Misschien "in'
or een reis naar Indonesië
2 EE K E m steunt U met uw tientje voor
een VIN-lot arme landgenoten
in Indonesië
(Vervolg: "Laatste luister")
Vergeet U de LOTERIJ niet van de VERENIGING INDISCHE NEDER
LANDERS (V.I.N.) Een lot kost f 10,en met al die tientjes wil de
V.I.N. verschillende Indische stichtingen en projecten steunen. De stich
ting HALIN (Hulp aan Landgenoten in Indonesië) neemt daarbij de eerste
en belangrijkste plaats in. Met uw lot maakt U kans op een gloednieuwe
Mercedes-Benz, een reis naar Indonesië en nog duizend-en-een fraaie
en nuttige prijzen. Loten kunt U bestellen door overmaking van het ver
schuldigde bedrag op giro 1286 t.n.v. V.I.N. te Lopikerkapel o.v.v.
"loterij" of op A.B.N.-rekening 55.66.11.241 t.n.v. de V.I.N.
De trekking geschiedt op 18 december a.s. en de uitslag wordt in de
verschillende Indische periodieken bekend gemaakt.
en een tjawat (schaamgordel) om zijn
schamele ledematen te bedekken. In
Padang had de RAPWI hem 2 stel mili
taire uniformen en wat ondergoed ver
schaft. Niet al te veel, maar "gewel
dig" vond hij dat. Materieel was hij zo
arm als een kerkrat.
Het gebrul van de motoren werkte op
zijn zenuwen. Wat zat die stoel ellen
dig ongemakkelijk. Hij kon zijn benen
niet kwijt en tot overmaat van ramp
begon zijn linkervoet te slapen. In zijn
achterhoofd loerde de angst dat het
vliegtuig zou neerstorten. Telkens als
het geluid van de motoren veranderde,
spitste hij zijn oren. Langs het raampje
gleden enkele wolkenformaties voor
bij. De regentijd zou weldra beginnen.
Vlak voor hem zat de mecanicien te
pitten, voor Aardeman een raadsel
hoe dat mogelijk was temidden van het
allesoverheersende geronk en getril
van de Catalina. Het zou hem benieu
wen wat de toekomst zou brengen. In
elk geval was er werk aan de winkel.
Hier zat hij dan in het levensgevaar
lijke vliegtuig, niet groter dan twee of
drie doodkisten achter elkaar en net
zo smal Waar waren zij nu? Beneden
hem lag het oerwoud als een immens
veld van boerenkool. Verder west
waarts wist hij Kota Radja te liggen.
Daar was ook hij, vóór Piekaars tijd
eens Gewestelijk Secretaris geweest.
Dat alles leek hem een eeuw geleden
- in een ander, beter leven.
De Catalina scheerde over een bebost
dal, gevormd door twee elkaar nade
rende bergvoeten, blauwig grijs getint.
Beneden kwamen huisjes in zicht. Pie-
kaar tikte Aardeman op zijn schouder.
Met verkrampte nek draaide deze zich
om. Het geronk van de vibrerende mo
toren verdoofde elk ander geluid. Pie-
kaar wees naar beneden, waar enkele
kamponghuisjes verscholen onder we
lig geboomte even zichtbaar werden.
Aardeman meende dat Piekaar hem
vroeg of hij wist waar zij zich bevon
den? Hij schudde zijn hoofd. Het kon
Sigli zijn.
De Catalina koerste nu recht toe recht
aan naar het eiland Poelau Weh, dat
al sinds enige weken vanuit Ceylon
door de Marine was bezet. Het vaste
land van Atjeh was onbereikbaar, had
den zij in Medan vernomen. Daar zaten
nog een duizendtal Japanners, die tot
de tanden toe gewapend waren. Die
zouden eerst met Liberty-schepen
moeten worden afgevoerd naar Japan.
