Boeken gelezen
SPECIALE AANBIEDING VOOR DECEMBER
uitgave. Om de prijs hoeft u het niet
te laten
Er zijn de laatste maanden heel wat
"Indische" boeken van de persen ge
rold (en dan laten we het veelbespro
ken deel 11a van L. de Jong even bui
ten beschouwing), die de moeite van
lezen en kopen waard zijn. Het doet
de mens beseffen dat, sinds de boek
drukkunst is uitgevonden, 24 uur voor
een etmaal van eten, werken, slapen
en ontspanning eigenlijk te weinig zijn.
Laten ze dus maar blijven harrewarren
over de kabel TV, uitmaken welke
goede programma's we wel en niet
mogen zien, zo wordt er ruimte voor
leesgenoegen gemaakt.
"De Magische Driehoek" -
Willem Drossaard 29,75
Met "Land van ons hart" stal Dros
saard ons hart, een fijn boekje van
weten en vertellen over Indië-lndone-
sië dat hem zo na aan het hart laq en
ligt.
In dit tweede reisboek, als ik het zo
maar zal noemen, spreidt hij warme
belangstelling en grote kennis uit over
de geografische driehoek Sri Lanka-
Indonesië-Thailand, drie gebieden waar
eens de Nederlanders lang, tot zeer
lang een belangrijke rol hebben ge
speeld.
Maar wat weet de jongste generatie
nog van de geschiedenis van die lan
den? Willem Drossaard geeft veel in
formatie weg, historisch, cultureel,
maar ook up-to-date bijzonderheden
over deze drie mooiste en ongetwijfeld
kleurrijkste gebieden in de tropen.
Misschien te veel zelfs, het duizelde
me af en toe. Misschien dat de rijkdom
aan onderwerpen en gegevens een
iets overzichterlijker indeling nodig
maakten.
Goedgekozen, schitterende kleuren
foto's, en ergerlijk slecht afgedrukte
zwart-wit foto's. De fraaie aquarel
reproducties van Willem Drossaard
zouden bij de entree van elk nieuw
hoofdstuk beter tot hun recht komen
dan zoals nu nonchalant tussen de
foto's door. Ik ben misschien een
muggezifter, maar voor een herdruk
zou ik ook een andere lettertype ne
men. Dit lezenswaardige boek verdient
het L.D.
In de familie -
Michael Ondaatje 24,50
We blijven nog even in Sri Lanka,
vroeger Ceylon. Nu aan de hand van
Michael Ondaatje, telg uit een welge
stelde famile met Nederlands-Singha-
lees-Tamil bloed. Die mengbloedigheid
mag niet de oorzaak zijn van hun hoog
ste merkwaardige levensopvattingen,
feit is wel dat telg Michael niet van
smetten vrij is gebleven.
Wie zou het in zijn hoofd halen zoveel
schandalen, grollen, uitspattingen over
verwanten uit de doeken te doen
Waar haalt hij alle details vandaan
vroeg ik me onder het lezen af. Tussen
de bedrijven door, toch wel een paar
20
opmerkelijke sfeertekeningen van het
koloniale leven in Ceylon. Gevoel voor
humor heeft deze Ondaatje wel, zij
het getransponeerd in de geforceerde
ludieke stijl die in de moderne litera
tuur zo in is. Hij zal er ongetwijfeld
een prijs voor krijgen. Voor mij mogen
al deze familieroddels "in de familie"
blijven. Op Sri Lanka desnoods.
L.D.
Sudah, laat maar -
Terecht een herdruk van een boekje
dat jaren geleden al lovende kritieken
kreeg o.a. van Rob Nieuwenhuys en
Willem Brandt. Heldere, duidelijke ver
haaltrant, heel zuiver in sfeertekening.
Jammer dat het stramien waarop ge
borduurd wordt altijd weer de Japanse
bezetting is. Paula Gomes heeft meer
geschreven, dit is haar bekendste
"Indische" boek. Ze komt schrijvend
beter over dan woordelijk zoals ik in
een van de "Tempo doeloe"-uitzendin-
gen van de Tros kon horen.
L.D.
Java, 1942-1945
Kampschetsen uit Kesilir, Banjoe Biro,
Tjikoedapateuh en 15e Bat. in Ban
doeng. Tekeningen door Ir. Joh. A. G.
