EEN BIJZONDERE KERSTMAALTIJD
cAngrelz^oeian
INDISCHE SPEKKOEKEN
EVEN GLIMLACHEN
door Hanna Muelder
Niet ver van ons vandaan - we woonden in Medan - woonde
een jong stel dat nogal met allerlei soesah had te kampen.
Ik besloot hen met de twee kindertjes, die zo ongeveer de
leeftijd hadden van mijn kinderen, voor Kerst uit te nodigen.
Het werd met graagte aangenomen.
Ik besprak met kokki Mina het menu, het moest vooral geen
overdadige indruk wekken. Eerst witte ragoütsoep met bal
letjes, dan als voorgerecht gevulde eitjes met wat versiering
er omheen. Daarna ossehaas met diverse groenten en klei
ne aardappeltjes, en die lekkere custard pudding met ter-
rongsaus toe. "Is dat alles en dat voor Krissemis zei
Mina, het stond haar kennelijk niet erg aan.
Kwam Kerstmis: tafel beeldig gedekt met rode linten en
een lage schaal met kembang sepatoe in het midden. Voor
ieder bord een miniatuur kandelaartje met een rood kaarsje.
De kinderen hadden hun eigen tafeltje wat ze prachtig von
den. Eerst de soep, iedereen smulde. Het voorgerecht duur
de wel heel erg lang voor het kwam, maar eindelijk ver
scheen Jazir tot mijn verbazing met een enorme schaal met
bosjes asperges - keurig met een strikje van reepjes lom
bok - plakken ham, schijven ananas en in het midden een
schaaltje met een miniatuur juslepeltje met mayonaise; en
om mij dan toch ook nog wat mijn zin te geven waren er
wat gevulde eitjes. Wat kon ik zeggen Toen kwam het
vleesgerecht en daarna de heerlijke pudding met terrong-
saus. Ik slaakte een zucht van verlichting, nu de koffie nog
en we waren klaar.
Maar wat duurde dat lang eer de koffie kwam. Eindelijk
verscheen Jazir maar in plaats van het koffieblad zette hij
naast ieder bord een klein dessertvorkje en mesje met een
klein bordje. Wat krijgen we nou Direkt erop kwam hij
binnen met een enorme fel groen geverfde mand met een
rode strik vol met geïmporteerd fruit die hij met veel trots
op tafel zette. Ik geneerde me dood. ledereen wist dat dat
soort fruit bij Termeulen kapitalen kostte. Toen kwam dan
de koffie, maar ik realiseerde me dat ik eigenlijk nog van
geluk mocht spreken dat Mina geen èspoetermachine had
geleend en vanilleijs op tafel had gebracht. (Toen een grote
luxe.) Dat zou helemaal bar geweest zijn
Toen de gasten vertrokken waren kwamen de bedienden
zoals gewoonlijk nog even horen of alles goed was. Alles
was prima inderdaad, maar die schotel met asperges
Och dat blik lag er al zo lang. Nou soedah dan maar dacht
ik. Maar hoe zit dat met die dure mand fruit "Oh dat was
helemaal niets want dat zat zó". En met de gewone lang
dradige uitleg en veel gezwaai met haar zeer grote handen
zou Mina net van wal steken toen er geknars van auto
banden in de voortuin was en de kinderen wegholden roe
pende "oom Henk en tante Philippe". Ik naar voren en de
fruitmand was vergeten.
