Anak Tetnpe
Kroepoek KEDELE
TOMAAT
SAMBAL
Onze kroepoek OEDANG; IKAN; PESTA BESAR
is al populair. Nieuw: Tahoe PETIS saus en tahoe
TELOR saus Sriwedari.
VAMU NEDERLAND
Toen ik nog op de Lagere school zat
(dat is nu meer dan 60 jaar geleden),
pestten we sommige leerlingen - met
de wreedheid de jeugd van die leeftijd
eigen - met de benaming van "anak
tempe". Waarmee we bedoelden dat
zij van een "lagere financiële orde"
waren. Immers waar zij in de vrije uren
(in feite nooit meer dan 15 minuten)
hun honger dienden te stillen met een
bordje rijst met tempe, konden wij
happen van een boterham met rook
vlees of iets dergelijks. Weinig konden
wij bevroeden dat zij het waren die in
werkelijkheid het gezondste voedsel
aten dat dit land kon opleveren.
Tot die conclusie ben ik pas gekomen
toen ik kennis mocht nemen van een
dissertatie van Doctor Hermana, die
zijn doctors-graad behaalde (in de
voedingsleer) met een dissertatie over
de grote voedingswaarde van juist
TEMPE.
Dat zit zo. Dr. Hermana nam proeven
met tempe als bijgerecht bij rijst en
gaplek. Rijst in Ciawi en gaplek in
Dlingo (bij Yogyakarta). Zijn "proef
konijnen" waren kinderen van 13 tot
36 maanden. Hun gewicht-toename was
opzienbarend in de tijd van september
1980 tot december 1982. Namelijk met
respectievelijk 670 gram (gaplek) tot
690 gram (rijst). Als men nu weet dat
gaplek een nogal geringe voedings
waarde heeft aan calorieën, dan is
het duidelijk dat het de tempe was
die in beide gevallen (door de ver
werkte k e d e I e) zorgde voor de
noodzakelijke vitaminen en proteïnen.
Bovendien bevat kedele zeer veel
vitaminen B-12. Prima voor zowel de
ogen (gezichtsvermogen) als voor de
huid.
De regering propageert nu - en terecht
- de door doctor Hermana aanbevolen
voeding. Mogelijk dat dit dieet ook
voor Indische kinderen in het "koude
land" van belang kan zijn. Daarom
maak ik melding van deze uitvinding
van dr. Hermana.
AGUS DARUCH
gaplek gedroogde cassave
tempeh gemaakt van katjang kedele
(Gegevens uit "Tempo")
Foto rechts: Dr. Hermaria
Foto onderaan: twee vijfjarige kinderen
doen zich tegoed aan tempé.
(Foto's: weekblad "Tempo")
bevolen opdat deze groep in Indone
sië zou blijven. Het rapport Werner
zou de leidraad gaan vormen voor het
Nederlandse beleid in de navolgende
jaren.
Op 1 september 1952 werd het Minis
terie van Maatschappelijk Werk inge
steld en de eerste minister daarvan
werd de later bekend geworden Ka
mervoorzitter F. J. F. M. van Thiel. Alle
taken m.b.t. de repatriëring en opvang
van repatrianten werden toen op dit
departement geconcentreerd. Aanvan
kelijk nam ook Maatschappelijk Werk
een aantal remmende maatregelen.
Toen in het midden van de jaren 50
ook in Nederland duidelijk werd dat de
positie van de Indische Neerlanders in
Indonesië steeds moeilijker werd, zag
men in dat een aanzienlijke versnel
ling van de afvoer (uit Indonesië) van
Indische Nederlanders primair nood
zakelijk was en dat het tempo daarvan
niet mocht afhangen van de opvang
mogelijkheden in Nederland, maar van
de toestand in Indonesië. Volgens drs.
Rijsdijk hebben nieuwe ambtenaren op
het Ministerie van Maatschappelijk
Werk bijgedragen aan deze verander
de houding. Waarschijnlijk behoorde
de heer dr. Hendriks tot die nieuw
komers. Anders zouden zijn uitspraken
niet kloppen.
Het is niet niks wat drs. Rijsdijk heeft
verzameld en beschreven. Maar veel
was de "insiders" toch wel bekend,
maar het deed er niet meer toe. Bij één
bewering van Rijsdijk plaatsen we
vraagtekens, namelijk "dat het niet
verwonderlijk was dat de ambtenaren
van het Ministerie van Overzeese Ge
biedsdelen tegen de repatriëring wa
ren, omdat die ambtenaren oud B.B.-
ers waren, die deel uit hadden gemaakt
van een koloniale maatschappij met
raciale vooroordelen."
"Die stelling wordt niet bewezen en
die stelling doet bepaald geen recht
aan de vele, vele bestuursambtenaren
die land, volk en groepen liefhadden.
RB.
Voor het VEGETARISCH-MENU
Verder de bekende sambalans en de nooit overtroffen ketjap in kwali
teit en smaak.
Gele Meerbloem 13 Wateringen Telefoon 01742-3280
7
