GEHOORD, GEZIEN
DOOR L.D.
in en rond de Carrouselzalen waren na afloop van de herdenking verschillende fototentoonstellingen te bezichtigen, kon men elkaar
ontmoeten en luisteren naar live-muziek. Ook kon men boeken kopen, zoals hier bij de stand van Moesson.
Links de vertegenwoordiger van de Koningin, mr. P. J. H. Jonkman. Hare Majesteit zelf was thuis en zond een telegram. In het midden
dr. P. G. Bekkering en op de foto rechts signeren prof. J. E. Ellemers en R. E. F. Vaillant hun pas verschenen boek "Indische Nederlanders
en Gerepatrieerden", waarvan het eerste exemplaar werd overhandigd aan minister-president Lubbers.
Bijna iedere ochtend, maandenlang,
ontmoette ik ze op het parkeerterrein
van het Congresgebouw in Den Haag,
de heren Ungerer, Corver, Tofohr. Op
weg naar kantoor, stapels werk en ber
gen piekerans voor de komende 15
Augustus herdenking. Ruud Ungerer
zelfs ook op een stille zaterdagmiddag
als niemand meer aan werken denkt.
"Je kunt goed opschieten als het rustig
is, geen telefoontjes," zei hij. Kort
praatje, sterkte was altijd wat ik ze
meegaf. Kranige 70-ers, petje af voor
wat ze hebben geoeroestGroot suc
ces voor hard werken.
d;
Met mijn blauwe kaart maakte ik het
allemaal op de monitor mee in de To
neelzaal. Het eerste kwartier was er
geen geluid, sommigen liepen een beet
je kwaad weg. Maar de technische sto
ring werd hersteld en toen was het
alsof je er "live" bij was. Een dame,
laat gekomen, vond haar plaats bezet.
Nou ja, er waren nog plaatsen over,
U kunt hier toch ook zitten? "Neen",
kwaad. Ging toch zitten, even later
weer mopperend de zaal uit. "Ik kom
hier niet om een film te zien, maar om
de Herdenking mee te maken."
"Mevrouw, dit i s de Herdenking."
'Het is een film van de Herdenking,"
verbeterde ze snibbig. Later zag ik haar
zitten, buiten in de verlaten foyer, in
een wijde fauteuil, in haar eentje her
denkend,
"Ik heb vaak moeten huilen, het was
allemaal zo mooi, zo plechtig. We voel
den ons zo één. Maar toen dat koor die
melodieën van Vera Lynn zong, toen
heb ik echt hard gesnikt, want als je
die muziek hoort dan komen je eigen
herinneringen uit die tijd sterker dan
ooit boven."
"Het is zo mooi, zo waardig geweest-"
"Nog nooit heb ik zo'n dag beleefd, zo
geweldigze wendt zich af, loopt
verder.
Eigenlijk heb ik haar maar één keer
ontmoet. Ze omhelst en kust me als een
oude vriendin met wie ze iets onver
getelijks heeft meegemaakt. "Goed was
het ja?" Verder niets.
Hij is doofgebeukt door de Jap. En hij
heeft een kaart voor de 46e rij. "Hoe
moet dat, ik hoor immers niets Lilian,
kan ik mijn kaart nog ruilen?" De zalen
zijn volgeboekt, wie wil er nu nog rui
len? Toch beloof ik hem een andere
plaats.
Ik heb een blauwe en een oranje kaart
in mijn tas. Met de oranje kom ik in de
grote zaal, met de blauwe in de toneel
zaal waar ik alles op de monitor kan
volgen. Ik loop door de stampvolle
foyer met de oranje kaart, een plaats
voor de 4e rij. Als ik hem nu maar zie.
Door een wonder lopen we recht op
elkaar af. "Hier is je kaart," zeg ik.
Ogen vol dankbaarheid. Dan bedenk ik
opeens dat die oranje kaart een VIP-
kaart is, ach, als het hem maar niet in
verlegenheid brengt. "Ik heb alles zo
goed verstaan," vertelt hij me later
dankbaar. Een Very Important Person
hoort een kaart te hebben Voor Inva
lide Persoon, zo is dat.
"Wat vond je het mooist?"
"Het dameskoor Ik heb niet geweten
dat ze bestonden, prachtig die Pauline
van Hulst, zo geweldig
"Als iemand gaat voordragen word ik
altijd verlegen, waarom toch? Heeft
Willem Nijholt zijn haar geverfd?"
En tussen die bijna 3000 mensen een
wezentje waar ik vol bewondering,
soms medelijdend, soms met bezorgd
heid naar gekeken heb. Er was één
hond in het Congresgebouw. Een mid
delmaat asbakken ras, zwart, harig en
trouw. Hij zat buiten de rij aan de lijn,
naast de baas, en had er kennelijk
genoeg van. Maar hij hield zich gedul
dig in. Als de muziek hard werd, of er
geapplaudisseerd werd, piepte hij mee.
Toen de mensen voor 1 minuut stilte
opstonden, sprong hij dolblij op, dacht
dat de baas opstond om naar huis te
gaan. Hij liep zoet mee, temidden van
die drukte. Urenlang. Soms droeg de
baas hem. Braaf hondje.
(zie verder pagina 14)