Warmer, tekst van Ing. A. C. Broes-
hart en A. N. de Wit.
Voor een beoordeling van dit boek dat
ik qua opzet en uitwerking een aan
winst acht voor onze oorlogsdocumen
tatie, zou met een paar woorden kun
nen worden volstaan: magnifieke te
keningen, sober en zinvol toegelicht
Drie-en-een-half jaar kamptijd vinden
in 100 pagina's hun beslag. "Dit boek
is geen kampsyndroom-verwerking
maar gewoon een verzameling teke
ningen die bij velen herinneringen zul
len oproepen uit een tijd die voor een
groot deel bepalend is geweest voor
hun ontwikkeling, in welke vorm ook",
schreef Jonkheer H. A. van Karnebeek
in zijn voorwoord.
't Klinkt paradoxaal, maar er is geen
enkel kampboek waar ik zo van geniet,
telkens als ik het inkijk I
L.D.
Wayang Golek -
Peter Buurman 29,90
Een nieuwe druk van de eerdere luxe-
uitgave maar nu als soft-back. Prach
tig boek met alle gegevens over de
wayang golek. Peter Buurman heeft
een unieke bijdrage geleverd aan de
kennisvermeerdering van de Indone
sische cultuur.
Het land onder de regenboog -
Mochtar Lubis 29,90
Ook dit werk nu als paperback. Overi
gens precies dezelfde als de luxe-
De geschiedenis van Indonesië -
Bob Tadema Sporry 19,95
Beknopt, maar zeer overzichtelijk ge
schiedenisboek waar al lang, na het
bekende werk van Dr. H. J. de Graaf
behoefte aan is geweest. Hoort in ie
dere boekenkast thuis, zeker onmis
baar voor de jongelui die studeren en
die herhaaldelijk vertellen "dat er over
Indonesië niets verteld wordt".
Een draad van angst over Japanse
vrouwenkampen op Java en het leven
daarna - Th. Wilton van Reede en
Arjan Onderdenwijngaard 29,50
Aan de anderhalve meter lange rij
kamp- en oorlogsboeken is wederom
een exemplaar toegevoegd. Een KRO-
radio uitzending van een aantal auteurs
die hun kampervaringen vertelden was
voor Wilton van Reede en Onderden
wijngaard aanleiding om de registratie
van dit gesprek in druk te zetten.
Een soort Vademecum van doorstaan
onrecht en leed. Het schijnt dat de
joden in de kampen gediscrimineerd
werden. Misschien een voor de hand
liggende zaak als we bedenken dat
Japan de bondgenoot van Duitsland
was. Hoe die discriminatie bedreven
werd, ook door Nederlanders, komt
nergens goed uit de verf. In ieder ge
val zal het voor de Wertheims en Mar-
garetha Ferguson nog een geluk zijn
geweest dat zij toen niet in Nederland,
Duitsland of Polen woonden. Een rode
bol en daaraan een lange rode draad
waarmee eindeloos gebreid kan wor
den. L.D.
Verzameld werk van
H. J. Friedericy 47,50
De laatste generaal, Vorsten, Vissers
en Boeren, De raadsman en De eer
ste etappe, er zullen maar weinig van
onze "oude garde" zijn die deze boe
ken van Friedericy niet kennen. Ik her
inner me dat ik in begin '48 "Bontorio"
door H. J. Merlijn (pseudoniem van
Friedericy) kocht in de Moderne Boek
handel op Gemblongan, Soerabaja en
ik er gewoon "kapot" van was. Een
toestand ongetwijfeld bevorderd door
dat ik juist in die tijd van politieke on
rust, agressie, onzekerheid terugge
voerd werd naar een tijd van zeker
heid, waardigheid, traditie. Zaken die
in die tijd in Indonesië totaal zoek
waren. Friedericy en Alberts hebben
qua sfeer en stijl veel gemeen, mis
schien is hun bestuursloopbaan daar
debet aan. Friedericy schrijft boeiende
verhalen rond feiten, Alberts vertelt
feiten als een sprankelende anecdote.
Het "Verzameld werk van Friedericy"
is een van de mooiste uitgaven waar
we 1984 mee kunnen besluiten.
Alle Moesson-uitgaven worden U bij bestelling ZONDER PORTOKOS
TEN toegezonden. Dit geld alleen tot en met 15 januari 1985.