Aardeman betwijfelde sterk of alle wa
pens wel in het bezit zouden komen
van de Geallieerden, die met de eva
cuatie en repatrieering van de Japs wa
ren belast. Hij kende zijn Atjehers te
goed
Zijn gedachten gingen uit naar zijn
vrouw, die hij had moeten achterlaten
met darmbezwaren in het ziekenhuis
in Medan. Zij zou nakomen zodra zij
was opgeknapt. Zijn beide zoons en
gehuwde dochter waren er vrij goed
doorgekomen. De zoons zouden zo
spoedig mogelijk naar Holland moeten
om daar de HBS af te maken. Voor
lopig scheen er geen mogelijkheid
voor repatrieering te zijn. Er heerste
overal chaos en onzekerheid.
Aardeman ontwaakte uit zijn overpein
zingen en werd zich weer pijnlijk be
wust van zijn gemartelde lichaam op
het ongemakkelijke stoeltje. Hij blikte
door de micaruit naar buiten en ja -
rechts kwam de zee in zicht - warem
pel die groene heuvel, die als legen
darische heilige Berg Meru verrees uit
de saffieren zee, dat moest Poelau
Weh zijn I Hij vergat op slag zijn on
gerief en hield een ogenblik de adem
in bij het zien van deze schoonheid,
die hij drie en een half jaar lang in het
omheinde concentratiekamp in Bang-
kinang zozeer gemist had. Hij vergat
het motorgebulder en zijn vlieg-angst.
Langzaam aan verloor het vliegtuig
hoogte. Het eiland vergrootte zich,
huizen waren te onderscheiden; palm
bomen groeien op een gouden strand,
omrand door witgekuifde golven. In
eens zag hij het vliegveld, dat te klein
leek om erop te kunnen landen en zijn
angst nam weer toe
Als dat maar goed ging! Een speel
goed mannetje zwaaide met een lapje
- een welkomstgroet in het bevrijde
Indië. Bevrijd? Het schoot door hem
heen dat nu de moeilijkheden pas
zouden opdagen, gelet op de politieke
toestand en als hij alle verhalen kon
geloven, die de ronde deden.
Achter hem bewoog Piekaar zich. On
zichtbaar achter de pakken en stapels
probeerden zijn vrouw en kinderen
langs de obstakels heen met hem een
gesprek te voeren, maar het gedreun
van de motoren belette elke commu
nicatie. "Zijn we er al?" bewogen de
lippen zich zonder geluid. Beide man
nen knikten tegelijkertijd met het hoofd
als antwoord.
Nu kwam het gevaarlijke landingsmo
ment, wist Aardeman en zijn maag
kromp bij voorbaat ineen. De motoren
kreunden en het geluid werd intenser
met gillende uithalen, die Aardeman in
zijn canvas stoel deden beven van el
lende. Een gemene windvlaag zwiepte
het vliegtuig ineens woest omhoog, zo
dat allen zich angstig aan hun zittingen
vastklampten. Een dreunend geronk en
toen werd het geluid zelfs dra'gelijk.
Een verende bons en toen was alles
voorbij. Sabang, vrijheid. Vrede. Aar
deman dankte de hemel toen het am-
phibievliegtuig elegant over de gras
mat hobbelde.
Sabang was onder de Japanse over
heersing een vesting geworden. Een
duizendtal Japanners, tot de tanden
gewapend, hadden er zitten wachten
op de vijand, die hen elders toch nog
had overrompeld met de atoombom.
Dat wapen had hun verzet gebroken.
Op de andere eilanden in de Stille
Oceaan hadden zij verbitterd gevoch
ten tot de laatste man, zoals hun sa
moerai-eer eiste. Op Sabang hadden
zij die kans niet gekregen. Zij waren
al met Liberty-schepen afgevoerd. De
inwoners bleven achter met duizenden
granaten, afweergeschut, geweren en
munitie. Maar de Marine was er zo
vlug bij, dat de bevolking zich daar
mee niet had kunnen verrijken. Maar
op de vaste wal van Sumatra was dat
heel anders
Op de omringende heuvels was zwaar
geschut opgesteld. Daardoor was Sa
bang één reusachtig fort geworden
met een enorme hoeveelheid wapens,
die nu door de Marne waren gecon-
fisceerd.
Voor Aardeman was deze plaats een
verrukking: een eigen huisje met bad
gelegenheid en slaapkamer. Langza
merhand voelde hij zich weer de oude
worden. Elke week arriveerde er een
vliegtuig uit Medan met rapporten, be-
8
