Eerste levensjaren
Nagekomen Nieuwjaarswensen
Het foto'tje hiernaast moet omstreeks
sept. '22 genomen zijn en waarschijnlijk
door de tukang portrek van Keboemen,
de plaats waar ik geboren ben. 6 Km
daarvandaan ligt Ambal, de desa waar
de beste emping melindjan vandaan
komt. Ha, stukje "wetenschap" dat
maar zeer weinig mensen weten. De
verhalen van mijn moeder over mijn
eerste levensjaren staan me nog bij.
Zo vertelde ze over Minah, die was
het factotum in ons huis; zij regelde
alles en zorgde heel goed voor vader
en moeder, die eind 1921 in Indië ge
komen waren als echte totoks en dus
van nasi en sambal niets wisten. Minah
deed haar werk prima totja tot
op het moment, dat de kleine sinjo ge
boren werd, in het Zendingsziekenhuis
te Keboemen. Toen meende Minah dat
ze maar voor één moest zorgen en dat
was dan saja. Er kwam dus een ande
re baboe bij, om de taak van Minah
over te nemen. Minah is tot 1932 bij
ons gebleven, toen werd ze door vader
gepensioneerd en kreeg ze elke maand
haar geld om van te leven, met haar
tjoetjoeks. Ze kwam aan het eind van
elke maand haar geld halen en dan
droeg ze een hele bakoel vol met
heerlijkheden met zich mee. Ze genoot
van het smullen van de anaks. Er bleef
natuurlijk volop over en naast mijn
ouders deelden alle bedienden mee in
de zaligheden. Moeder gaf haar dan
stiekem nog wat extra geld voor de
blandja.
Het was bij ons thuis gewoonte, dat
op dinsdag uitgebreide rijsttafel werd
gemaakt. Dan had kokki het erg druk
en moest Minah helpen, dus kon geen
100% aandacht schenken aan de bran-
dal, die altijd in de dapoer en op de
emper rondscharrelde. De bedienden
waren mijn beste vrindjes en ik was
altijd bij één van hen wel te vinden.
Op een gegeven moment een enorm
gebrul en Si Jan liep huilend over de
emper alsmaar zijn billetjes wrijvend.
Niemand snapte er iets van tot de
En daar waren ook schepen als de
Johan van Oldenbarneveldt (in 1963
aan Griekenland verkocht en in dat
zelfde jaar door brand verwoest en ge
zonken), Johan de Witt (verkocht aan
Panama in 1948 en gesloopt in 1958)
en de Lloyd had de Sibajak en de
Willem Ruys. En daar waren de Klip
fontein, de Slamat en de J. P. Coen
enz. De Oranje werd verkocht aan
Italië in 1967 en is inmiddels misschien
ook wel gesloopt. Zo gaat dat, want
de taak van die zeeschepen zit erop,
allang.
R.B.
Gegevens uit "De schepen van de
Nederland" door G. J. de Boer (1967)
en "Publicatie S.M.N."
Minah met sinjo.
kleine op de oelekan wees. Toen werd
alles wel duidelijk, de kleine binatang
was in een onbewaakt ogenblik daar
op gaan zitten en nou ja, tjabeh brandt
we! en zeker omdat mijn ouders toen
al gek waren op tjabeh rawit. Hoe het
probleem verder opgelost werd weet
ik niet; wel had ik vanaf dat moment
heilig respect voor oelekans.
Mijn vader werkte als schoolhoofd van
de HCS bij de Zending in Midden-Java
met standplaats Keboemen. In de mid
daguren deed hij dan verder nog de
administratie van het Ziekenhuis. Uit
hoofde van zijn werk meenden mijn
ouders dat ze vooral het sociale con
tact met de bevolking moesten onder
houden en zo kon het gebeuren, dat
ik vaak meeging met mijn ouders naar
de Kaboapaten. Dat was voor de sinjo's
(ik had er inmiddels ook een broertje
bij) altijd een groot feest. Wij speel-
Lieve mensen uit Indië, kijk allen
uit naar een machtig vijf en tach
tig en denk er aan: op elke puin
hoop groeit weer een bloem en
zoals Leo Tolstoi zei: "Indien
iets ons buiten het platgetreden
paadje dwingt, verbeelden we
ons, dat alles verloren is; er
begint evenwel iets nieuws en
goeds, want zolang er leven is,
is er ook geluk
Deze wens voor alle abonnees
en lezers van Moesson.
