Huishoudelijke wenken
De bibliotheek van het I.W.I. bevat ook alleraardigste brochures, zoals bijvoor
beeld "Djangan Loepah, huishoudelijke wenken voor gerepatrieerden". Deze
brochure was een uitgave (begin jaren '50) van het bekende C.C.K.P. (Centraal
Comité van Kerkelijk en Particulier Initiatief voor Sociale Zorg t.b.v. gerepatri
eerden) en moest de Indische huisvrouw (en man) een leidraad geven voor het
leven onder een Nederlands dak. En een leidraad was het en niet zon dunne ook.
Stap voor stap werd de vrouw uit dat warme land langs alle hoeken, gaten en
kieren van het Nederlandse huis en het huishouden geleid en overal werden haar
allerlei adviezen op het hart gedrukt. Nu is het niet de bedoeling van dit artikel
om deze brochure en de bedoeling ervan de grond in te boren, want het was een
uitgave te goeder trouw, maar we kunnen niet nalaten enkele passages te citeren
en daarbij ietwat benauwd te kijken vanwege het gevoel dat je bekruipt dat de
samenstelster van de brochure Indië welhaast gesitueerd moet hebben ergens
achter in de Melkweg. Laat ons nu de brochure openslaan om enkele passages
te citeren en laat ons beginnen met hoofdstuk I op bladzijde 1 en dat gaat over
"Over afbetalingen".
EN TOCH
Al deze aanwijzingen, goede en
goed bedoelde adviezen lijken nu in
onze ogen bespottelijk, beledigend
zelfs. Dacht men werkelijk dat we in
Ned.-Indië totaal geen weet hadden
van hygiëne, orde, en de meest ele
mentaire beginselen van het voeren
van een Westerse huishouding?
Goed laten we dat aannemen. Maar
ik weet ook uit eigen observatie dat
vrouwen uit een niet-Westerse sa
menleving er een totaal andere ma
nier van gezinshuishouding op na
houden, waarin al de genoemde za
ken in het lijstje hiernaast nog aan
geleerd moeten worden. Een Thaise,
Chinese, Pakistaanse zullen het Hol
landse huishouden heus wel aankun
nen, maar op HUN manier, die in
onze ogen onpraktisch, stuntelig en
misschien verwerpelijk lijkt. Zelfs de
Indonesische huismoeders zal de
gewoonste dingen hier moeten aan
leren, er aan moeten wennen. Voor
haar en de kinderen is te hopen
dat dat gebeurt. Want het Hollandse
huishouden is zo makkelijk niet.
Kwestie van wennen. En ont-wennen
vooral
L.D.
Over afbetalingen
Meubilair, naaimachines, fietsen enz.
zijn roerende goederen en de aankoop
van al deze artikelen kan contant ge
schieden. Men is dan van alle moei
lijkheden af en heeft uitsluitend te let
ten op kwaliteit en goede aflevering.
Niet iedereen is echter zo gelukkig en
verstandig om alle aankopen contant
te kunnen betalen.
Tweede-keus goederen kunnen kleine
gebreken hebben, maar zijn vaak aan
zienlijk goedkoper. Een weeffoutje, een
niet-geheel-rond bordje, dit hindert in
het gebruik niets.
Brommen is duurder dan u denkt. Een
tweedehands fiets koopt u makkelijk
voor het bedrag dat u voor een brom
mer als eerste aanbetaling moet stor
ten.
Over besteding van het inkomen.
Niet nadrukkelijk genoeg kan er op
gewezen worden dat het noodzakelijk
is voor een goedlopende huishouding
de uitgaven op te schrijven, al is dit
op de meest eenvoudige manier
Men zal dan b.v. de ene maand zien
dat de wasmiddelen erg royaal zijn ge
bruikt, de andere maand zal men het
suiker-, koffie- of theeverbruik nogal
hoog vinden en dan b.v. zien dat bij de
afwas van de kopjes op de bodem nog
een hele schep suiker ligt. Ook de
thee kan meestal economischer ge
bruikt worden. Er wordt vaak een gro
te theepot gebruikt voor 2 of 3 perso
nen. Dit lijken kleinigheden, maar over
een jaar verzameld kan dit een heel
bedrag worden.
Het kan een sport worden om geld te
besparen, bijvoorbeeld bij schoenen-
onderhoud: geregeld poetsen is het
behoud van schoenen.
Gas aansteken.