De volgende morgen toen ik zat te ontbijten hoorde ik het
tjuke-tjuut van de toekang sajoer kar. Mina stond met hem
even later te praten, eerst gewoon rustig maar toen harder
en harder. Mina schreeuwde "tjoema lima" en de toekang
"betoel, betoel anam." Het was een schreeuwparty van heb
ik jou daar. "Lima, anam, lima anam." Wat was er aan de
hand? Ik kon er geen woord tussen krijgen, dus stuurde ik
Mina naar de keuken om koffie te maken. De toekang sajoer
vertelde mij dat hij met Mina de afspraak had om alleen
het gebruikte fruit te betalen, het andere voor de "show"
zo gezegd mocht ze terug geven. Dat was natuurlijk geen
gewoonte maar voor mij als een goeie klant maakte hij een
uitzondering. Nu wist hij zeker dat hij zes rode appels met
zijn zoontje had zitten oppoetsen maar Mina had er vijf
teruggegeven want ze had er nooit zes ontvangen. Nu, ik
wilde geen gezeur, dus betaalde hem wat ik hem z.i. schuldig
was.
Juist had hij zijn karretje omgekeerd om de tuin uit te rijden,
toen Mina er met grote stappen aan kwam. Ze sohoot met
het blad koffie langs hem heen en wierp hem een vuile blik
toe en zei heel hard: "LIMA". Maar de toekang sajoer was
verstandig en zei niets, maar ik kon zweren dat zijn lippen
heel zachtjes zeiden "boekan, ANAM".
SELAMAT HARI NATAL
Op een zondag, het liep tegen Kerst
mis 1942, waren mijn moeder en ik
(14 jaar, klein, mager met twee vlecht
jes) op weg naar de kerk. Het was
beangstigend stil op straat. Groten
deels naar beneden kijkend, probeer
den wij zo snel onze benen ons kon
den dragen, maar toch niet te erg in
het oog lopend, een groot gebouw
waar Japanners gelegerd waren, te
passeren. We haalden opgelucht adem,
er stond geen schildwacht, anders was
het buigen geblazen
Plotseling hoorden wij: Njonja! Nonnie,
toenggoe sebentar!" Als door de blik
sem getroffen, bleven wij staan en ik
voelde mijn moeders hand in de mijne
verstijven. Allerlei angstgevoelens
kwamen er bij mij op! Was er toch een
schildwacht geweest? Dat betekende
een pak slaag op de vroege ochtend.
Of hadden wij een andere fout ge
maakt?
Een vrij fors gebouwde militair liep
naar ons toe en vroeg of wij wisten wie
hij was? Toen wij beiden ontkenden,
vervolgde hij glimlachend Nonnie
doeloe masih ketjil, selaloe menang-
gis djika saja maoe potong ramboet-
nja. Tetapi sesoedah naik koeda, ke-
tawa lagi I" Toen ging ons beiden een
licht op. Langer dan tien jaar geleden
bracht mama mij altijd bij een klein
Japans coiffeurszaakje (de naam weet
ik niet meer), waar een kinderstoel
met een paardehoofd was. Op een
keertje kwamen wij voor een lege
ruimte; hij was vertrokken.
"Ik heb u meteen herkend; u bent niet
veranderd", zei hij tegen mijn moeder,
"maar bij nonnie twijfelde ik. Waar is
haar hele of halve ponnie gebleven?"
Hij reikte mama toen de hand en zij
voelde er een bankbiljet in glijden,
terwijl hij zachtjes zei: "Njonja doe
loe selaloe baik hati pada saja. (Hij
was kennelijk de kleine extratjes van
vroeger niet vergeten.) Selamat Hari
Natal!" Hij aaide mij over mijn hoofd,
draaide zich abrupt om en wij hebben
hem nooit meer gezien.
XANTIPPE HOOGVLIET
de orchidee
voor Uw vensterbank.
en andere soorten.
Dagelijks geopend van 10-5 uur,
ook op Zaterdag.
Orchideënkwekerij
D. J. Kloezeman
Karstraat 15, Bemmel (Betuwe)
einde A 15, driemaal rechtsaf
TANTE NON's
Franco thuis in speciale verpakking.
Min. 500 gram f 20,
Min. 750 gram 25,
stort op giro 38 92 616
Mevr. F. Y. Robert-Flamand
Mozartlaan 629
5011 SP TILBURG, tel. 013-56 08 35
7