Ton H. von Wiederhold
J. Hoorn, Vlielandstraat 78, Breda.
Johan C. Jansz, De Grote Haar 9,
1399 HN Muiderberg.
den meestal met javaanse en Chinese
kinderen en onze vrindjes woonden
ook in het huis van de regent.
Op een dag had ik, omdat ik niet van
kentang en worteltjes gediend was,
van mijn vader straf en moest naar de
slaapkamer. Ik ben daar wel heen ge
gaan, maar klom tegelijkertijd door het
raam naar buiten en "vluchtte" naar
de Kabupaten, waar men juist uitge
breid aan de maaltijd zat. Wat voor
verhaal ik opgehangen heb, weet ik
niet meer, maar de Raden Ajoe schepte
me wel een piering nasi met al die
heerlijkheden op en toen ik dat ver
orberd had brachten ze me met de
dogkar weer naar huis, waar mijn on
geruste ouders alle bedienden hadden
uitgezonden om me te zoeken.
Toen kwam uit dat de kebon, Kromo,
min of meer "gemene zaak" met me
had gemaakt. Hij wist wel haast zeker
dat hij mij bij de regent zou kunnen
vinden, draalde met de zoekactie en
wist de bedienden in de Kaboepaten
over te halen de knaap eerst te laten
eten en dan naar huis. Tegen mijn ou
ders heeft hij gezegd, dat hij zoveel
sakit hati had, dat de Sinjo die kentang
en worteltjes moest opeten. Dat lustte
hij niet en waarom dan geen gewone
nasi gegeven? Dat was toch ook goed?
Vader was een goed psycholoog; hij
wist alle partijen tevreden te stellen en
ik moest beloven nooit meer te zullen
weglopen. Dat heb ik inderdaad ge
daan maar tot op heden lust ik eigen
lijk nog steeds geen aardappelen met
worteltjes.
Mijn ouders hebben bij een volgend
bezoek aan de Regent nog heel veel
lol gehad van de geschiedenis, al heb
ik dat eerst heel veel later mogen ver
nemen.
En zo zijn er natuurlijk uit dat oude
Indië nog heel veel verhalen te ver
tellen. Maar deze stories herinner ik
me goed, want toen ik op het Chr.
Lyceum in Bandung zat en alleen in de
vakanties thuis kwam, placht moeder
onder theetijd die oude herinneringen
op te halen.
J. L. ANTHEUNISSE
J. P. F. Peter Barneveld Binkhuysen,
K. Doormanlaan 38, 3354 XG Papendrecht.
Herman en Rita Koch,
Eemnesserweg 85-a, 3743 AG Baarn.
G. E. S. Petrus en L. C. Petrus-Frederiksz,
v. H. Houwertstraat 47-1, 1063 HR Amster
dam.
C. Bloemendaal en W. Bloemendaal-Valk,
Mich, de Ruyterweg 151, 5262 VE Vught.
Mw. E. Davids, Fenwicklane,
Silverspring Maryland USA.
Dank voor klandizie; veel geluk en gezond
heid door Swing Session D.C., Barnsteen
horst 51, 2592 EB Den Haag.
Wij wensen alle vrienden en kennissen een
voorspoedig 1985 toe I W. F. Berretty-Bang-
kok en F. H. Herrnsdorf-Singapore.
Gelukkig 1985. Dhr. en Mevr. J. F. Cooke-
Offermans, Beemsterstraat 154, 1054 BH
Amsterdam.
19