Gas aansteken met aansteker, een uit
gave die men maar eenmaal hoeft te
doen, met af en toe vernieuwen van
het vuursteentje. Ligt er een doos luci
fers, dan worden soms 3 lucifers ge
bruikt voor éénmaal aansteken.
Huishoudelijke karweitjes.
In dit hoofdstuk worden allerlei huis
houdelijke karweitjes genoemd, die
men met enige oefening zelf kan doen
en waardoor veel geld bespaard kan
worden; Alle sloten die stroef gaan,
bijtijds smeren, deuren die piepen ook.
Spijkers die los zitten, schroeven die
zich losgewerkt hebben, een traproede
die los zit, elektrisch snoer dat rafelt,
allerlei kleinigheden, die door ieder
een zelf hersteld kunnen worden zon
der veel kosten, mits het tijdig ge
beurt.
Handigheidjes (die geld besparen)
Zelf schilderen: in elke verfwinkel zijn
goede handleidingen gratis te krijgen.
Gebruik bij het afruimen van de tafel
een dienblad, dit spaart wel geen geld
maar wel energie. Men hoeft dan niet
drie, vier keer heen en weer te lopen.
Onderhoud dameskleding
a. Japonnen ruiken dikwijls onfris; een
benzinebad doet wonderen (brandge
vaar I I I). b. De japon afnemen met
water en ammonia kan ook al helpen.
Zweetluchtjes verdwijnen ook door af
nemen met water en zout.
Kleine hygiënische wenken
voor groot en klein.
Leer baby's reeds om zindelijk te zijn,
de opvoeding begint bij de wieg. Wan
neer de baby gedronken heeft, veeg
het mondje schoon, met een slab of
klein lapje. Als de kleuter later zelf
eet of gevoed wordt, zorg dan dat er
om het mondje heen schoongemaakt
wordt en leer de kleuter zelf om de
slab te vragen. Zindelijk eten in de
jeugd maakt dat het grote kind en la
ter de volwassene een hekel heeft
aan slordig eten. Hierbij hoort ook
praten met de mond vol en smakken.
Leert men kinderen handen te wassen
vóór het aan tafel gaan, na gebruik
van het toilet en vóór het naar bed
gaan, dan wordt dit een gewoonte waar
de gezondheid mee gediend is.
Enzovoort, enzovoort. We zeiden het
al, het I.W.I. heeft alleraardigste bro
chures in de bibliotheek. Tot slot dit
nog:
Aanbevolen werklijst voor huisvrouwen
Voor elk gezin zullen natuurlijk wijzi
gingen mogelijk en noodzakelijk zijn,
afhankelijk van samenstelling gezin en
behuizing. Het gebruik van een werklijst
is wel aan te bevelen, daar men daar
door overzicht heeft van de werkzaam
heden die in een huisgezin voorkomen.
Er behoeft niet steeds bedacht te wor
den wat er nog vergeten is en wat er
nu aan de beurt komt. Het spaart tijd
en energie en maakt de gehele huis
houding rustiger als de huisvrouw
's morgens weet wat ze van plan is.
Zij kan dan ook beter de kleine werk
zaamheden, die door man en kinderen
gedaan kunnen worden, verdelen. Zij
weten dan wat hun taak is en behoe
ven niet telkens, wanneer moeder iets
vraagt uit spel of werk gehaald te
worden. Dit werkt onrustig op het ge
zinsleven.
In speciale gevallen van ziekte, vakan
tie en zeer zeker op zondagen, kan
van de werklijst afgeweken worden.
Ook bij het houden van een grote
kamerbeurt - wasdag - grote schoon
maak of andere werkzaamheden zal
het gewone werk tot het meest nood
zakelijk beperkt moeten worden.
7.00-7.45 u. Aankleden; kleintjes wassen
en kleden; nazien of de grotere kinderen
er netjes uitzien (schoenen gestoft of ge
poetst, nagels schoon, tanden gepoetst,
haren gekamd of geborsteld).
7.45-8.30 u. Ontbijt verzorgen; dit kan ge
deeltelijk ook gebeuren de avond tevoren,
kinderen bij toerbeurt (op een lijstje op
geschreven) 's avonds tafel laten dekken
(indien mogelijk); dan blijft alleen over:
brood snijden, brood klaarmaken voor het
meenemen van 12 uurtje naar kantoor,
werk of school (denk om een vrucht, wat
(lees verder volgende pagina)
10
