^Sinterklaas per SSetjak
BIBIK DINGKLIK
Deze foto werd ons twee jaar geleden toegezonden
door Koos van der Kuijl uit Assen. Is op de een of
andere manier blijven liggen, zodat we hem dit jaar
verheugd plaatsen.
Sint en Pieten blijven nog lang bestaan (ik hoop dat
er geen discriminatie-wet bezwaar zal maken dat Piet
in knechtverband fungeert), maar de betjak is zoals
u weet, aan het verdwijnen. Leuk dat er in Assen
nog een rondrijdt, al was het alleen om Sinterklaas
op 5 december te vervoeren I Op deze foto in stro
mende regen voor een bezoek aan de kleuterschool
"De Kleuterhaven" in Assen.
Allerleukst plaatje waar we de inzender alsnog dank
baar voor zijn
(Vervolg: 'Katholieken en de Ind. revolutie')
groep na 17 augustus 1945. Toen
schaarde Mgr. Soegijapranata, bis
schop van Semarang (in 1940 als eer
ste javaanse bisschop gewijd) zich on
dubbelzinnig achter het indonesisch
onafhankelijkheidsstreven, evenals de
Partai Katolik Republik Indonesia die
de voorzetting was van de vooroorlog
se PPKI.
In de bepaling van het naoorlogse
nederlandse beleid m.b.t. de indone-
sische kwestie speelde de in de plaats
van de RKSP gekomen KVP (waarin
Romme en Beel weldra op de voor
grond traden) een centrale rol. De
politiek van onderhandelen met de
revolutionaire Republiek van het kabi
net Schermerhorn-Drees vond ook in
Katholieke kringen veel weerstand.
Romme noemde in een geruchtmakend
artikel in de Volkskrant de confe
rentie op de Hoge Veluwe "De week
der schande". Scherpe critiek kwam
ook van oud-minister Welter, die
later een van de voormannen zou
zijn van het Nationaal Comité Hand
having Rijkseenheid.
De motie-van Poll en de vorming van
het eerste rooms-rode kabinet Beel
bracht een koerswijziging: onderhan
delingen met de Republiek werden niet
langer principieel uit de weg gegaan.
Bij alle critiek bleek ook de KVP toch
te willen streven naar nieuwe verhou
dingen. Het uit deze onderhandelingen
voortgekomen akkoord van Lingga-
djati bracht een tijdelijke verbreking
van de Katholieke politieke eenheid.
Op initiatief van Weiter en de oud-ge
neraal van het KNIL Bajetto werd een
"Voorlopig Kath. Comité van Actie"
opgericht (waaruit later de Kath. Na
tionale Partij voortkwam). Bij de ver
kiezingen van 1948, die in het teken
van de Indonesische kwestie stonden
kreeg deze groepering een zetel in de
2e kamer. Dat Linggadjati toch door de
KVP werd aanvaard was te danken
aan Romme's welbespraakte overre
dingskracht, die de te vormen Unie
met Indonesië interpreteerde als een
boven de samenstellende delen staan
de staat.
Na de kabinetsformatie van 1948 ver
sterkte de KVP haar greep op het In
donesisch beleid: Sassen werd minis
ter van Overzeese Gebiedsdelen en
Beel volgde Van Mook op als Hoge
Vertegenwoordiger van de Kroon. Het
Katholieke driemanschap Romme-Sas-
sen-Beel wilde de kwestie nu eindelijk
tot een spoedige oplossing brengen,
door het verwezenlijken van een fede
raal Indonesië en een Unie zonder
revolutionairen.
Dit leidde tenslotte tot de tweede
politionele actie, die ondanks militaire
successen het politiek beoogde doel
niet bereikte doordat de Nederlandse
regering voor de internationale druk
meende te moeten zwichten. Sassen
en Beel traden af, voor Romme was
het een politieke nederlaag.
Ook aan de lotgevallen van Katholie
ken in de strijdkrachten die vanuit
Nederland naar Indonesië werden ge
zonden wordt in het boek aandacht
besteed, waarbij wordt geconstateerd
dat het aantal gevallen van desertie en
dienstwijgering onder hen onvallend
laag is.
"Katholieken en de Indonesische revo
lutie" is mede door de veelheid van
aspecten, die de auteur aan de orde
stelt, een bijzonder lezenswaardig werk
"Je hoeft niet zo mata-melotot naar
mij te loeren, Soegimin. Maak maar
liever de gedek in orde".
voor geïnteresseerden in politieke his
torie.
CH.M.
"Katholieken en de Indonesische revo
lutie" door Dr. Jan Bank (Uitgave: De
Bataafsche Leeuw) is verkrijgbaar bij
Boekhandel Moesson. Prijs f 45,
porto f 6,50.
17
