Emancipatie in Hollandia (1962]
"Dag Christine, waar kom jij vandaan?"
"Saja stand-by."
Onze jongste gedienstige (pardon:
onze anak-piara, het inwonende pleeg
kind, want de Papoea kent het begrip
dienstmeisje niet) is de gehele nacht
op stap geweest, maar komt nu om
een uur of tien 's ochtends doodge
moedereerd binnenwandelen. Zij werd
een paar maanden geleden door haar
familie bij ons geïnstalleerd met het
pakweg planten van een paar symbo
lische pisangstammen in onze duur
aangelegde tuin. Pa beloofde toen het
maandelijks salaris telkens zelf te
komen innen; dat wel Ma met vrien
dinnen wachtten hurkend en kakelend
af wat ging komen; stralend uit hun
met kervingen "verfraaide" gezichten
(gloeiende takjes uit het keukenvuur
werden daarvoor gebruikt).
"Maar Christine, je bent de hele nacht
weggeweest; en wat is: stand-by?"
"Nou, als er schepen binnen liggen
en de bemanning passagiert, dan ga
je op de hoek van de Juliana-boule-
vard staan aandacht trekken. Ja itoe
stand-by".
Het huidige emancipatie-beleid zou er
een hoop van kunnen leren. In vijf
minuten van stenen-tijdperk tot Wes
terse twintigste eeuw. Om van de ver
keerd begrepen buitenlandse invloed
via onze onvolprezen media maar niet
te spreken.
Nee, dan maar deze toespraak van
het Nieuw-Guinea Raadslid, mevrouw
Tokoro, bij het afscheid van de laatste
Gouverneur P. Plateel, op 28 septem
ber 1962. Langzaam, via het "kolonia
le" (whatever that is) systeem, lukt
het wel bij sommigen. Lees maar:
BERS-BERS
TOESPRAAK VAN
MEVROUW TOKORO
Excellentie I Ik wil hier mijn grote er
kentelijkheid uitspreken voor de mij
geboden gelegenheid hier enkele
woorden te mogen zeggen bij het ver
trek van Uwe Exc. van ons volk, dat
door Uwe Exc. zo werd bemind, en
van ons land, waarvoor Uwe Exc. zijn
beste krachten opofferde en leiding
gaf als hoogste gezagsdrager van het
Gouvernement van Nederlands-Nieuw-
Guinea.
Uit naam van alle vrouwen van het
Papoeavolk, die ik hier in deze Volks
vertegenwoordiging van West-Papoea
mag vertegenwoordigen, wil ik in het
bijzonder de gevoelens van de Pa
poea-vrouwenwereld aan Uwe Exc.
kenbaar maken.
Excellentie, door de werkzaamheden
van de Nederlandse Regering in West-
Papoea na de Tweede Wereldoorlog
is de zon der hope van het Papoea
volk weer gaan schijnen, vooral door
het vele dat tot stand werd gebracht
op Cultureel-, Sociaal- en Economisch
DE PAPOEA'S EN DE VARA
Enige tijd geleden vond de VARA-TV
het nodig om weer eens blijk te geven
van zijn onuitputtelijke voorraad botheid
en kwaadaardigheid. Met een combinatie
van die twee ontstond een documentaire
over Nw.-Guinea (Irian Barat). Een van
de grootste rommelzooitjes van Neder
landse televisiemakelij, waar J. v. Galen,
auteur van "Onze Laatste Oorlog", de
bet aan was. De Nederlanders (kolonia
len) kregen sowieso een trap onder de
gordel, daarna de Indonesiërs en ten
slotte ook nog de Papoea's zelf.
Ruime aandacht voor het slachten van
varkens en peniskokers die elke VARA-
kijker wel moest boeien. Papoea's hier
natuurlijk razend en die protesteerden
dan ook "natuurlijk". Wat natuurlijk niet
mocht waarop natuurlijk het gewone in
fantiele excuus van de VARA kwam:
niet zo bedoeld.
Wat bedoeld de VARA dan eigenlijk wel
vraag je je altijd weer af? Of de tijd in
tussen veel veranderd heeft aan het hoe,
wat en waarom in Irian sinds Bers-Bers
er was, ik moet de eerste eerlijke goede
documentaire daarover nog zien. Niet
via de Nederlandse TV in ieder geval.
L.D.
gebied. Bij deze ontwikkeling is ook
de Papoeavrouw niet achtergebleven.
