Proces tegen de staat der Nederlanden
inzake deel 11a
NAGEKOMEN
PERSOONLIJKE LENING
5.100,—
10.200,—
f 15.100,—
20.100,—
f 25.000,—
f 30.000,—
36
36
48
60
60
60
178,26
f 350,41
f 409,30
456,30
f 567,54
f 678,71
SETIAKAWAN FINANCIERINGEN bv
Het begon met de heer G. Jonker uit Bleiswijk. Net als vele anderen was hij be
paald ongelukkig met de wijze waarop dr. L. de Jong in deel 11a van zijn serie
"Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog" de koloniale
periode in Nederlands Indië beschrijft. "Onjuist, onvolledig en vaak grievend"
was de conclusie van de heer Jonker en hij liet het niet bij die constatering. Hij
legde verschillende contacten, peilde meningen en uiteindelijk besloot hij tesa-
men met twee medestanders de Haagse advocaat mr. L. van Heijningen te ver
zoeken namens hen op te treden in een civiele procedure tegen dr. De Jong met
als eis verbod van verspreiding van deel 11a dan wel rectificatie van de gewraakte
passages.
Mr. Van Heijningen, die zich bereid
verklaarde als advocaat op te treden,
adviseerde de procedure niet te rich
ten tegen dr. De Jong (die heeft in
principe de vrijheid om te schrijven
wat hij wil), maar tegen de Staat, die
destijds aan dr. De Jong - en alleen
aan hem - de opdracht (of zo u wilt:
het monopolie) heeft gegeven de ge
schiedenis van het Rijk in de Tweede
Wereldoorlog te beschrijven. Eén van
de vragen die in een eventueel proces
aan de orde zal komen is dan ook of
uiteindelijk één man belast kan en mag
worden met officiële geschiedschrij
ving.
De situatie was dus ontstaan dat drie
particulieren, bijgestaan door een ad
vocaat, het wilden "opnemen" tegen
de Staat. Voor een grote groep men
sen over wie het gewraakte stuk ge
schiedschrijving ook gaat, i.e. Indische
Nederlanders, werd toen de vraag op
geworpen "wat te doen". Verschillen
de mogelijkheden waren daar.- afkeu
ring van procesvoering, instemmend
toekijken of daadwerkelijk meedoen.
Sommigen keurden het voeren van een
proces af, omdat het een te zwaar mid
del zou zijn, omdat het niet niets is
om de Staat te dagvaarden of omdat
de gewraakte passages niet als onjuist
en grievend zijn ervaren en zo dat wel
het geval is geweest, dan legde men
zich daarbij neer.
Anderen stemden in met een proces
maar zagen niet goed welke rol zij,
veelal als particulier, zouden kunnen
vervullen. En er waren er die daadwer
kelijk het initiatief van de heer Jonker
c.s. wilden steunen, moreel, financieel
of anderszins.
Ook redactie Moesson heeft zich be
raden op de vraag wat te doen. Na
intensief beraad hebben we uiteinde
lijk besloten mee te doen, dat wil zeg
gen dat naast de heer Jonker c.s. en
de zich inmiddels eveneens aangemeld
hebbende Stichting Nederlandse Ere
schulden (S.N.E.) ook redactie Moes
son als mede-eiser zal optreden in een
eventueel proces tegen de Staat.
Belangrijke overwegingen om mee te
doen zijn - behalve natuurlijk de eer
dere constatering van "onjuist, on
volledig en grievend" het inzicht dat
de eisende partij een zo breed mo
gelijke basis moet hebben en de over
tuiging dat er een situatie is ont
staan, waarin Indische Nederlanders,
georganiseerd of niet, een welhaast
unieke kans hebben om - desnoods
eenmalig - eensgezind en met geheven
hoofd pal te staan voor hun geschie
denis, juist in deze tijd waarin velen
menen de werkelijkheid van toen te
kunnen en te mogen herschrijven.
Uiteraard houden wij u uitgebreid van
de ontwikkelingen op de hoogte. Ook
op de kosten van het proces komen
we terug. Vast staat wel dat een tot
en met de Hoge Raad gevoerde pro
cedure ca. 40.000,gaat kosten. Er
zal dan ook een speciaal gironummer
worden geopend door het Comité Ge
schiedkundig Eerherstel, waarop zij,
die financieel willen bijdragen aan deze
belangrijke procesvoering, hun giften
kunnen storten.
LILIAN DUCELLE
RALPH BOEKHOLT
Ik heb een vrij lange periode gehad
van niet-lezen. Althans, niet te lezen
datgene wat de gemiddelde mens pleegt
te lezen: kranten, weekbladen, vere-
negingsbladen. Moesson - dat dierbare
blad - "las" ik nog het best: ik blader
de het door en pikte hier en daar een
(niet te lang) verhaal uit. Van de krant
las ik vrijwel alleen de koppen en af
en toe een redactioneel artikel. Verder
de strip-verhalen. Garfield als eerste.
Door anderen merkte ik dan wel dat ik
soms iets "miste".
Ik denk dat ik in zeker opzicht moe
was van dat gejank en gewauwel in
dit land. Over wel of niet salariscom
pensatie, wel of niet arbeidstijdver
korting, over hulp bij zelfdoding, over
kindertelefoon, over voetballen, over
stakingen en protesten omdat we moe
ten versoberen, over een televisie
programma, over PTT'ers die klagen
over hun te kleine kerstpakket, over
Amsterdam, over Brinkman, over ster
vende kinderen op de "gevoelige"
plaat vastgelegd met camera's van
tweeduizend gulden en gratis verblijf
in Hilton, over belasting betalen, over
de Elfstedentocht, overMijn he
mel, waar zijn we toch aangeland Ik
zou wensen, dat er iemand opstond
die één grote brul gaf, zodat iedereen
haastig weer z'n plaats opzocht en
het stil werd. Net als op school. Mis
schien dat er bij iemand opkomt dat
je ook dankbaar kan zijn. Voor wat er
is.
Maar ik dwaal af. Door mijn niet-lezen
heb ik de oproep gemist in Moesson,
om over mijn ervaringen in Nederland
te schrijven. Zal ik nu ook niet meer
doen. De ervaringen van anderen ge
lezen hebbende, voelde ik mij in ze
kere zin ongerust en tegelijkertijd te
leurgesteld. Is op dit moment dit het
geen we nog op kunnen brengen
Waar is het élan, gekruid met de no
dige sambal, waarvan Tjalie een prima
vertegenwoordiger was? Zijn zij ver
trokken en zijn de overigen dan toch
weg-geassimileerd?
Na het lezen van de verhalen moest
ik mij scharen achter de woorden van
Ralph Boekholt (Moesson, 1 april '84).
Ik ga verder nog dan hij. Wij zijn zelfs
niet meer in staat die rots te zien
waarover hij schrijft. We kijken er te
gen aan met onze bijziende blik en
merken niet dat het stukje dat we
"zien", deel uitmaakt van een groter
geheel. Laat staan dat we er ooit nog
tegen op zullen klimmen. (Al die moei
te!Trouwens, de 1-2-3-show is
net begonnen.)
Dat machtige landschap waar Ralph
het over heeft zullen we vanuit deze
situatie niet meer aanschouwen. We
doen het ons nog zelf aan ook
ROB VAN MEERTEN
16,8%
15,3%
14,4%
13,7
13,7%
13,4%
Leeftijdsgrens 64 jaar, kwijtschelding bij overlijden.
TELEFOON 078 - 18 08 66 013 - 35 01 05
Karei Doormanweg 9 - 3317 ZD DORDRECHT
Geopend van 9.00 - 20.00 uur
4
