over
een tafelloper.
Tijdens de wandeling kwamen we ook bij een stuk grond
waar men een huis ging bouwen. Op die plek stond een
aangeklede houten paal met een zwarte paraplu er op Bij
navraag bleek die paal de jaga te zijn van dat stukje grond.
Na de wandeling terug naar onze picknickplaats waar we
al gauw gezelschap kregen van kippen, geiten, honden en
vliegen. Er stonden ook een paar jongetjes die limonade,
vruchten en zoete thee in flesjes verkochten. De koopwaar
stond uitgestald op een paar planken op schragen. Het was
een heerlijke dag, moe en met een voldaan gevoel gingen
we terug naar Palembang. HEIDI BEIJER