Met het Vervolgonderwijs voor meis
jes werd een aanvang gemaakt en
onder de Papoea-meisjesleerlingen
mocht ik een der eersten zijn die dit
onderwijs volgde. Eveneens werd een
aanvang gemaakt met het Inheems
Onderwijs voor de vrouw, en ik mocht
hierbij als een der eerste autochtone
onderwijzeressen mijn aandeel heb
ben. Er kwamen vele verpleegsters;
Lagere, Middelbare Meisjesscholen,
Vrouwenverenigingen, Nijverheids
scholen voor meisjes werden opge
richt. En tenslotte studeren er thans
ook Papoeameisjes in het buitenland.
Door dit alles, Excellentie, werd het
gehele Papoeavolk met inbegrip der
vrouwenwereld op een hoger levens
niveau gebracht en kreeg men begrip
van de menselijke waarden. Ook zij,
die er nog de ouderwetse opvattingen
op nahielden kwamen meer en meer
tot dit begrip, ook ten aanzien van
Nu speciale aanbieding
Melati's. Ook bloeit de
Angrek Boelan weer
En diverse andere soorten
orchideeën.
Kom eens een kijkje nemen in
onze kwekerij.
J. C. VAN BEEM, Molenweg 59,
Aalsmeerderbrug
Tel. 02977 - 2 61 97
Bij Aalsmeerdijk Nr. 200
naar beneden.
Ook voor al uw
bloem-, graf- en bruidswerk
het huwelijk, en kwam men tot gelijk
stelling van de rechten, gebaseerd op
menslievendheid, evenals de Neder
landse vrouw en de vrouwen der vrije
naties gelijke rechten hebben. Deze
bewustwording waartoe het Papoea
volk is gekomen is het resultaat der
werkzaamheden van het Gouverne
ment van Nederlands-Nieuw-Guinea
en van de Nederlanders.
Excellentie! Door de politieke wereld
situatie wordt de leiding ten aanzien
van deze ontwikkeling thans beëin
digd, ook voor de Papoeavrouwen
wereld. Met de overdracht van de lei
ding over het Papoeavolk aan nieuwe
bestuurders zal er mogelijk weer op
nieuw een begin gemaakt worden met
de ontwikkeling van het Papoeavolk in
het algemeen en de vrouwenwereld in
het bijzonder.
Excellentie In de achterliggende ja
ren toen Uwe Exc. hier het bewind
voerde is de status van de vrouw al
hier op een aanmerkelijk hoger niveau
gebracht. Vooral ook van hen die op
de verschillende kantoren werkzaam
waren. Uit naam van de vrouwen van
West-Papoea wil ik hiervoor mijn
grootste waardering uitspreken tot
Uwe Excellentie. Met gelijke waarde
ring wil ik mij richten tot het volk en
de Regering van Nederland voor de
hulp en steun die zij land en volk van
West-Papoea gaven.
Excellentie! Het lot van het Papoea
volk in het algemeen en dat van de
vrouwenwereld hier in het bijzonder
ligt in de tijd die voor ons ligt niet
langer in handen van Den Haag, doch
thans in handen van Djakarta. Hoe de
ontwikkeling van land en volk van
West-Papoea door het UNTEA-bestuur
en het Indonesisch bestuur ten uitvoer
gebracht zal kunnen worden, is ons
nog niet duidelijk. Aangezien het nu
eenmaal onmogelijk is dat de mens
iets bereikt zonder ervoor te werken.
Excellentie Het zij mij toegestaan hier
naar voren te brengen, dat het volk
van Nederland een Christelijk volk is,
dat de menselijkheid hooghoudt, meer
dan andere volken dit doen. Ik heb
dit zelf kunnen aanschouwen toen ik
vorig jaar Nederland bezocht.
Excellentie Het Nederlandse Bestuur
over dit gebied loopt ten einde, en
alle Nederlanders zullen vertrekken
en huiswaarts gaan, terwijl alle Pa
poea's hier zullen achterblijven. De
omgang en samenwerking tussen Ne
derlanders en Papoea's van de laat
ste 12 jaren wordt aan het einde van
deze maand afgesloten. De herinne
ring aan deze historische gebeurtenis
zullen wij niet licht vergeten. In de
toekomstige wereldgeschiedenis zal
dit gebeuren worden opgenomen, de
gehele wereld zal hiervan op de hoog
te worden gesteld, vooral ook de na
ons komende geslachten van het Ne
derlandse- en Papoeavolk.
Excellentie Uit naam van alle Pa
poeavrouwen wil ik hier onze gevoe-
(lees verder volg. pag., 1e kol. onderaan)
6