Fa. Johs. Ouwejan Zn.
BOEKBESPREKING
"INGET MATI" "AD PATRES"
(Vervolg: "Malang's verleden")
De Regent van Malang, Raden Temeng-
gung Karto Negoro, moest jaarlijks 871/2
rijksdaalder aan "cacas-gelden" op
brengen, doch hij was verschoond van
de leverantie van 10 koyangs rijst.
Gaven wij in vorenstaande regels een
kort overzicht van de geschiedenis van
Malang in de hinduperiode en de Com-
pagniestijd - over de Gouvernements-
tijd valt het volgende te melden:
Gelijk bekend had in 1816 de terug
gave plaats van onze overzeese ge
westen door het Engels tussenbestuur
en reeds kort daarop werd de Britse
resident te Pasuruan vervangen door
de Nederlandse bestuurder.
De eerste jaren na het herstel van het
Nederlands gezag was er te Malang
geen Europees bestuur gevestigd. Er
moeten in die tijd slechts circa 30
Europeanen te Malang gevestigd zijn
geweest, voor het merendeel afstam
melingen van de dienaren der Oost
Indische Compagnie. Onder de spora
disch overgebleven namen van de eer
ste Malangers vinden wij de naam van
Von Wiederhold, van welke familie ook
thans nog de naamgenoten in onze
veste wonen.
Heel Malang bestond in de eerste de
cennia der vorige eeuw nog uit een ijle
bebouwing langs de Claketweg (Tjela-
BRONBEEK
"Bronbeek, een levend verleden" is de
titel van het rijk geïllustreerd, 134 pa
gina's tellend boek dat is geschreven
door de penvruchtbare Willem Dros
saard, en dat onder auspiciën van de
Stichting "Vrienden van Bronbeek" is
uitgegeven door T. Wever B.V. te Fra-
neker met financiële steun van het
Prins Bernhard Fonds.
"Een wandeling door de geschiedenis,
een kennismaking met het museum en
zijn bewoners" leert de harde kaft ver
der. Inderdaad wandelt de schrijver en
hij geeft de lezer daardoor ruimschoots
de gelegenheid om Bronbeek binnen
en buiten, vroeger en nu te leren ken
nen. Soms gaat de wandeling wel erg
stapvoets, zoals op blz. 14 bij het pas
seren van een vijver: "Wielingen in het
heldere water bewijzen dat hier zware
karpers in de vijverbodem wroeten.
LEBARAN
Lebaran valt dit jaar op 20 juni.
Rond die tijd is Indonesië extra
druk en extra duur, iets om wel
licht rekening mee te houden
wanneer u plannen heeft om dit
jaar Indonesië te bezoeken.
MALANG 1940
De ochtend, een grijs wolkenveld
muziek die naast mij staat
het ruisen van tjemara's
een vogeltjilpen.
't Is al zo ver.
Mijn lichaam zit; omhulsel
en hoort vaag dit gedruis
maar binnenin daar woelt het
probeert tot rust te brengen.
Ach, was 't toch stil
ik was gelukkig als mijn vlees.
P. M. ELBERS
ketweg) vanaf het Militair Hospitaal
langs Kayutangan, Klojen-Kidul en de
Temenggunganweg. Eerst omstreeks
1822 had een uitbouw plaats in Wes
telijke richting, ter verkrijging van de
huidige Aloon-aloon, welke later het
centrum van onze stad zou worden,
doordat aan dit plein de woning van
de assistent resident werd gebouwd.
Waar thans de "Bergenbuurt", de "O-
ranjebuurt" en de andere buitenwijken
van onze stad zijn, daar begonnen de
oerwouden, waarin zich af en toe nog
koningstijgers en bantengs vertoonden.
Het bestuur te Malang - voor zover er
in die gemoedelijke tijd nog wat te be
sturen viel - werd gevoerd door de In
heemse regent Raden Temenggung
Karto Negoro, die zijn orders van de
Krachtig peddelend met hun zwem
vliezen komt een paartje zwarte zwa
nen op ons af. Als strepen op een
groot tenue dragen zij een bosje witte
veren op hun inktzwarte flanken. Hun
bruine ogen enz. enz.".
Maar leerzaam blijft de wandeling, met
name omdat Drossaard veel krijgshis-
torie verhaalt om de betekenis en waar
de van museum-stukken te verklaren.
Het is alleen te hopen dat het museum
op korte termijn niet opnieuw wordt
ingedeeld anders wordt het boek geen
wandeling, maar een zoektocht.
In het boek ook aandacht voor de regel
matige dreigende sluitingen van Bron
beek en aan het plan om als aanvul
lende bestemming voor Bronbeek op
het terrein een soort Taman Mini In
donesia te creëren.
De verkeerde onderschriften bij de fo
to's op blz. 118 zijn ongetwijfeld een
jammerlijke vergissing van de drukker.
R.B.
Noot:
Bij het lezen van het boek viel het op
dat het Willem Drossaard weer gelukt
is om reclame te maken voor het tijd
schrift Orion, waaraan hij verbonden
is. Ditmaal door middel van twee over
bodige voetnoten.
"Bronbeek een levend verleden" - door
Willem Drossaard, prijs f 19,75, porto
f 4,25.
resident van Pasuruan ontving.
Slechts twee of drie keer 's jaars kwam
de resident van Pasuruan te Malang,
waarvoor Z.H. Ed. Gestr. de "eindeloos
lange en slechte weg van 10 a 12 uren
gaans" moest afleggen, om onze thans
zo bloeiende veste te bereiken.
Door de buitengewoon vruchtbare Ma-
langse bodem, waarop vooral de kof
fie welig bleek te gedijen, kwamen zo
wel de "negorij" Malang als de om
streken snel tot ontwikkeling. De resi
dent Domis, die van 1827 tot 1830 het
bestuur over het gewest "Pasuruan"
voerde, meldde in zijn bekend gewor
den werk, dat het regentschap Malang
in 1830 reeds rond 57.000 pikols kof
fie afleverde, ofschoon de gehele be
volking slechts ongeveer 40.000 zielen
telde. Thans heeft het regentschap
Malang circa 1.200.000 inwoners, of het
30-voudige.
Het toenemend belang van Malang
noopte het Gouvernement om in 1824
hier de eerste assistent-resident te
plaatsen, die ondergeschikt was aan de
resident van Pasuruan.
Dit is 104 jaren zo gebleven, tot in 1928
Malang tot een zelfstandige residentie
werd verheven, met als eerste resident
de heer H. Kool. Tot eerste assistent
resident van Malang werd benoemd de
heer J. C. Hoffman en sedert volgden
in ruim een eeuw tijds 23 ranggenoten
hem op.
(Ingez. door R. SUBOWO, Malang)
Begrafenis-en Crematie-Onderneming
Opgericht 1924
ROUWKAMERS
en ONTVANGKAMERS
AIRCONDITIONED
Kantoren: Fred. Hendriklaan 7
Den Haag, tel. 070 - 55 64 27 (3 lijnen)
Pas verschenen:
"UIT DE NADAGEN VAN DE
"LOFFELIJKE COMPAGNIE"
Een keuze uit de geschriften van
Dr. F. de Haan, landsarchivaris in
het vroegere Batavia, samenge
steld door Rob Nieuwenhuys.
Het grootste deel van de inhoud
van deze bundel is ontleend aan
het werk "Oud-Batavia" en be
schrijft in diverse hoofdstukken
op kleurrijke wijze het leven en
gewooten in het 18e eeuwse
Batavia.
Prijs f 34,50, porto f 4,25.
BOEKHANDEL MOESSON
15
