WAARDIGE 15 AUGUSTUS-HERDENKING
12
2.500 mensen die onder de indruk wa
ren en die in broederschap (en zuster
schap) met elkander vertoefden. Dat
beeld gaf het Nederlands Congresge
bouw in Den Haag op 15 augustus j.l.
De oorzaak daarvan was dat op een
waardige en stijlvolle wijze het einde
van de Tweede Wereldoorlog was her
dacht. De organiserende Stichting Her
denking 15 augustus 1945 heeft daar
mee bewezen dat de Indische gemeen
schap een eigen herdenking nodig
heeft en dat zo'n herdenking niet
zomaar te vergelijken is met een her
denking van de bevrijding van Breda of
Waddinxveen.
De heer dr. P. G. Bekkering (in 1930
te Medan geboren, ex-geïnterneerde
en thans arts) was een van de spre
kers tijdens de herdenkingsbijeen
komst. In zijn rede noemde hij o.m. 5
redenen waarom een aparte (Indische)
herdenking zinvol is. Samengevat lui
den die als volgt:
I.Het gezamelijk herdenken is een
ritueel met een diepe betekenis
waardoor de collectiviteit het ge
meenschappelijke van ons verleden
erkent èn waardoor de individuele
geschiedenis van een ieder van ons
in dit gemeenschappelijke een plaats
kan vinden, wordt bevestigd en ge
stalte krijgt.
2. Het verwerken van verdriet vraagt
om herhaling - vele malen - en weer
heeft de collectiviteit van gelijkge
zinden, van mensen met eenzelfde
historie, hier de functie van een
klankbord.
3. Er is sprake van dubbele rouw. Niet
allen rouwen wij om geliefden die
de dood vonden in het tumult van de
oorlog èn de tijd erna, doch tevens
rouwen wij om het verlies van ons
land van herkomst.
4. Rouwen om geleden verlies dient
tevens in te houden dat wij ons pro
beren te verzoenen met de voorma
lige vijand, die wij weer als mede
mens moeten kunnen zien. Haat is
geen goede bron om uit te leven.
Voor de kinderen-van-toen is de
oorlogstijd en wat erna kwam een
integrerend deel van hun ontwikke
ling geweest en dus is het noodza
kelijk om daarmee in het reine te
komen; een deel van hun persoon
lijkheid is er immers door gevormd.
Voor deze mensen, nu tussen de 40
en 60 jaar, is het van onmiskenbaar
belang om te herdenken.
5. Het is noodzakelijk dat wij onze
historie, zo duizendvoudig verschil
lend en toch met gemeenschappe
lijke kenmerken, gezuiverd, door
dacht, verwerkt en ontdaan van de
misvormde krachten door kunnen
geven aan onze kinderen.
De tweede spreker was de 31-jarige
heer R. E. F. Vaillant, socioloog en be
horend tot de Indische tweede genera
tie. Met name door het slot van zijn
rede, die de titel droeg "En veertig
jaar verstrekenkonden de aan
wezigen nieuwe hoop koesteren voor
een blijvend Indisch leven. Dat slot
luidde aldus:
"Het lijkt misschien alsof de oudere en
jongere generaties tegenover elkaar
zouden staan. Dat wilde ik in geen
geval suggereren. Met mijn bijdrage
komt vandaag in de betrekkelijke re
cente traditie van 15-augustus-herden-
kingen een jongere aan het woord.
Een generatie met een andere toon
zetting en wellicht andere waarde-ac-
centen. Maar één ding hebben we hier
allen gemeen: we leven niet in het
Indische verleden, want dat verleden
leeft in ons allen voort".
15 Augustus 1985 bracht een waardige
en stijlvolle herdenking, niet in het
minst ook door het optreden van
het magistrale dameskoor Terpsichoré
o.l.v. Pauline van Hulst. 15 Augustus
was ook een dag van saamhorigheid,
de foto's geven daarvan een kleine
indruk. R.B.
Foto links: kolonel b.d. R. Boekholt, die als vice-voorzitter van de Stichting Herdenking
15 augustus 1945 de openings- en slotrede hield. Op de foto rechts zijn kransen te zien bij
de Bronzen Gedenkplaat, waarop de tekst "Herdenking Slachtoffers Tweede Wereldoorlog
Ned.-lndië". De Gedenkplaat wordt geplaatst in de hal van de Tweede Kamer.
Herdenking door jong en oud en oud ging
staan, al kostte het veel moeite.
